کدام شرکت‌ها مهم‌ترین روندهای فناوری در سال 2024 را رقم می‌زنند؟ | چشم‌انداز فناوری

اینها جزو یافته‌های آخرین گزارش «چشم‌انداز روندهای فناوری مک‌کنزی» هستند که در آن شورای فناوری مک‌کنزی مهم‌ترین روندهای فناوری کنونی را شناسایی کرده است. این پژوهش با هدف کمک به مدیران اجرایی برای برنامه‌ریزی آینده انجام شده است، به‌طوری ‌که آنها بتوانند با درک موارد استفاده بالقوه، منابع ارزش، عوامل پذیرش و مهارت‌های حیاتی موردنیاز برای بهره‌برداری از این فرصت‌ها، تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.

این تحلیل معیارهای کمی علاقه، نوآوری، سرمایه‌گذاری و استعداد را بررسی می‌کند تا میزان شتاب هر روند را ارزیابی کند. با توجه به ماهیت بلندمدت و وابستگی متقابل این روندها، این مطالعه همچنین به فناوری‌های زیرساختی، عدم قطعیت‌ها و پرسش‌های پیرامون هر روند می‌پردازد.

برای ارزیابی توسعه هر روند فناوری، تیم پژوهشگران داده‌هایی را در پنج معیار ملموس فعالیت جمع‌آوری کرده‌اند: جست‌وجوهای موتور جست‌وجو، انتشارات خبری، ثبت اختراعات، انتشارات پژوهشی و سرمایه‌گذاری. برای هر معیار، از مجموعه‌ای تعریف‌شده از منابع داده استفاده شده است تا مواردی یافت شود که شامل کلمات کلیدی مرتبط با هر یک از ۱۵ روند بودند. این موارد برای اطمینان از صحت اشاره به فعالیت غربال شده‌اند و تعداد موارد ذکرشده بر اساس مقیاسی از صفر تا یک که با توجه به روند مورد مطالعه نسبی است، شاخص‌گذاری شده‌اند. نمره نوآوری ترکیبی از نمرات ثبت اختراعات و پژوهش‌هاست: نمره علاقه ترکیبی از نمرات اخبار و جست‌وجوهاست.

در حالی که اذعان شده است که نمره علاقه ممکن است با تلاش‌های عمدی برای تحریک فعالیت‌های خبری و جست‌وجو افزایش یابد، اما باور بر این است که هر نمره به‌طور منصفانه‌ای میزان بحث و مناظره درباره یک روند خاص را منعکس می‌کند.

به عبارت دیگر، اگرچه ممکن است نمره علاقه تحت تاثیر تلاش‌های آگاهانه برای افزایش توجه به یک موضوع خاص قرار گیرد، اما به‌طور کلی هر نمره به درستی و منصفانه میزان بحث و گفت‌وگو درباره آن روند را نشان می‌دهد.

همچنین معیار سرمایه‌گذاری، جریان‌های تامین مالی از بازارهای سرمایه را به شرکت‌هایی که با روند مربوطه مرتبط هستند، اندازه‌گیری می‌کند. مقیاس پژوهش از حدود هزار پاسخ‌دهنده در بیش از ۵۰ کشور از کشورهای آفریقا، آسیا، اروپا، آمریکای لاتین، خاورمیانه و شمال آفریقاست.

