کرونا ، اقتصاد چینی را شکست.

 

 

سید محمد حسین کاظمی

 

پژوهشگر

 

مدیریت بر بحران و مدیریت در بحران دو مقوله جدا و مرتبط با یکدیگر هستند، به طوری که اولی مقدم بر دومی است، زیرا این تنها بحران نیست که تعیین کننده خسارت است، بلکه میزان آمادگی در پاسخ مناسب به بحران توسط دست اندرکاران است که با هر گونه سهل انگاری موجب وسیع تر شدن دامنه ی بحران و خسارت های بیشتر خواهد شد. بر این اساس ظرافت برخورد مدیران در کنترل نمودن شرایط بحران، هنری است که جوهر اصلی آن، دانش، تجربه و مهارت است. در صورتی که بتوان بحران را صحیح مدیریت نمود نتایج بسیار موفقیت آمیزی به دنبال خواهد داشت و بدین منظور می توان جریان پیشرفت امور را به روال معمول هدفمند نمود. همچنین می توان کنترل امور را در کوتاه ترین زمان ممکن به منظور کاهش خسارت های ناشی از بحران انتظار داشت.

از این رو کشور چین که یکی از کشورهای پیشرفته در مدیریت بحران است، روزهای بسیار سخت و بحرانی را با توجه به شیوع ویروس کرونا تجربه می کند.

چین هفته قبل اعلام کرد که بیمارستان ۱۰۰۰ تختخوابی را برای مبارزه با ویروس کرونا ظرف ۱۰ روز خواهد ساخت و در ادامه مقامات چینی اعلام کردند که این بیمارستان حتی دو روز قبل از اتمام زمان مقرر کامل شده است و برای مداوای بیماران مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

این ویروس که ابتدا در چین شایع شد، اکنون به ۲۳ کشور دنیا رسیده و بر اساس گزارش شبکه تلویزیونی الجزیره شمار مبتلایان به ویروس کرونا در چین به ۲۰۴۳۸ تن رسیده و جان ۴۲۵ نفر را گرفته است.

سیلوی برایاند مدیر پیشگیری از بیماری های عفونی سازمان بهداشت جهانی امروز گفت: "ما فعلا در مرحله همه گیری جهانی نیستیم. ما در مرحله اپیدمی چند کانونی هستیم و سعی می کنیم سرایت بیماری‌ را در این کانون ها متوقف کنیم."

خانم برایاند همچنین گفت استفاده از ماسک برای افراد بیمار "الزامی" است، چرا که ویروس از راه قطرات بسیار ریزی سرایت می کند اما ماسک در افراد سالم محافظت صد در صد ایجاد نمی کند و باید اقدامات دیگر از جمله شستن مکرر دست ها را در نظر گرفت.

او همچنین گفت بر خلاف آنچه مطرح شده هنوز شواهدی از جهش در این ویروس دیده نشده و ویروسی "کاملا باثبات" است.

در همین حال کمیته دائمی پلیتبوروی حزب کمونیست چین پذیرفته که در مقابله با ویروس کرونا "کوتاهی ها و نواقصی" صورت گرفته است. این کمیته که از مقامات ارشد حکومت چین تشکیل شده است، با این اذعان کم سابقه خواستار بهبود نظام مدیریت بحران کشور شده اند.

شیوع کرونا پیامدهای مختلفی را برای کشور چین در بر داشته است، از لغو تورهای مسافرتی و پروازها به چین و بسته شدن مراکز اقامتی نظیر هتل ها و اماکن تفریحی در این کشور گرفته تا ضررهای ناشی از کاهش ورود مسافران چینی بر درآمد کشورهای دیگر از محل توریسم.

به عنوان مثال سالانه یک میلیون و ۴۰۰ هزار شهروند چینی برای تفریح به استرالیا می روند و درآمد استرالیا از این محل حدود ۱۲ میلیارد دلار تخمین زده شده است که حالا متاثر از شیوع ویروس کرونا شده است.

بعضی کشورها محدودیت هایی را برای ورود کالاهای چینی مدنظر قرار داده اند.

بر اساس اعلام گمرک چین، ارزش کلی صادرات این کشور در ماه دسامبر در سال ۲۰۱۹ میلادی بالای ۲۳۸ میلیارد دلار تخمین زده شده است و کاهش و محدودیت صادرات تاثیرات قابل توجهی بر تولید ناخالص ملی این کشور بر جای خواهد گذاشت.

برخی از شرکت های تولیدی بزرگ جهان، شعبات خود را در چین به طور موقت تعطیل کرده اند. از جمله می توان به تعطیلی شعبه بزرگ شرکت آمریکایی اپل در چین اشاره کرد.

چین که دومین اقتصاد بزرگ جهان بعد از آمریکاست، در حالی با پیامدهای کرونا دست به گریبان است که رشد اقتصادیش به دلیل جنگ تجاری با آمریکا کاهش یافته بود.

تحلیلگران اقتصادی معتقدند اتفاقات اخیر تاثیر به سزایی بر کاهش رشد اقتصادی چین و همچنین رشد اقتصادی جهان خواهد داشت، هر چند میزان آن بستگی به ابعاد گسترش این ویروس خواهد داشت، صندوق بین المللی پول در پیش بینی اخیر خود رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۰ میلادی را کاهش داد و به ۵/۸ درصد رساند.

سایت وابسته به فرستنده تلویزیونی خبری "ان-تی وی" روز یکشنبه ۱۳ بهمن (دوم فوریه) خبر از تزریق یک تریلیون و ۲۰۰ میلیارد یوان از سوی دولت چین به بانک‌ها و موسسات مالی این کشور داده است. رقمی معادل ۱۵۰ میلیارد یورو یا بیش از ۱۶۰ میلیارد دلار.

حمایت دولت چین از موسسات مالی و بانکی این کشور با هدف تقویت و تثبیت رشد اقتصادی خود پدیده ای غیرعادی نیست. آنچه به این حمایت اهمیت خاصی می بخشد، حجم تزریق این مبلغ هنگفت به سامانه مالی است.

بانک مرکزی چین از بانک ها و سیستم مالی این کشور خواسته است تا با بهره گیری از این موجودی مالی، تقاضای وام و اعتبارات ناظر بر گسترش بیمارستان ها و مراکز درمانی را تامین کنند.

 

اما نکته حائز اهمیت این است که اما با توجه به این که اقتصاد ایران تحت تحریم‌های اقتصادی آمریکا قرار دارد و همین امر موجب شده تا وابستگی آن به چین بیش از پیش افزایش یابد، به نظر می‌رسد افت رشد اقتصادی چین، کاهش سطح تجارت جهانی آن و نیز تاثیر بحران اقتصادی چین بر بازارهای جهانی، بر اقتصاد بسته ایران نیز تاثیرگذار باشد، همانطور که طی ۱۳ روز گذشته قیمت هر بشکه نفت از ۶۵ دلار به ۵۶ دلار کاهش پیدا کرده است.

خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع از سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) گفته است به دلیل تاثیر شیوع کرونا بر تقاضای جهانی نفت، این سازمان کاهش ۵۰۰ هزار بشکه در روز را مد نظر قرار داده است.

بر همین اساس، بسیاری از کارشناسان اقتصادی نگران تاثیر بالای سرایت ویروس کرونا بر کاهش تقاضای مواد اولیه و نیز کمبود عرضه محصولات چینی و افزایش نرخ تورم هستند.