فرش ترکمن در آستانه ورشکستگی

تولیدکنندگان فرش دستبافت ترکمن، همان‌هایی که آبا و اجدادشان دراستان خراسان شمالی و گلستان طی قرون گذشته دستبافته‌های یموت وتکه و دیرناق گل و بازوبندی و آینا گل و … را می‌بافتند حالا وضعیت‌شانبه گونه‌ای شده که دیگر حاضر به تولید نیستند یا واردکنندگان فرشقاچاق از افغانستان عرصه را بر آنها تنگ کرده‌اند.

ورود فرش‌های افغانستانی به داخل کشور که از کیفیت بسیار پایینی هم برخوردارند چند سالی است عرصه را برای تولیدکنندگانی که باوضعیت گرانی‌های مکرر دست و پنجه نرم می‌کنند، تنگ کرده است.

قاچاق و‌ عرضه آن در بازارهای فرش مشهد، تهران، شیراز، اصفهان، گنبدکاووس و بسیاری از شهرهای دیگر منجر به کاهش تولید ازجمله قالیبافان ترکمن شده است.

درخواست‌های اهالی فرش از وزیر صمت پس از تکیه زدن بر مسند وزارت مبنی بر اینکه وضعیت تولید، تهیه مواد اولیه، بیمه قالیبافان وصادرات با چالش‌های بسیاری روبروست، تاکنون نتیجه‌ای دربر نداشته است. تولیدکنندگان فرش ترکمنی چندماه پیش و با سفر رییسجمهور به استان گلستان از وی تقاضا کردند به مشکلات تولید فرش و جلوگیری از واردات قاچاق فرش افغانستانی رسیدگی کند.

در حالی که برخی از واردکنندگان فرش قاچاق که گاها نقشه‌های ترکمنی و قشقایی را به بافندگان افغانستانی سفارش می‌دهند اهلاستان گلستان هستند اما تعزیرات و سازمان صمت این استان تلاشی برای جمع‌آپری این فرش‌ها نداشته‌اند.

یکی از تولیدکنندگان فرش ترکمن که نمی‌خواهد نامی از او در این گزارش برده نشود درباره این موضوع به «گلچه» می‌گوید: «ما هرچه در چنته داشتیم بکار گرفتیم تا صدای‌مان را به عالی‌ترین مقام دولتی برسانیم. وقتی آیت‌الله رییسی به استان ما سفر کردمشکلات‌مان را به گوش ایشان رساندیم و نامه هم دادیم. بعد از مدتی سازمان صمت استان که خود را از موضوع ورود فرش قاچاقبی‌اطلاع می‌دانست برای بررسی وارد عمل شد ولی نتیجه هیچ!»

وی در ادامه می‌افزاید: «مافیای قاچاق فرش از افغانستان انگار سمبه پر زوری دارد و تلاش‌های تولیدکنندگان خرد برای سرپا ماندنبی‌نتیجه است.

وزیر صمت و مرکز ملی فرش، گمرک و تعزیرات به وظایف قانونی خود عمل نمی‌کنند و این بی‌مسولیتی منجر به نابودی قالیبافی خواهدشد.»

فاطمی‌امین، وزیر صمت چند روز پیش از رسیدن به مسند وزارت در گفت و گو با گلچه قول داده بود که به مشکلات اهالی فرش بخصوصقاچاق فرش رسیدگی خواهد کرد ولی گویا این قول‌ها وعده و وعیدی بیش نبوده‌اند.

باید گفت هجوم فرش‌های افغانستان طی چند سال گذشته و با تشدید تحریم‌های داخلی و خارجی و افزایش چندباره نرخ ارز و گرانی‌هابیشتر از پیش تسری یافته و برخی از تجار و فروشندگان فرش دستبافت از چنین وضعیتی ماهی خود را از آب گل‌آلود می‌گیرند. اینافراد با برگزاری نمایشگاه‌های کوچک و بزرگ فرش‌های قاچاق را به اسم فرش خراسان، ترکمن، قشقایی و بلوچ به خریداران از همه‌جابی‌خبر قالب می‌کنند و گذشته از اینکه بر پیکره قالیبافی ایران ضربات جبران‌ناپذیر می‌زنند، اعتماد مشتریان را هم سلب می‌کنند.