جدید و قابل‌ توجه

دو روند برجسته در سال 2023 هوش مصنوعی نسلی یا مولد (gen AI) و برق‌رسانی و انرژی‌های تجدیدپذیر بودند. هوش مصنوعی نسلی با افزایشی تقریباً 700درصدی در جست‌وجوهای گوگل از سال 2022 تا 2023 همراه بود، همچنین افزایش چشمگیری در آگهی‌های شغلی و سرمایه‌گذاری‌ها داشته است. سرعت نوآوری فناوری قابل‌ توجه بوده است. در طول سال‌های 2023 و 2024، اندازه دستوراتی که الگو‌های زبانی بزرگ (LLMs) می‌توانند پردازش کنند، به نام «پنجره‌های زمینه» از صد هزار به دو میلیون توکن افزایش یافت. این تقریباً تفاوت میان افزودن یک مقاله تحقیقاتی به یک الگو و افزودن حدود 20 رمان به آن است. همچنین قابلیت‌های پردازش هوش مصنوعی نسلی از خلاصه‌سازی متون و تولید تصاویر به قابلیت‌های پیشرفته در ویدئو، تصاویر، صدا و متن افزایش یافته است. این امر موجب افزایش سرمایه‌گذاری‌ها و نوآوری‌هایی شده که با هدف توسعه سیستم‌های محاسباتی قدرتمندتر و کارآمدتر انجام می‌شود. الگو‌های بنیادی بزرگ که هوش مصنوعی نسلی را تقویت می‌کنند، مانند الگوهای زبانی بزرگ، در ابزارهای نرم‌افزاری مختلف سازمانی یکپارچه شده‌اند و همچنین برای اهداف مختلفی مانند تقویت چت‌بات‌های مشتری‌مدار، تولید کمپین‌های تبلیغاتی، تسریع در کشف داروها و موارد دیگر به  کار می‌روند. انتظار داریم این گسترش ادامه یابد و مرزهای قابلیت‌های هوش مصنوعی را پیش ببرد. آگاهی مدیران ارشد از نوآوری هوش مصنوعی نسلی، علاقه، سرمایه‌گذاری و نوآوری در فناوری‌های هوش مصنوعی مانند روباتیک را افزایش داده که سال 2024 به تحلیل روندها اضافه شده است. پیشرفت‌های هوش مصنوعی دوره‌ای جدید از روبات‌های توانمندتر را رقم زده و نوآوری بیشتر و گستره وسیع‌تری از کاربردها را به همراه داشته است.

برق‌رسانی و انرژی‌های تجدیدپذیر روند دیگری بودند که در برابر مشکلات اقتصادی تاب آوردند و بالاترین امتیاز سرمایه‌گذاری و علاقه را در میان تمام روندهای ارزیابی‌شده این مطالعه کسب کردند. آگهی‌های شغلی در این بخش نیز افزایش ملایمی را نشان داد. با وجود اینکه بسیاری از روندها در سال 2023 با کاهش سرمایه‌گذاری و استخدام مواجه شدند، پیش‌بینی‌های بلندمدت همچنان مثبت است. این خوش‌بینی از رشد پایدار و بلندمدت آگهی‌های شغلی برای روندهای تحلیل‌شده (افزایش هشت‌درصدی از سال 2021 تا 2023) و ادامه نوآوری‌های شرکت‌ها و علاقه به بهره‌برداری از این فناوری‌ها، به‌ویژه برای رشد آینده، حمایت می‌کند.

در سال 2023، سرمایه‌گذاری‌ها در فناوری‌های نوآورانه به دلیل افزایش هزینه‌های تامین مالی و چشم‌انداز رشد محتاطانه در کوتاه‌مدت، 30 تا 40 درصد کاهش یافت و به حدود 570 میلیارد دلار رسید. این امر باعث شد که سرمایه‌گذاران به فناوری‌هایی که پتانسیل درآمد و حاشیه سود قوی‌تر دارند، تمایل بیشتری نشان دهند. این رویکرد با دیدگاه استراتژیکی که شرکت‌های پیشرو اتخاذ می‌کنند، هماهنگ است؛ در این دیدگاه به‌طور کامل پذیرش و مقیاس‌پذیری فناوری‌های پیشرفته به‌عنوان یک تلاش بلندمدت شناخته می‌شود. این شناسایی زمانی مشهود است که شرکت‌ها سرمایه‌گذاری‌های خود را در میان مجموعه‌ای از فناوری‌ها متنوع کرده و به‌طور انتخابی بر روی زمینه‌هایی که احتمالاً مرزهای فناوری را جلو می‌برند، تمرکز بیشتری می‌کنند. در حالی‌ که بسیاری از فناوری‌ها در طول سال گذشته با سرمایه‌گذاری‌های محتاطانه‌ای مواجه بودند، هوش مصنوعی نسلی شاهد افزایش هفت‌برابری در سرمایه‌گذاری‌ها بود که ناشی از پیشرفت‌های قابل‌توجه در تولید متن، تصویر و ویدئو بود.

