هر ساله با فرارسیدن ماه رمضان، ماه میهمانی خدا، تمامی مساجد، هیأت‌ها، حسینیه‌ها و... ویژه‌برنامه‌های متنوع را همراه با ضیافت افطار و... برای روزه‌داران تدارک می‌بینند و با مشارکت مردم و به‌ویژه جوانان متدین عملی می‌کنند. اما این روزها با شیوع ویروس کرونا در کشور و اهمیت رعایت فاصله اجتماعی، برگزاری مراسم مذهبی به صورت فیزیکی با محدودیت‌های جدی بسیار روبه‌رو شده است. این محدودیت باعث شده مردم مراسم ماه رمضان را از تلویزیون و فضای مجازی دنبال کنند.
پس از گسترش شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مراکز مذهبی، بسیاری از این هیأت‌ها با راه‌اندازی پویش‌های مختلف به برگزاری برنامه‌های متعدد ازجمله پویش «قرار عاشقی در هیأت مجازی» اقدام کردند که در مراسم زنده فضای مجازی ماه رمضان مانند زیارت، ادعیه، مداحی و مناجات پوشش داده شد. در این روزها که شیوع ویروس کووید-١٩ سبک زندگی بسیاری از افراد را تغییر داده و استرس‌های فردی و اجتماعی متعدد فراوانی ایجاد کرده است، برگزاری مراسم مذهبی در فضای مجازی به منظور حمایت عاطفی و اجتماعی از این افراد می‌تواند با توجه به شرایط موجود، راه‌حل مناسب و موثری به شمار آید. مسأله‌ای که سیدمحسن میرباقری، کارشناس مذهبی و پژوهشگر امور دینی نیز به آن اشاره دارد.
این کارشناس مذهبی معتقد است خانه‌نشینی مردم به دلیل شیوع کرونا فرصت خوبی است تا ثانیه‌های بیشتری را برای خدا بندگی کنیم و آرام‌تر این روزهای سخت را سپری کنیم. این پژوهشگر دینی، ماه رمضان را فرصت خوبی برای تسکین دردهای روحی جامعه می‌داند. او در تبیین این مسأله میگوید: «هرچند اسلام بر انجام علنی عبادات و کارهای دینی تأکید دارد، اما این اصل غیرقابل تغییر نیست. الحمدلله فضای رسانه امروز تا حدودی حضور در هیأت‌ها یا مجلس‌های دینی را فراهم کرده است و در این ایام می‌توان برای انجام مستحبات، همراه با برنامه‌های رادیو و تلویزیون و دیگر رسانه‌ها مقدمات را با هدف خلوت شبانه فراهم کرد، دعا‌های ماه رمضان را خواند و در آنها تدبر کرد.»
چراغ بندگی خاموش نمی‌شود
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در اینستاگرام خود دو سامانه آنلاین را برای برگزاری مراسم مجازی شب‌های قدر بر بستر شبکه ملی اطلاعات معرفی کرده است. بنابر گفته آذری‌جهرمی، تمهیدات لازم برای برگزاری مجازی مراسم لیالی قدر از طریق شبکه ملی اطلاعات اندیشیده شده است. دو سامانه Mahafel.live و Heyatonline.ir این تسهیلات را به صورت «رایگان» برای مردم ایران و جهان فراهم خواهند کرد. هم‌اکنون به صورت روزانه ٢٠٠ هیأت به صورت مجازی برگزار می‌شود که مجموعا روزانه ٢٠هزار نفر در آنها حضور می‌یابند. محمدجواد آذری‌جهرمی در اینستاگرام نوشت: «فضای مجازی در ایام کرونا نه‌تنها زیربنای سلامت، اقتصاد، خدمات و آموزش بوده، بلکه در تقارن ایام ماه مبارک رمضان و شیوع بیماری کرونا به‌عنوان زیربنای برگزاری مراسم مذهبی هم استفاده شده است. به گفته او استفاده از این دو سامانه در شب‌های قدر رایگان خواهد شد تا تسهیلات ویژه‌ای برای مردم فراهم شود.
