۱۶ نکته درباره ریزگردها

با ورود طوفان گرد و غبار به کشور در روزهای اخیر و رسیدن آن به پایتخت از ۱۹ فروردین، این آلاینده توانست به اصلی‌ترین عامل آلودگی هوای کشور تبدیل شود و ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون افزایش چشمگیری پیدا کرد.

کشور ایران علاوه بر داشتن اقلیمی خشک و نیمه خشک با قرارگیری در کنار چندین کشور مشابه، در سال‌های اخیر همواره با مشکل گرد و غبار و ریزگردها دست و پنجه نرم کرده است. تغییرات اقلیمی، خشکسالی و فعالیت‌های انسانی نیز مزید برعلت شده تا ریه‌های فرسوده ایرانیان بیش از گذشته خاک بخورد.

*ریزگرد پدیده‌ای است که از گرد و غبار، دود و دیگر ذره‌های خشک تشکیل شده است.

*ریزگردها باعث کدر شدن آسمان و کاهش دید می‌شوند.

*خاستگاه ریزگرد آلاینده‌های صنعتی، آتش‌سوزی جنگل‌ها، گسترش بیابان‌ها، خشک شدن تالاب‌ها ، رودخانه‌ها و … است.

*ریزگرد زمانی ایجاد می‌شود که ذرات گردوغبار و دود در هوای خشک بیشتر شود.

*فرسایش بادی نیز در قالب گرد و غبار، علاوه بر تهدیداتی که برای خاک کشور به همراه دارد، به تولید ریزگرد نیز کمک می‌کند.

*شوره‌زارها که خاک در آن‌ها خشک و شکننده می‌شود، سبب ایجاد طوفان‌های گرد و غبار و تشدید مشکل ریزگرد می‌شوند.

*ریزگردهایی که منشا آن‌ها شوره زار است، با ذرات تبخیرشده نمک نیز آمیخته می‌شوند و این موضوع آسیب و ضرر آن‌ها را دوچندان می‌کند.

*بروز پدیده ریزگرد شامل عوامل داخلی و عوامل خارجی می‌شود.

*برخی ریزگردها منشا طبیعی دارند و در برخی موارد با جریان باد از کشورهای دیگر وارد ایران می‌شوند.

*پرداخت نکردن حق‌آبه تالاب‌ها، جنگ‌های خانمان‌سوز و از بین بردن بافت جنگلی و کمک به بیابان‌زایی از اصلی ترین عوامل افزایش ریزگردها هستند.  

*ریزگردها با آسیب رساندن به تاسیسات صنعتی و ماشین آلات مورد استفاده انسان، تاثیرات منفی اقتصادی خود را نیز روی زندگی انسان می‌گذارند.

*ریزگردها علاوه بر اینکه به‌طور مستقیم باعث کاهش کیفیت هوا می‌شوند، روی کاهش کیفیت نور و قابلیت جذب آن روی برگ گیاهان نیز تاثیرگذارند.

*ریزگردها با ایجاد اختلال در گرده افشانی و تخلیه بار الکتریکی هرچند با ولتاژ بسیار کم  توانایی باروری گیاهان را کاهش می‌دهند.

*طبق اعلام سازمان حفاظت محیط زیست وسعت کانون‌های گردوغبار داخلی کشور ۳۵ میلیون هکتار است.

*ریگ پاشی در زمین‌هایی که خاکی سست دارند و مستعد ایجاد گرد و غبار هستند می‌تواند از این پدیده جلوگیری کند.

*کاهش مشکل گرد و غبار یا همان ریزگرد از آن‌جایی که منشا بسیاری از طوفان‌های گرد و غبار کشورهای همسایه هستند، نه تنها نیازمند عزم ملی و برنامه‌ریزی صحیح است بلکه همکاری‌های منطقه‌ای را می‌طلبد.