با وجود کاهش کلی در سرمایه‌گذاری خصوصی، سرعت نوآوری کاهش نیافته است. نوآوری در سه روندی که جزو گروه «انقلاب هوش مصنوعی» هستند، شتاب گرفته است: هوش مصنوعی مولد، هوش مصنوعی کاربردی و صنعتی‌سازی یادگیری ماشین. هوش مصنوعی مولد محتواهای جدیدی از داده‌های متن و تصویر ایجاد می‌کند، هوش مصنوعی کاربردی از الگو‌های یادگیری ماشین برای وظایف تحلیلی و پیش‌بینی استفاده می‌کند و صنعتی‌سازی یادگیری ماشین، راه‌حل‌های یادگیری ماشین را تسریع می‌کند و ریسک را کاهش می‌دهد. هوش مصنوعی کاربردی و صنعتی‌سازی یادگیری ماشین که از علاقه روزافزون به هوش مصنوعی مولد بهره‌مند شده‌اند، بیشترین افزایش نوآوری را داشته‌اند که در افزایش مقالات و اختراعات از سال 2022 تا 2023 انعکاس یافته است. در عین حال، فناوری‌های برق‌رسانی و انرژی‌های تجدیدپذیر همچنان توجه زیادی را جلب می‌کنند که در اخبار و جست‌وجوهای وب دیده می‌شود. محبوبیت آنها به دلیل افزایش ظرفیت جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر، نقش‌های حیاتی آنها در تلاش‌های جهانی برای کاهش کربن و نیازهای امنیت انرژی در میان تنش‌های ژئوپولیتیک و بحران‌های انرژی است.

وضعیت استعدادها به‌طور کلی مشابه وضعیت سرمایه‌گذاری در روندهای فناوری در سال 2023 بود. بخش فناوری با کاهش قابل ‌توجهی در استخدام‌ها مواجه شد، به‌ویژه در میان شرکت‌های بزرگ فناوری و آگهی‌های شغلی مرتبط با روندهای فناوری، 26 درصد کاهش یافت که کاهش بیشتری نسبت به 17 درصد کاهش کلی آگهی‌های شغلی جهانی داشت. کاهش بیشتر تقاضا برای استعدادهای مرتبط با روندهای فناوری ممکن است ناشی از تلاش‌های شرکت‌های فناوری برای کاهش هزینه‌ها به دلیل پیش‌بینی‌های کاهشی رشد درآمد بوده باشد. با وجود این کاهش، روندهایی که سرمایه‌گذاری و نوآوری قوی دارند، مانند هوش مصنوعی مولد، نه‌تنها آگهی‌های شغلی خود را حفظ کردند بلکه آنها را نیز افزایش دادند که نشان‌دهنده تقاضای قوی برای مهارت‌های جدید و پیشرفته است. برق‌رسانی و انرژی‌های تجدیدپذیر نیز روند دیگری بود که رشد مثبت در استخدام‌ها را شاهد بود که تا حدودی به‌ دلیل حمایت بخش عمومی از هزینه‌های زیرساختی بود.

با وجود نوسانات کوتاه‌مدت در تقاضای استعدادها، مشاهدات 3 /4میلیون آگهی شغلی در 15 روند فناوری نشان‌دهنده شکاف وسیع مهارتی است. در مقایسه با میانگین جهانی، کمتر از نیمی از تعداد کاندیداهای بالقوه، مهارت‌های موردنیاز با تقاضای بالا را که در آگهی‌های شغلی ذکر شده‌اند، دارند. با وجود کاهش‌های سالانه در آگهی‌های شغلی در بسیاری از روندها از سال 2022 تا 2023، تعداد آگهی‌های شغلی مرتبط با فناوری در سال 2023 هنوز نشان‌دهنده افزایش هشت‌درصدی نسبت به سال 2021 بود که نشان‌دهنده پتانسیل رشد بلندمدت است.

روند پذیرش فناوری‌های سازمانی

روند پذیرش فناوری‌های سازمانی معمولاً به شکل منحنی S توصیف می‌شود که الگوی زیر را دنبال می‌کند: نوآوری اولیه، آزمایش فناوری، آزمایش‌های میدانی یا آزمایش در محیط کسب‌وکار، گسترش و مقیاس‌پذیری و در نهایت پذیرش یا اجرای کامل که در نمودار 1 آمده است. این الگو در تحلیل نظرسنجی امسال از پذیرش سازمانی که درباره 15 فناوری در این مطالعه انجام شده، مشهود است. سطح پذیرش در صنایع و اندازه‌های مختلف شرکت‌ها متفاوت است، همان‌طور که پیشرفت در مسیر پذیرش نیز متفاوت است. عواملی که می‌توانند بر پذیرش این فناوری‌ها تاثیر بگذارند، شامل هزینه‌های بالا، کاربردهای تخصصی و توازن میان سرمایه‌گذاری گسترده در فناوری‌ها در مقابل تمرکز بر تعداد معدودی که ممکن است مزایای قابل‌توجهی برای اولین استفاده‌کنندگان داشته باشند، هستند.

