رضا رئیسی؛
سیل انتقادات به کابینه چهاردهم: واکنش‌ها و تحلیل‌ها | نیک بگوییم و میل به باطل نکنیم
پس از معرفی کابینه چهارده به مجلس، موج شدیدی از انتقادات در فضای شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد. این حجم از مخالفت به‌ویژه با توجه به سابقه تاریخی واکنش‌های هیجانی در فرهنگ ما، غیرمنتظره به نظر می‌رسد. چنین واکنش‌هایی به دلیل ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی و تاریخچه فرهنگی و اجتماعی ما تقویت شده است.
کابینه دولت چهاردهم
پس از معرفی کابینه چهاردهم توسط رئیس‌جمهوری به مجلس شورای اسلامی، هنوز جوهر مهر و امضای پزشکیان بر پای نامه خشک نشده بود، سیل انتقادات بی‌محابا به راه افتاده و موج عظیم مخالف‌خوانی، سونامی‌طور در فضای شبکه‌های اجتماعی طنین‌انداز شد؛ اتفاقی که بخشی از آن قابل‌انتظار بود و هر کابینه‌ای در هر برهه زمانی و توسط هر فردی با هر چینش و آرایشی که معرفی شده و می‌شود و خواهد شد، بالاخره منتقدان و گلایه‌کنندگانی دارد و این، یک امر طبیعی و بدیهی است.اما این حجم از مخالف‌خوانی حقیقتاً بهت‌آور و غیرمنتظره بود. در فرهنگ عمومی و بافت و ریشه‌های تربیتی ما به‌واسطه آموزه‌های تاریخی و مذهبی نگاه صفر و صدی همواره جاری و ساری بوده که از آن با نگاه افراطی و تفریطی هم یاد می‌شود. تاریخ ما مملو از واکنش‌های تند و هیجانی در گستره فرهنگی و اجتماعی و حال این روزها سیاسی است که به لطف شبکه‌های اجتماعی نیز دامن گسترانیده و چنین بازخوردهایی رقم می‌خورد.
هنوز ۲۰روز از تنفیذ رئیس دولت نگذشته و او با تیم قبلی مشغول رتق‌وفتق امور است و در اولین گام کابینه را خوب یا بد! به مجلس معرفی کرده است که عده‌ای از پشیمانی و یأس و ناامیدی سخن می‌گویند؛ حال آنکه نه دیکته‌ای نوشته شده و نه خطی نگاشته که درست و غلط آن را بگیریم!البته به معنای آن نیست که نقد و نقادی را رد کنیم و مطالبه‌گری را منتفی بدانیم، بلکه سخن آن است که امکانات و مقدورات را ببینیم، شرایط کشور را و وضعیت طی‌شده را بسنجیم، ساخت قدرت سیاسی و بازیگران متنوع و مختلف آن را مدنظر قرار دهیم، حتی آلترناتیوسنجی کنیم و ورای نفی دولت و پزشکیان در این برهه را لحاظ کنیم و آنگاه عطف به همه این جهات نسخه بنویسیم و انتقاد و گلایه کنیم.
نمی‌شود که از بیرون دایره و تشک با خیال راحت و طیب‌خاطر و بدون ملاحظات و قبض‌وبسط‌های رایج و مرسوم سپهر غامض و پیچیده سیاست، بگوییم که چرا فلان گزینه ایده‌آل و کارآمد و همسو با فعل و نظر ما بر مسند قرار نگرفته و به‌عنوان وزیر معرفی نشده و کسی معرفی گشته که از جناح رقیب و ناهمسو با گفتمان پزشکیان است و در لیست کابینه جای گرفته است. حداقل برای رئیس‌جمهوری که به او اعتماد کرده‌ایم و بر رأس هرم اجرایی نشانده‌ایم، این حق و قوه تشخیص و تحلیل را قائل باشیم که پس از عمری کنشگری در فضای سیاسی کشور، فضا را شاید بیشتر و بهتر از ما بشناسد، به ضرورت‌ها و اقتضائات آن اشراف بیشتری داشته باشد و البته بهتر و بیشتر از همه ما دلسوز موفقیت و کارآمدی دولت خود باشد و نخواهد که در همین وهله آغازین کمیت دولتش در انجام وظیفه و رتق‌وفتق امور کشور در این شرایط حساس و در منظر افکارعمومی لنگ بزند.پس سعی کنیم در بیان انتقادات جانب میانداری نگه داریم، به منتخب خود اعتماد کنیم و فرصت و مجال پیشبرد برنامه‌ها را عطف به گزینش و انتخاب او بدهیم، بی‌گمان فرصت نقد و نقادی و یا خدای ناکرده ناامیدی و پشیمانی، فوت نمی‌شود و همیشه قابل استحصال است و سوخت‌وسوز ندارد.
از طرف دیگر، البته یک نکته را نیز باید به رئیس‌جمهوری محترم متذکر شد و آن این است که پدید آمدن چنین موج منفی و ناهمسازی نسبت به معرفی کابینه در شبکه‌های اجتماعی، بخش عمده‌اش به این مهم بازمی‌گردد که دولت چهاردهم هیچ برنامه راهبردی و کنش سازنده با حداقل بُرد و اقناع‌کنندگی را در دستور کار نداشته و این صحنه و عرصه مهم و حیاتی را به کل واگذاشته است!نمونه آنکه دکتر مسعود پزشکیان بعد از موج عظیم انتقادات ۴۸ساعته و نیز یک استعفای تکان‌دهنده و پرطنین، با نگارش یک پست در شبکه اجتماعی ایکس، با مخاطبان و مردم سخن گفت. گویی که ایام انتخابات است و حال آنکه دولت ابزارهای رسانه‌ای عریض و طویل و پربسامدی دارد که وظیفه‌ای جز کارپردازی رسانه‌ای دولت هم ندارند و عملاً خروجی آنان هیچ بوده است. حتی خود رئیس‌جمهوری نیز طی این مدت کمترین بروز و ظهور رسانه‌ای را داشته و در مجامع عمومی ظاهر شده و یا در دیدارهای محدودی که می‌توانست انجام پذیرد، با مردم حرف زده است.
نقل است که می‌گویند: یا شما روایت خود را می‌گویید یا برای شما روایت را می‌گویند! همه ملاحظات امنیتی و سیاسی یا روحیات خاص مسعود پزشکیان را می‌دانیم؛ اما همه آنها توجیه بی‌عملی و فقدان رویکرد رسانه‌ای سازنده نمی‌شود و نمی‌تواند دولت را در مسیر پرفرازونشیب پیش رو یاریگر باشد.
رضا رئیسی روزنامه نگار و تحلیل گر سیاسی