قرار عاشقی در هیأت‌های مجازی
به نظر می‌رسد در روزهایی که آرام‌آرام به شب‌های قدر نزدیک‌مى‌شویم، می‌توان از فرصت فعالیت هیأت‌های مجازی در استفاده از فضای روحانی این ماه پربرکت بهره برد و با راه‌اندازی مجلس‌های وعظ و خطابه در فضای مجازی از برکات آن بهره لازم را برد. به زبان ساده‌تر پای «پامنبری‌ها» به فضای مجازی هم باز شد! «پامنبری» اصطلاحی است میان بچه هیأتی‌ها و مسجدی‌‌ها. پامنبری به طرفداران پروپاقرص و شاگردان خطیب و واعظان گفته می‌شود که در منبرهای این بزرگان حاضر هستند، اما طرفداران این روحانیون را نباید تنها محدود به پای منبرها دانست. این روزها کاربران بسیاری در فضای مجازی هر روز این روحانیون را در شبکه‌های اجتماعی دنبال می‌کنند، به‌طوری که همسو با فعالیت سایت‌های مذهبی حالا لایو‌های اینستاگرامی تبدیل به محل قرار عاشقان اهل بیت
شده است.
آمارها می‌گویند: «به‌طور روزانه بیش از ٢٠میلیون کاربر ایرانی زمانی از وقت خود را در شبکه مجازی اینستاگرام سپری می‌کنند. این آمارها با توجه به تعداد دانلودهای اینستاگرام در کافه‌‌بازار، گوگل‌پلی و اَپ‌‌اِستور و دیگر مارکت‌ها رقم بالایی است؛ رقمی که نشان‌دهنده ظرفیتی مناسب برای فعالان حوزه تبلیغی به شمار می‌آید. سیدحسن آقامیری، محمدرضا زائری، هادی سروش و... ازجمله روحانیونی هستند که به صورت فعال برنامه‌های مذهبی خود را در این ایام
دنبال می‌کنند.»
توصیه اخیر رهبر معظم انقلاب به برگزاری مراسم‌های خانوادگی در ایام شیوع کرونا نیز سبب شده تا جلسات مذهبی خود را در قالب حسینیه‌های مجازی برگزار کنند که این نیز خود می‌تواند فضا را برای برگزاری یک روضه خانگی با نوای مداحان فراهم کند. در این برنامه‌ها مداحان و سخنرانان به صورت مجازی مراسم خود را برگزار کردند و مستمعین از طریق شبکه‌های اجتماعی از آن بهره می‌برند که با استقبال خوب کاربران مواجه شد. علاوه بر این می‌توان از صوت‌ها و ویدیوهای پیشین بارگذاری‌شده هیأت‌ها به مناسبت‌های مختلف نیز استفاده کرد و نوای روضه و نوحه را به جمع خانوادگی خود آورد.
شب‌ها بفرمایید روضه
این روزها شیوع ویروس کووید-١٩ در جهان تأثیرات بسیاری بر جنبه‌های مختلف زندگی انسان‌ها گذاشته، تأثیراتی که مناسک و مراسم دینی و مذهبی را نیز تحت‌الشعاع خود قرار داده است. مسأله‌ای که احمد محمدیان، کارشناس مسائل دینی نیز به آن اشاره دارد. این فعال دینی معتقد است نقش هیأت‌های مذهبی و جایگاه آن بر هیچ‌کس پوشیده نیست. این هیأت‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین پایگاه دینی و مذهبی در جامعه به‌ویژه بین جوانان نقش مهم و تأثیرگذاری دارند. این مداح اهل بیت(ع) درباره تبیین نقش فرهنگ‌سازی هیأت‌های مذهبی در ایام کرونا میگوید: «هیأت‌های مذهبی این آمادگی را دارند که با فعالیت‌های تبلیغی در فضای مجازی تا پایان شکست ویروس کرونا در میدان مقابله با این ویروس فعال باشند.» احمد محمدیان، فعال مذهبی با اشاره به فعالیت این هیأت‌ها در فضای مجازی عنوان می‌کند: «با توجه به شیوع کرونا و تعطیلی اماکن مذهبی سعی شده فعالیت‌های مذهبی از طریق فضای مجازی به‌طور مستمر انجام شود.» این مداح اهل بیت(ع) ادامه می‌دهد: «فعالیت‌های این هیأت‌ها در قالب برنامه‌های جهادی و کمک به محرومان و نیازمندان برای مقابله با ویروس کرونا نیز انجام می‌شود.» به اعتقاد این فعال دینی بیان شیوا و جذاب، بهره‌گیری از مهارت و توان کافی در استدلال و شناخت مخاطب و آرایش کلام هم از بخش‌های مهم یک منبر موثر شناخته می‌شود، ضرورتی که این روزها باید در منبرهای مجازی جدی گرفته شود.