نمودار 1 منحنی پذیرش روندهای فناوری را نشان می‌دهد که از یک تا پنج امتیازدهی شده است. عدد 1 نشان‌دهنده نوآوری در مرز و در پایین‌ترین قسمت سمت چپ منحنی قرار دارد؛ عدد 2، بیانگر مرحله تجربه و آزمایش است که کمی بالاتر از نوآوری در مرز قرار دارد. عدد 3، نشان‌دهنده آزمایش‌های میدانی است که به‌طور صعودی در منحنی دنبال می‌شود و عدد 4 گسترش و مقیاس‌پذیری را نشان می‌دهد که با صعود عمودی در افزایش پذیرش مشخص می‌شود. در نهایت عدد 5، پذیرش کامل است که در بالای منحنی قرار دارد و نشان‌دهنده اجرای تقریباً کامل است.

در سال 2023 روندها به‌صورت زیر در منحنی پذیرش قرار دارند: آینده فناوری‌های فضایی و فناوری‌های کوانتومی در مرحله نوآوری اولیه در مرز؛ فناوری‌های اقلیمی فراتر از برق‌رسانی و انرژی‌های تجدیدپذیر، آینده بیومهندسی، آینده حمل‌ونقل، آینده روباتیک و فناوری‌های واقعیت فراگیر در مرحله تجربه و آزمایش؛ اعتماد دیجیتال و امنیت سایبری، برق‌رسانی و انرژی‌های تجدیدپذیر، صنعتی کردن یادگیری ماشین و توسعه نرم‌افزارهای نسل بعدی در مرحله آزمایش‌های میدانی؛ و اتصال پیشرفته، هوش مصنوعی کاربردی، محاسبه ابری و حاشیه و هوش مصنوعی نسلی در مرحله گسترش هستند.

همان‌طور که فناوری‌ها پیشرفت می‌کنند و از مرحله آزمایش فراتر می‌روند، نرخ پذیرش شروع به شتاب گرفتن می‌کند و شرکت‌ها بیشتر در مرحله آزمایش میدانی و مقیاس‌پذیری سرمایه‌گذاری می‌کنند. این تغییر را در تعدادی از روندها مشاهده می‌کنیم، مانند توسعه نرم‌افزار نسل بعدی و برق‌رسانی. پیشرفت سریع هوش مصنوعی مولد (gen AI) در میان روندهای مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دارد، به‌طوری ‌که حدود یک‌چهارم از پاسخ‌دهندگان گزارش داده‌اند که از آن در مقیاس بالا استفاده می‌کنند. فناوری‌های بالغ‌تر، مانند محاسبات ابری و حاشیه و اتصال پیشرفته به‌سرعت پذیرش خود را ادامه می‌دهند و به ‌عنوان محرک‌هایی برای پذیرش دیگر فناوری‌های نوظهور نیز عمل می‌کنند.

فرآیند مقیاس‌پذیری پذیرش فناوری همچنین به یک اکوسیستم خارجی مساعد نیاز دارد که در آن اعتماد و آمادگی کاربران، اقتصاد الگو‌های کسب‌وکار، محیط‌های نظارتی و دسترسی به استعدادها نقش‌های حیاتی ایفا می‌کنند. از آنجا که این عوامل اکوسیستمی با توجه به جغرافیا و صنعت متفاوت هستند، ما شاهد سناریوهای مختلف پذیرش هستیم. به ‌عنوان مثال، در حالی‌ که بانک‌های پیشرو در آمریکای لاتین در استفاده از موارد کاربردی هوش مصنوعی مولد با همتایان آمریکای شمالی خود هم‌سطح هستند، پذیرش روباتیک در بخش‌های تولیدی به‌طور قابل‌ توجهی متفاوت است، به این دلیل که هزینه‌های مختلف نیروی کار بر توجیه اقتصادی اتوماسیون تاثیر می‌گذارد.

