طالبان:
طالبان پس از حدود یک دهه در مورد علت مرگ ملاعمر صحبت کرد | سخنگوی طالبان: علت مرگ او ابتلا به «سل» بود
گروه طالبان در مراسمی که برای بزرگداشت نهمین سالگرد مرگ بنیانگذار این گروه در کابل برگزار کرده است، گفته که مرگ او بر اثر ابتلا به بیماری "سل" بوده است. در حالی که دولت پیشین افغانستان گفته بود که ملامحمد عمر در دو سال آخر زندگی در پاکستان بود و همان‌جا در بیمارستانی در کراچی در جنوب پاکستان "به شکل مرموزی" درگذشت؛ طالبان، اما همواره تاکید داشته است که او همیشه در داخل افغانستان بود.
گروه طالبان در مراسمی که برای بزرگداشت نهمین سالگرد مرگ بنیانگذار این گروه در کابل برگزار کرده است، گفته که مرگ او بر اثر ابتلا به بیماری "سل" بوده است.
در سال ۲۰۱۵ میلادی، دولت پیشین افغانستان اعلام کرد که ملامحمد عمر، رهبر گروه طالبان دو سال پیش‌تر، در سال ۲۰۱۳، به دلیل بیماری در گذشته است.
مرگ مرموز ملاعمر دو سال پنهان مانده بود.
سخنگوی طالبان چند سال بعد، تاریخ مرگ او را روز ۴ اردیبهشت/ثور برابر بود با ۲۳ آوریل/آپریل اعلام کرد. امروز سخنگوی این گروه، بعد از ۹ سال گفته است که ملاعمر در اثر ابتلا به بیماری "سل" درگذشته است.
در حالی که دولت پیشین افغانستان گفته بود که ملامحمد عمر در دو سال آخر زندگی در پاکستان بود و همان‌جا در بیمارستانی در کراچی در جنوب پاکستان "به شکل مرموزی" درگذشت؛ طالبان اما همواره تاکید داشته است که او همیشه در داخل افغانستان بود.
ظاهرا درگذشت ملاعمر در افغانستان یا در پاکستان از اهمیت زیادی برای دولت افغانستان و برای گروه طالبان برخوردار است. دولت پیشین افغانستان تاکید داشت که درگذشت ملاعمر در پاکستان نشان‌دهنده وابستگی این گروه به پاکستان است. "وابستگی"ای که مقامات طالبان آن را قبول ندارند. اگرچه براساس بسیاری از گزارش‌ها رهبران و فرماندهان این گروه در چندین دهه گذشته در پاکستان بوده‌اند.
طالبان بعد از ملاعمر
بعد از تایید خبر مرگ ملامحمد عمر، اختر محمد منصور، به عنوان رهبر گروه طالبان اعلام شد. اختر محمد منصور، یکی از فرماندهان برجسته گروه طالبان و نزدیک به ملا عمر بود. ۱۰ ماه بعد از اینکه او رهبری این گروه را به طور رسمی و عملی بدست گرفت، زمانی که به گفته مقام‌های پاکستانی از ایران به پاکستان برمی‌گشت، توسط یک هواپیمای بدون سرنشین ( پهپاد) در خاک پاکستان هدف قرار گرفت و کشته شد.
چند سال بعد از مرگ اختر منصور، آژانس تحقیقات فدرال پاکستان ( FIA) ادعا کرد که او در پاکستان سرگرم "خرید و فروش زمین و خانه بوده است."
در پی مرگ ملاعمر، تغییرات گسترده‌ای در ساختار گروه طالبان پدیدار شد. تنش‌های داخلی طالبان بالا گرفت و بعد از اعلام رهبری جدید، گروهی از بدنه اصلی طالبان در مخالفت با اختر محمد منصور، منشعب شد.
