چند ماهی است که عربستان سعودی در روابط خارجی خود و ائتلاف هایش تغییراتی ایجاد کرده و این موضوع در دیدار‌ها و نشست‌های دیپلماتیک با دولت‌های خاورمیانه از جمله ایران، ترکیه، قطر و پادشاهی عمان نمود یافته است.
در ادامه این مطلب آمده است: روابط عربستان با ترکیه به دنبال شعله ور شدن بحران خلیج فارس، شاهد تنش بی سابقه‌ای بود، که با ترور خاشقچی و تلاش غیر رسمی سعودی‌ها برای تحریم کالا‌های ترکی و گردشگری در این کشور، بدتر شد.
به نظر می‌رسد متغیر‌های بین المللی و منطقه‌ای عربستان سعودی را به سمت تجدید نظر در روابط با ترکیه سوق داده و این در حالی است که ترکیه هم مایل به بهبود روابط خود با سعودیهاست.
با وجود زبان دیپلماتیک آرامی که از ژانویه ۲۰۲۱ بر رابطه بین دو طرف حاکم شده، پس از اعلام صلح کشورهای عربی با قطر در نشست العلا، که به معنای پایان بحران بین عربستان، امارات، بحرین و مصر با قطر بود، این نزدیکی بین عربستان و ترکیه به نظر به کندی پیش می‌رود، اما این روند احتمالا پس از دیدار بین وزرای خارجه عربستان و ترکیه سرعت بیشتری به خود می‌گیرد.
در تاریخ ۱۶ ژوئن، دیدار بین وزرای خارجه دو کشور در حاشیه نشست دولت‌های آسیای میانه و جنوب آسیا در تاشکند، پایتخت ازبکستان، برگزار شد. این در حالی است که وزیر خارجه ترکیه در تاریخ ۱۰ می ۲۰۲۱ در یک سفر رسمی به ریاض رفته بود و در جریان این سفر، به بررسی روابط دو جانبه و مهمترین تحولات منطقه‌ای و بین المللی پرداخته و تاکید کرد مذاکرات شفاف و صریحی با طرف سعودی داشته و دو کشور قصد دارند به این مذاکرات ادامه دهند.
در تاریخ ۲۵ ژوئن ۲۰۲۱ سخنگوی وزارت خارجه ترکیه اعلام کرد که این کشور به امنیت منطقه و آرامش آن اهمیت زیادی می‌دهد و هیچ مشکل سیاسی دو جانبه‌ای با عربستان ندارد.
وی در یک کنفرانس مطبوعاتی خاطر نشان کرد که ترکیه از حل اختلافات بین دولت‌های منطقه که در استان العلا واقع در عربستان برگزار شد، حمایت نموده است.
نشانه‌های نزدیکی دیپلماتیک در سطح اظهار نظر‌ها و دیدار‌های دو جانبه مسئولان دو کشور، پس از سال‌ها تنش، روز به روز بیشتر و بیشتر می‌شود. در اواسط آوریل ۲۰۲۱، رئیس جمهور ترکیه با ملک سلمان تماس تلفنی برقرار کرد تا حلول ماه مبارک رمضان را به وی تبریک بگوید. این اولین تماس پس از صلح چهار کشور عربی با قطر و دومین مورد طی شش ماه گذشته است، همانطور که مدتی پیش ملک سلمان با اردوغان تماس تلفنی برقرار کرد تا از آنکارا برای شرکت در نشست گروه بیست به میزبانی ریاض دعوت کند.
این در حالی است که همزمان با افزایش حملات حوثی‌ها به عربستان سعودی، اردوغان از درخواست عربستان برای خرید پهپاد‌های مسلح از آنکارا خبر داد و محافل غیر رسمی، رسیدن تعدادی جنگنده ترکیه به پایگاه الطائف عربستان را تایید کردند.
در سایه بحران اقتصادی که در نتیجه کرونا تمام دولت‌ها را درگیر کرده، عربستان از کاهش قیمت‌های نفت متاثر شده و ترکیه شاهد کاهش ارزش پول ملی خود در مقابل دلار بوده است، در این میان، میانگین تورم به دلیل رکود اقتصادی چند ماهه افزایش یافته و به نظر می‌رسد روابط جدید می‌تواند در بهبود اوضاع اقتصادی مفید باشد.
روابط متشنج بین ترکیه و عربستان از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ به اضافه بحران کرونا، بر نسبت تجارت بین دو کشور تاثیر گذار بوده و باعث کاهش شدید معاملات اقتصادی میان آن‌ها شده است.
آیا در برابر یک صفحه تازه هستیم؟
به نظر می‌رسد تراکم اختلافات بین ترکیه و عربستان، دست یابی سریع به صلح و پایان تنش‌ها را دشوار کرده، هر چند که طرف‌های دینفع در ماه‌های گذشته از تمایل خود برای پایان دادن به اختلافات صحبت کرده و بر اهمیت همکاری مشترک تاکید کرده اند.
در سال ۲۰۱۵، ترکیه و عربستان دو هم پیمان استراتژیک به نظر می‌رسیدند، بویژه پس از گفتگو‌هایی که بین اردوغان و ملک سلمان انجام شده و دو طرف همکاری راهبردی در سطح سیاسی، سیاسی و اقتصادی را مد نظر قرار دادند، اما اختلاف نظر دو طرف در تعدادی از مسائل منطقه‌ای و بین المللی، موجب تنشی شد که سه سال به طول انجامید.
سالم الصواف، تحلیلگر سیاسی معتقد است تمام پالس‌های جاری بین دو طرف، حاکی از نزدیکی بین آنکارا و ریاض است، اما ترکیه تلاش بیشتری برای بهبود روابط با عربستان می‌کند، این در حالی است که عربستان به کندی با تلاش‌های ترکیه همراهی می‌کند.
الصواف در گفتگو با الخلیج آنلاین تصریح کرد: ترکیه در صدد اتخاذ یک استراتژی جدید در روابط با تمام دولت‌های منطقه است که این تصمیم آنکارا، نتیجه نزدیکی بین ایران و آمریکا، فعالیت‌های اسرائیل در خلیج فارس و بحران‌های اقتصادی در نتیجه کروناست».
وی افزود: ظاهرا عربستان عجله‌ای برای همراهی با این تلاش‌ها ندارد، با این وجود، ریاض به خوبی از اهمیت ترکیه، وزنه آن در منطقه و نقش مثبتی که می‌تواند برای تحقق توازن در مقابل ایران در خاورمیانه ایفا کند، آگاه است.
به گفته الصواف، تمام اختلافاتی که بین دو طرف وجود دارد، قابل حل است و سیاست به یک قطع کلی رابطه منجر نمی‌شود، همانطور که بحران اعراب پس از چند سال، حل شده و طرف‌ها با یکدیگر توافق و صلح کردند.
الصواف تاکید کرد نزدیکی بین ترکیه و مصر، می‌تواند از بهبود روابط با عربستان حمایت کند، به اضافه اینکه ترکیه یک متحد مثبت برای منطقه بوده و تنها به دنبال ایفای نقش حمایت از امنیت منطقه است.
این تحلیلگر سیاسی در پایان می‌گوید: آنکارا می‌خواهد با تمام دولت‌های منطقه روابط راهبردی داشته باشد، همانطور که در حال حاضر با قطر، کویت و پادشاهی عمان چنین رابطه‌ای دارد، اما در رابطه با عربستان و بحرین، با برخی چالش‌ها مواجه بوده و در رابطه با امارات، موانع بزرگتری را پیش روی خود دارد.
دیدگاه تان را بنویسید