مدیران اجرایی به‌ عنوان کسانی که این پیچیدگی‌ها را هدایت می‌کنند، باید استراتژی‌های فناوری خود را با ظرفیت‌های داخلی و شرایط اکوسیستم خارجی هماهنگ کنند تا ادغام موفقیت‌آمیز فناوری‌های جدید در الگو‌های کسب‌وکار خود را تضمین کنند. مدیران اجرایی باید شرایط اکوسیستم را که می‌تواند بر موارد کاربردی اولویت‌دارشان تاثیر بگذارد، نظارت کنند تا درباره سطوح سرمایه‌گذاری مناسب تصمیم بگیرند، در حالی ‌که با عدم قطعیت‌ها و محدودیت‌های بودجه‌ای در مسیر پذیرش کامل مقابله می‌کنند. در مجموع، مدیرانی که دیدگاه بلندمدت دارند، با پرورش استعدادهای خود، آزمایش و یادگیری و بازنگری کسب‌وکارها برای آینده، می‌توانند تاثیرگذار باشند و به‌طور بالقوه از سایرین پیشی بگیرند.

15 روند فناوری

این گزارش ملاحظاتی را برای همه 15 روند فناوری ارائه می‌دهد. برای بررسی آسان‌تر روندهای مرتبط، آنها به پنج دسته گسترده‌تر تقسیم‌بندی شده‌اند: انقلاب هوش مصنوعی، ساختن آینده دیجیتال، مرزهای محاسبات و ارتباطات، مهندسی پیشرفته و دنیای پایدار. البته در نظر گرفتن ترکیبات روندها در این دسته‌بندی‌ها قدرت و پتانسیل قابل ‌توجهی دارد.

برای توصیف وضعیت هر روند، امتیازاتی برای نوآوری (بر اساس ثبت اختراعات و تحقیقات) و علاقه (بر اساس اخبار و جست‌وجوهای وب) تعیین شده است. همچنین سرمایه‌گذاری‌ها در فناوری‌های مرتبط ارزیابی شده‌اند و سطح پذیرش آنها از طرف سازمان‌ها رتبه‌بندی شده‌اند.

انقلاب هوش مصنوعی

هوش مصنوعی مولد به الگوریتم‌هایی (مانند چت جی‌پی‌تی) اشاره دارد که داده‌های غیرساختاریافته را به‌ عنوان ورودی می‌گیرند (برای مثال، زبان طبیعی و تصاویر) تا محتوای جدیدی ایجاد کنند، از جمله صدا، کد، تصاویر، متن، شبیه‌سازی‌ها و ویدئوها). این فناوری می‌تواند با استفاده از مجموعه داده‌های غیرساختاریافته و چندگانه، کارها را به‌صورت خودکار، تکمیل و تسریع کند و محتوای جدیدی در اشکال مختلف تولید کند.

فناوری‌ها و تکنیک‌های هوش مصنوعی کاربردی از الگو‌هایی که از طریق یادگیری ماشین آموزش دیده‌اند، بهره می‌برند تا مشکلات طبقه‌بندی، پیش‌بینی و کنترل را حل کنند. این فناوری‌ها برای خودکارسازی فعالیت‌ها، افزودن یا تقویت قابلیت‌ها و پیشنهاد‌ها و بهبود تصمیم‌گیری به‌کار می‌روند.

روند صنعتی‌سازی یادگیری ماشین، اکوسیستم به سرعت در حال تکاملی از راه‌حل‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری را دربر می‌گیرد که امکان تسریع و کاهش ریسک در توسعه، استقرار و نگهداری راه‌حل‌های یادگیری ماشین را فراهم می‌کند.

ساخت آینده دیجیتال

توسعه نرم‌افزار نسل بعدی شامل ابزارها و فناوری‌هایی است که فرآیندهای کدنویسی و توسعه نرم‌افزار را مدرن و خودکار می‌کنند. این شامل مواردی مانند استقرار کد به ‌صورت خودکار، تولید خودکار کد، تست خودکار کد و اصلاح یا ترجمه کد می‌شود. این فناوری‌ها به بهبود کیفیت برنامه‌ها و تسریع فرآیندهای توسعه نرم‌افزار کمک می‌کنند.

اعتماد دیجیتال و امنیت سایبری شامل فناوری‌هایی است که پشت ساختارهای اعتماد و هویت دیجیتال، امنیت سایبری و وب3 قرار دارند. این فناوری‌ها به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا اعتماد ذی‌نفعان را به وجود آورده، گسترش دهند و حفظ کنند.