کوچ از رسانه ملی به فضای مجازی
با ورود به دهه٩٠؛ فضای مجازی هم به‌عنوان یک رسانه پرطرفدار در کشور وارد عرصه رقابت با تلویزیون شد. دورانی که تلویزیون بیش از هر دوره‌ای متهم به نگاه غیرحرفه‌ای و جناحی شده است. این نقد در انتخاب روحانیون در برنامه دینی نیز وارد بود. برنامه پرطرفدار روحانیون محبوب تلویزیون مانند حجتالاسلام نقویان، زائری و دهنوی کم‌کم حذف شد یا با کارشناسان دیگر دینی روی آنتن می‌رود. موضوعی که شاید باعث شود در این روزهای کرونایی شاهد ورود بیشتر مخاطبان این برنامه‌ها در شبکه‌های اجتماعی باشیم.
برنامه متفاوت «باغ رمضان»
ویژه‌برنامه «باغ رمضان» از نخستین شب ماه مبارک رمضان به مدت ۳۰ شب با حضور حجتالاسلام محمدرضا زائری و حجتالاسلام ناصر نقویان در منطقه فرهنگی و گردشگری عباس‌آباد از ساعت ۲۴ تا ۱و ۳۰ دقیقه بامداد پخش می‌شود. این برنامه در هر قسمت خود با چهره‌هایی شناخته شده به گفت‌وگو خواهد نشست. همچنین استاد ساعد باقری نیز به بیان روایت‌های ادبی می‌پردازد. این برنامه از طریق نرم‌افزار روبیکا پخش خواهد شد.
حسینیه مجازی
حسینیه مجازی دانشگاه قرآن و حدیث ویژه دانشجویان دانشگاه‌های سراسر کشور راه‌اندازی شد. حسینیه مجازی دانشگاه قرآن و حدیث ویژه دانشجویان دانشگاه‌های سراسر کشور از روز شنبه سیزدهم اردیبهشت ماه مصادف با هشتم ماه مبارک رمضان ویژه برنامه‌های ماه مبارک رمضان را به مدت ۱۵ روز از ساعت ۱۷ تا ۱۸ عصر برگزار می‌کند.
مهدیه تهران
در این شب‌ها مهدیه تهران مانند سال‌های گذشته در ایام رمضان برنامه مناجات‌خوانی برگزار می‌کند و امسال با توجه به شرایط موجود این برنامه هرشب از ساعت۲۲ با نوای محمدرضا غلامرضازاده برگزار و از سایت مهدیه تهران به نشانی mahdiehtehran.ir/live به صورت زنده پخش خواهد شد.
سخنرانی‌های آیت‌الله مجتبی تهرانی
با شروع ماه رمضان دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله حاج آقا مجتبی تهرانی(رحمه الله علیه) برای بهره‌مندی روزه‌داران از این ماه پر فضیلت هر شب مناجات‌ها و سخنرانی‌های ایشان را منتشر می‌کند و شما هر شب می‌توانید از ساعت ۲۳ از طریق لایو صفحه اینستاگرامی این عالم ربانی به نشانی mojtabatehrani این سخنرانی‌ها و مناجات را مشاهده کنید.
