عضو کمیسیون برنامه، بودجه مجلس :
ساز و کار دولت درباره کارت نان | طرح دولت برای جلوگیری از افزایش قیمت نان سنتی چیست ؟
ارکانی: چیزی که من شنیدهام این است که گویا در قالب همین کارت فعلی یارانهها، یک ساز و کاری طراحی میشود که مثلا به نسبت سرانه، حدود هفت دهم نان سنگک به ازای هر فرد تعریف و مازاد بر آن محاسبه شود. به این شکل که شما نان که میخرید و از طریق دستگاه کارتخوان نانوایی کارت یارانه که میکشید، معادل آن سرانه تعریف شده مشمول یارانه و به همان قیمت فعلی حساب میشود و مازاد بر الگوی مصرف آن را از حساب بانکی برداشت میکنند و به صورت آزاد محاسبه میشود.
ارکانی: چیزی که من شنیدهام این است که گویا در قالب همین کارت فعلی یارانهها، یک ساز و کاری طراحی میشود که مثلا به نسبت سرانه، حدود هفت دهم نان سنگک به ازای هر فرد تعریف و مازاد بر آن محاسبه شود. به این شکل که شما نان که میخرید و از طریق دستگاه کارتخوان نانوایی کارت یارانه که میکشید، معادل آن سرانه تعریف شده مشمول یارانه و به همان قیمت فعلی حساب میشود و مازاد بر الگوی مصرف آن را از حساب بانکی برداشت میکنند و به صورت آزاد محاسبه میشود.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه مجلس می گوید: «وزرا حداقل اگر صلاح میدانند، که باید بدانند، با نمایندگان و کمیسیونهای تخصصی مجلس باید جلسه بگذارند و ابعاد مختلف موضوعات مهم مثل آزادسازی نرخ نان که قوت غالب مردم، آن هم قشر پایین و متوسط جامعه است را آنالیز کنیم. اینکه دولت چگونه عمل خواهد کرد، خبر نداریم و دستکم به ما چیزی اعلام نشده است.»
احسان ارکانی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه دولت برای جلوگیری از افزایش قیمت نان سنتی، چه طرحی را در نظر دارد، گفت: «وزیر اقتصاد اعلام کردند که قیمت نان سنتی تا پایان سال گران نمیشود، امیدواریم که این اتفاق بیافتد. در خصوص بحث کارت نان هم صحبتهای غیر رسمی شنیده میشود اما آنچه بنده در جریانش قرار دارم، این است که برنامهای طراحی شده که در صورت حذف کامل ارز ترجیحی گندم و آرد، که قطعا منجر به افزایش قیمت نان خواهد شد، ما به التفاوت قیمت فعلی و قیمت جدید افزایش یافته از طریق کارت جبران میشود.»
وی درباره ساز و کار این طرح عنوان کرد: «اینکه ساز و کارش به چه شکل است را خود مسئولین دولتی باید اعلام کنند اما چیزی که من شنیدهام این است که گویا در قالب همین کارت فعلی یارانهها، یک ساز و کاری طراحی میشود که مثلا به نسبت سرانه، حدود هفت دهم نان سنگک به ازای هر فرد تعریف و مازاد بر آن محاسبه شود. به این شکل که شما نان که میخرید و از طریق دستگاه کارتخوان نانوایی کارت یارانه که میکشید، معادل آن سرانه تعریف شده مشمول یارانه و به همان قیمت فعلی حساب میشود و مازاد بر الگوی مصرف آن را از حساب بانکی برداشت میکنند و به صورت آزاد محاسبه میشود. البته همه اینها فعلا در حد حرف و طراحیست و چیز عملیاتی اعلام نشده است.»
ارکانی ادامه داد: «نکتهای که میخواهم به آن اشاره کنم این است که بعضی موضوعات، بسیار کلیدی و حساس هستند. من نمیخواهم کسی را متهم کنم اما ممکن است که برخی از مسئولان دولت، آن تجربه عینی را نداشته باشند. آنچه ما در خلال 20 سال اخیر در دولتهای آقای روحانی و احمدینژاد و اکنون در دولت آقای رئیسی شاهد هستیم، این است که یک سری موضوعات قبلا تجربه شده است؛ یعنی ما از افزایش یک شبه قیمت بنزین در دولت آقای روحانی تا حذف یارانه بنزین و برخی اقلام و بحث هدفمندسازی در دولت آقای احمدی نژاد را تجربه کردهایم. این تجارب را باید بررسی کنیم و بر اساس نقاط ضعف و قوت آنان تصمیم بگیریم.»
این نماینده مجلس ضمن بیان اینکه تجربه و تدبیر را باید در برخی از وزرای فعلی تقویت کنیم، گفت: «وزرا حداقل اگر صلاح میدانند، که باید بدانند، با نمایندگان و کمیسیونهای تخصصی یعنی از کمیسیون برنامه و بودجه و اقتصادی گرفته تا کشاورزی، باید جلسه بگذارند و ابعاد مختلف موضوعات مهم مثل آزادسازی نرخ نان که قوت غالب مردم، آن هم قشر پایین و متوسط جامعه است را آنالیز کنیم و دقیق تصمیم بگیریم نه اینکه خدایی نکرده تصمیم اشتباهی بگیریم و اعلام شود آنگاه جامعه و آرامش قشر پایین دست را به هم بریزیم که به دنبالش هزاران نفر جلسه بگذاریم که این مشکل را جمع کنیم. به باور من آن اتاق فکری که دولت باید این مسائل را با مشورت و شور با صاحبنظران، کارشناسان، نمایندگان و کمیسیونهای تخصصی، حداقل به صورت خیلی فعال، بگذارد را ما اثراتش را ندیدهایم.»
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره اینکه آیا دولت برای این طرح با نمایندگان مشورتی کرده است، عنوان کرذ: «آنچه در قانون بودجه1401 مصوب کردیم و دولت باید طبق آن عمل کند، این است که بر اساس تبصره یک جز ص، دولت اجازه دارد که کماکان پرداخت ارز ترجیحی را ادامه دهد. این مهم بدان معناست که ما هیچ منعی برای دولت برای ادامه پرداخت ارز ترجیحی قائل نشده و اصلا اجبار نکردهایم که دولت ارز ترجیحی گندم یا آرد را حذف کند. همچنین در ادامه آن ذکر کردهایم که اگر دولت اصرار به حذف ارز ترجیحی کالایی مثل گندم یا آرد را دارد، مکلف است که قبل از اجرا و حذف ارز ترجیحی کالای موردنظر، از طریق کالا برگ الکترونیکی زیان رفاهی وارده به مصرف کننده را به طریق مطمئن جبران کند، به گونهای که قیمت تمام شده آن کالا از قیمت شهریور 1400 تجاوز نکند.»
ارکانی افزود: «حال اینکه دولت چگونه عمل خواهد کرد، خبر نداریم و دستکم به ما چیزی اعلام نشده است. اینکه بگوییم مشورت هم شده یا خیر، باید بگویم که خیر، حداقل بنده به عنوان عضو کمیسیون برنامه و بودجه اطلاع دارم که مشورتی نشده است و از اینکه دقیقا برنامه به چه شکل است، ارز ترجیحی چه کالاهایی و از چه زمانی قرار است حذف شود، در مورد هیچکدام از اینها به کمیسیونهای تخصصی مجلس اعلام نشده است. ما هم مطلع نیستیم و بیشتر از طریق رسانهها اطلاع پیدا میکنیم.»