مرزهای محاسبات و ارتباطات

اتصال پیشرفته به شبکه‌های بی‌سیم کم‌مصرف، شبکه‌های سلولی 5G و 6G ،WiFi 6.7 و ماهواره‌های در مدار پایین زمین و سایر فناوری‌های مخابراتی اشاره دارد.

فناوری‌های واقعیت فراگیر، امکان تعاملات در زمان واقعی در دنیای سه‌بعدی مجازی را فراهم می‌کنند (که می‌تواند شامل دنیای فیزیکی واقعی نیز باشد). یک دنیای مجازی می‌تواند از یک فضای کاملاً تولیدشده توسط کامپیوتر در واقعیت مجازی تا واقعیت ترکیبی و واقعیت افزوده که در آن اشیای تولیدشده از طریق کامپیوتر بر روی دنیای واقعی نمایش داده می‌شوند، متغیر باشد. این فناوری‌ها از محاسبات فضایی برای تفسیر فضای فیزیکی استفاده می‌کنند (برای مثال با استفاده از حسگرها و دوربین‌ها مانند هدست برای شناسایی حرکات) و شبیه‌سازی اضافه کردن داده‌ها، اشیا و افراد به دنیای مجازی را انجام می‌دهند.

محاسبات ابری و حاشیه به کارهایی اشاره دارد که در مکان‌های مختلف توزیع می‌شوند، مانند مراکز داده دوردست با مقیاس بزرگ، مراکز منطقه‌ای و گره‌های محلی به‌منظور بهینه‌سازی تاخیر، هزینه‌های انتقال داده، رعایت مقررات حاکمیت داده، کنترل بر داده‌ها، مسائل امنیتی و... .

فناورهای مبتنی بر کوانتوم از ویژگی‌های خاص مکانیک کوانتوم برای انجام محاسبات پیچیده با سرعتی به‌طور نمایی بیشتر از کامپیوترهای کلاسیک، تامین امنیت شبکه‌های ارتباطی و تولید حسگرهایی با حساسیت بالاتر نسبت به حسگرهای کلاسیک استفاده می‌کنند.

مهندسی پیشرفته

آینده روباتیک شامل پیشرفت روبات‌ها از انجام وظایف ثابت و پیش‌برنامه‌ریزی‌شده به توانایی سازگاری با ورودی‌های جدید و واقعی با درجات بالاتر از خودمختاری و چابکی است.

فناوری‌های حمل‌ونقل شامل وسایل نقلیه خودران و برقی، حمل‌ونقل هوایی شهری و فناوری‌های خودران، اتصال، برق‌رسانی و حمل‌ونقل اشتراکی (ACES)، با هدف بهبود کارایی و پایداری حمل‌ونقل زمینی و هوایی است.

بیومهندسی به، به‌کارگیری اصول مهندسی در زیست‌شناسی اشاره دارد و از پیشرفت‌های فناوری برای بهبود سلامت و عملکرد انسانی، تغییر زنجیره‌های ارزش غذایی و ایجاد خلاقیت استفاده می‌کند.

فناوری‌های فضایی شامل ماهواره‌ها، راکت‌های پرتاب و فناوری‌های سکونت است که امکان عملیات و خدمات نوآورانه در فضا را فراهم می‌کند.

دنیای پایدار

روند برق‌رسانی و انرژی‌های تجدیدپذیر شامل کل زنجیره ارزش تولید، ذخیره‌سازی و توزیع انرژی است. این فناوری‌ها شامل منابع تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی، منابع انرژی پاک و ثابت مانند انرژی هسته‌ای و هیدروژن، سوخت‌های پایدار و بیوانرژی و راه‌حل‌های ذخیره‌سازی و توزیع انرژی مانند سیستم‌های باتری با مدت‌زمان طولانی و شبکه‌های هوشمند می‌شود.

فناوری‌های اقلیمی فراتر از برق‌رسانی و انرژی‌های تجدیدپذیر بر راه‌حل‌هایی متمرکز است که اثرات منفی مصرف منابع بر اقلیم را کاهش می‌دهد؛ یا با حذف ‌دی‌اکسید کربن از جو یا با تولید مواد و ورودی‌های موجود با معادل‌های کربنی کمتر. آزاده خرمی‌مقدم