مناجات‌خوانی سلحشور در شبکه قرآن
مناجات‌خوانی مهدی سلحشور به همراه سخنرانی حجتالاسلام سید حسین مؤمنی از اول رمضان به مدت ۳۰ شب از ساعت ۲۴ آغاز می‌شود این مراسم همچنین از صفحه mahdisalahshurr در اینستاگرام نیز قابل مشاهده است.
۳۰ شب در حرم امامزاده صالح(ع)
ویژه برنامه ماه رمضان هیأت رزمندگان اسلام نیز امسال در قالب حسینیه مجازی در ۳۰ شب ماه رمضان تداوم دارد، این مراسم با سخنرانی‌های دهه اول حجتالاسلام ماندگاری، دهه دوم حجتالاسلام علی پناه و دهه سوم حجتالاسلام عالی و مداحی حاج محمدرضا طاهری از ساعت ۱و ۴۵ دقیقه آغاز و به صورت زنده از شبکه پنج سیما پخش می‌شود.
مناجات‌خوانی محمدرضا طاهری
مراسم مناجات‌خوانی هیأت‌رزمندگان امسال در دهه نخست ماه رمضان، هرشب با سخنرانی حجتالاسلام محمدمهدی ماندگاری و قرائت دعای محمدرضا طاهری در آستان مقدس امامزاده صالح(ع) و باتوجه به شیوع ویروس کرونا در قالب حسینیه مجازی برگزار و از شبکه ۵سیما پخش زنده می‌شود.
دانشگاه شریف؛ پیشگام
هیأت دانشگاه شریف نیز به رسم هرساله مراسم روضه دارد. این مراسم با نوای حجتالاسلام قاسمیان، دو ساعت پیش از اذان صبح آغاز شده که از سایت live.azzahraa.ir و صفحه آپارات azzzahraasharif قابل مشاهده خواهد بود.
هیأت رزمندگان غرب تهران
سعید حدادیان نیز مراسم مناجات شب‌هاى ماه مبارک رمضان را در هیأت رزمندگان غرب تهران و مهدیه امام حسن مجتبی(ع) برعهده دارد که هر شب ساعت ۲۳و۳۰ دقیقه به‌طور زنده از پایگاه اینترنتی (Valasr.ir/live) و صفحه آپارت (Aparat.com/Valasr.ir/live) و صفحه اینستاگرام والعصر (razmandegan_gharb_tehran) پخش می‌شود.
پخش مناجات‌خوانی مسجد جمکران از رسانه ملی
در شب‌های ماه مبارک رمضان برنامه مناجات‌خوانی با محوریت دعای افتتاح از ساعت ۲۴ الی یک بامداد در مسجد جمکران برگزار می‌شود که این برنامه نیز از طریق رسانه ملی در اختیار مردم قرار می‌گیرد. برای دریافت اطلاعات بیشتر به پایگاه اینترنتی مسجد مقدس جمکران به نشانی jamkaran.ir مراجعه کنید.
هیأت جنت الرضا(ع)
مراسم مناجات‌خوانی شب‌های ماه رمضان با سخنرانی حجتالاسلام دانشمند از ساعت ٢٢و٣٠ دقیقه الی ٢٣و ٣٠ دقیقه از صفحه مجازی @heyate_janatol_reza پخش می‌شود. برنامه موبایلی «هیأت کجا برویم؟» نیز برای نخستین‌بار در ایران سایت عقیق پیاده‌سازی کرده و برنامه موبایلی آن نیز در تمام نسخه‌ها موجود است. با برنامه «هیأت کجا برویم»می‌توانید هیأت خود را براساس فیلترهای مختلف نظیر موقعیت جغرافیایی یا نوع سخنران، مداح یا ساعت برگزاری مراسم انتخاب کنید.
هیأت میثاق با شهدا
هیأت میثاق با شهدا نیز به دلیل شیوع ویروس کرونا در قالب حسینیه مجازی برنامه‌های خود را برگزار می‌کند. در این برنامه، حجتالاسلام علیرضا پناهیان سخنرانی و محمد رستمی مدیحه‌سرایی خواهند کرد. این برنامه‌ها از صفحات اینستاگرام Misaq_ba_shohda و Panahian_ir پخش زنده خواهد شد.
دیدگاه تان را بنویسید