کالابرگ الکترونیکی | استعلام کالابرگ الکترونیکی
آخرین موضع گیری دولت چهاردهم درباره کالابرگ الکترونیک | تکلیف یارانه تشویقی کالابرگ چه می شود؟
طرح کالابرگ الکترونیک، شرط مجلس برای حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی از ادبیات اقتصادی کشور بود که از اسفند ۱۴۰۱ اجرایی شد و از بهمن ۱۴۰۲ با طرح تشویقی فجرانه به اوج رسید؛ اما در دولت جدید، آنگونه که فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت می‌گوید، این طرح پس از فراهم‌شدن زیرساخت‌های لازم اجرا خواهد شد.
ساختار طرح کالابرگ الکترونیک به‌گونه‌ای بود که خانوارهای ۷ دهک پایین درآمدی، اگر بخشی از یارانه نقدی خود را به خرید کالاهای موجود در سبد کالابرگ اختصاص می‌دادند، با دریافت یارانه تشویقی از پرداخت هزینه تحمیل‌شده از ناحیه تورم بر این کالاها در بازه یک‌ساله معاف می‌شدند.
همشهری در خبری نوشت:به‌عنوان مثال، وقتی اجرای طرح کالابرگ بعد از چند دوره آزمایشی از اسفند ۱۴۰۱ به‌صورت کشوری آغاز شد، مبنای قیمت کالاهای موجود در سبد برای خانوارها همان قیمت اردیبهشت ۱۴۰۱ بود و مابه‌التفاوت قیمت روز خرید با قیمت اردیبهشت ۱۴۰۱ از محل یارانه تشویقی ۱۲۰ هزار تومانی دولت پرداخت می‌شد.
ظهور طرح کالابرگ
زمانی که دولت سیزدهم درصدد حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی برآمد، نمایندگان مجلس شرط گذاشتند که تمهیداتی برای خنثی‌سازی اثر تورم کالاهای اساسی در معیشت مردم و اقشار ضعیف اندیشیده شود و اجرای طرح کالابرگ الکترونیک که از سال‌ها قبل برای ساماندهی یارانه‌های نقدی مطرح شده بود، به‌عنوان یک راهکار مؤثر در دستورکار دولت قرار گرفت.
گرچه استقبال خانوارها در فاز اول طرح کالابرگ به‌واسطه مشروط‌بودن بهره‌مندی از یارانه تشویقی ۱۲۰ هزار تومانی چندان قابل‌توجه نبود، اما در فاز دوم با اجرای طرح فجرانه از بهمن ۱۴۰۲ و غیرمشروط‌کردن بهره‌مندی از یارانه تشویقی ۲۰۰ هزار تومانی، استقبال به‌شدت افزایش یافت و در ۳ دهک پایین درآمدی به ۹۰ درصد رسید.
در فاز دوم طرح فجرانه، خانوارها صرفا با خرید از طرح کالابرگ مشمول ۲۰۰ هزار تومان یارانه تشویقی می‌شدند و عملا ضمن پایین‌آمدن هزینه معیشت خانوار، هدف اصلی یارانه نقدی، یعنی تخصیص یارانه به تأمین کالاهای اساسی موردنیاز خانوار، نیز محقق می‌شد.
کارنامه طرح فجرانه
آخرین آمارهایی که پس از اتمام طرح سه‌ماهه فجرانه از سوی معاونت رفاه وزارت کار منتشر شد، استقبال ۳ دهک پایین درآمدی از این طرح را ۹۰ درصد نشان می‌دهد. همچنین میزان استقبال کل ۷ دهک درآمدی از طرح فجرانه در ۳ ماه، ۸۶درصد عنوان شده بود که نشان می‌دهد در ۶۱ میلیون نفر از اعضای خانوارهای مشمول این طرح، در دوره سه‌ماهه، حداقل یک‌بار نسبت به استفاده از کالابرگ الکترونیک و بهره‌مندی از یارانه تشویقی ۲۰۰ هزار تومانی اقدام شده‌است.
براساس آمار، با اجرای «طرح فجرانه» کالابرگ الکترونیک ۱۵۹میلیون بسته غذایی به وزن بیش از ۱.۶ میلیون تن در کل کشور توزیع شده‌است. سبد غذایی طرح کالابرگ الکترونیک مشتمل بر ۱۱قلم کالا ازجمله گوشت منجمد بود که در طرح فجرانه گوشت گرم نیز به آن اضافه شد.
سرنوشت محتوم فجرانه
طرح فجرانه از عید فجر تا عید فطر اجرا شد و پس از جمع‌بندی نتایج موفق آن، تأمین اعتبار و تمدید طرح در دستور کار دولت قرار گرفت؛ اما به‌واسطه شهادت رئیس دولت سیزدهم و ورود کشور به فضای برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، عملا کار برای نهایی‌کردن طرح کالابرگ سخت شد و تعیین‌تکلیف این طرح برای دولت جدید به ارث رسید.
گرچه دولت جدید در ابتدا مواضع صریحی در حوزه یارانه اتخاذ نکرد و تداوم طرح کالابرگ را مسکوت گذاشت، اما حالا از شواهد امر چنین برمی‌آید که در کنار حذف یارانه خانوارهای پردرآمد، طرح کالابرگ نیز حداقل تا زمانی که منابع مالی و زیرساخت‌های موردنیاز آن تأمین نشود، ادامه پیدا نخواهد کرد.
البته در مورد منابع مالی، دولت باید تمهیداتی بیندیشد؛ اما منظور فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت از تأمین زیرساخت‌های اجرای طرح کالابرگ مشخص نیست؛ چراکه این طرح از اواخر سال ۱۴۰۱ در ۲ فاز اجرا شد و نتایج فاز دوم آن در ترمیم معیشت خانوارهای کم‌درآمد، بسیار مطلوب ارزیابی شده بود.