چندین ماه بعد از مرگ اختر محمد منصور، هبت‌الله آخوندزاده، به عنوان رهبر گروه طالبان اعلام شد. به گفته ناظران او تا حدی توانست طالبان را منسجم بسازد. در آغاز رهبری او، شبکه حقانی به عنوان بخشی از ساختار این گروه اعلام و فرمانده این شبکه به عنوان معاون رهبر به طور رسمی اعلام شد.
شبکه حقانی اگرچه به گفته تحلیلگران همواره ارتباطی ویژه و تنگاتنگ با طالبان داشته است اما در موارد بسیاری کاملا به طور مستقل عمل می‌کرد و دستکم تا زمان رهبری آخوندزاده، رسما از آن به عنوان معاونت رهبری طالبان یاد نمی‌شد. این اقدام در تئوری و عمل باعث شد تا این شبکه به طور رسمی وارد بدنه گروه طالبان شد و آهسته آهسته، به قدرت اصلی در این گروه تبدیل شود.
طالبان در نهایت در نیمه اوت/آگوست سال گذشته میلادی وارد کابل شد و کنترل کشور را بدست گرفت.
بعد از روی کار آمدن این گروه، محمد یعقوب پسر ملا عمر، وزیر دفاع دولت طالبان اعلام شد و عبدالمنان، برادر بزرگ ملاعمر، وزیر فوائد عامه شد و سراج‌الدین حقانی نیز وزیر داخله/کشور شد.
طالبان در زمان ملامحمد عمر
ملامحمد عمر در سال ۱۹۹۴، گروه طالبان را بنیان گذاشت و تا انتشار خبر مرگش، از وی به عنوان رهبر رسمی این گروه یاد می‌شد.
ملاعمر در سال ۱۹۹۶، توانست با تسخیر کابل یکی از بنیادگرایانه‌ترین حکومت‌های اخیر را در افغانستان برپا کند.
در پنج سال سلطه طالبان بر قدرت، زنان اجازه تعلیم، تحصیل و کار را نداشتند. محاکمه‌های صحرایی به طور عادی انجام می‌شد. موسیقی و تلویزیون ممنوع بود و اداره "امر به معروف و نهی از منکر" آزادی ابتدایی را از مردمان کشور گرفت. دولت او توان ارائه هیچگونه خدمات عمومی، مانند صحت و آموزش را نداشت. تحت نظر حکومت طالبان، مجسمه‌های بودای بامیان، یکی از ثروت‌های معنوی افغانستان نیز از بین رفت.
بعد از برچیدن رژیم طالبان از سوی نیروهای ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا در سال ۲۰۰۱ میلادی، رهبر طالبان پنهان شد. آمریکا ۱۰ میلیون دلار برای یافتن یا کشتن او تعیین کرد. ولی ملاعمر هیچ گاه دیده نشد.
در طول سال‌های متمادی جزئیاتی در مورد زندگی ملا محمد عمر منتشر نشده بود اما در اوایل سال ۲۰۱۵، و چند ماه پیش از روشن شدن مرگ ملاعمر، سخنگوی این گروه، زندگی‌نامه ملا عمر را در ایمیلی به پنج زبان در اختیار رسانه‌ها قرار داد.
بر اساس این زندگی‌نامه، ملا عمر سال ۱۳۳۹ هجری شمسی (۱۹۶۰ میلادی) در جنوب افغانستان و در روستایی به نام "چاه همت" در ولسوالی خاکریز ولایت قندهار به دنیا آمد. نظر به این زندگی‌نامه، او از قوم "تومزی" و یکی از قبائل اصلی پشتون به نام "هوتک" است.
ملاعمر رهبر گروه طالبان از نظرها دور بود و هر سال پیام‌های منسوب به او در مناسبت‌هایی مانند عید از سوی گروه طالبان منتشر می‌شد.
جزئیات بیشتری در باره مورد زندگی شخصی، همسر و تعداد فرزندان ملا عمر منتشر نشده است.