مقایسه هزینه برق خانگی در ایران و کشورهای همسایه
نگاهی مقایسه‌ای به تعرفه‌های برق در ایران و کشورهای همسایه نشان می‌دهد که ایران با توجه به حداقل درآمد کارگران، یکی از ارزانترین خدمات صنعت برق را در دنیا ارائه می‌کند؛ وضعیتی که آینده صنعت برق را با وضعیت مبهم و نگران‌کننده‌ای رو به رو کرده است.
بر اساس اطلاعاتی که در سایت جهانی «globalpetrolprices.com» درج شده است، میانگین قیمت برق در ایران برای هر کیلووات حدوداً ۱۳۱۰ ریال محاسبه می‌شود و این در حالی است که به جز کشور سودان با ۵۲۳ ریال و لیبی با ۱۲۵۶ ریال، دیگر کشورهای جهان برای هر کیلووات ساعت برق قیمت بالاتری را در نظر گرفته‌اند.
همانطور که اشاره شد مقایسه قیمت برق در ایران با کشورهای همسایه نیز به‌خوبی نشان می‌دهد که نرخ این انرژی در ایران به‌مراتب ارزان‌تر در نظر گرفته‌شده و در صورتحساب مشترکان برق خانگی اعمال می‌شود.
در لبنان و بر اساس ریال ایران، قیمت هر کیلووات ساعت برق ۱۴۲۲ ریال است و در عراق نیز این انرژی برای هر کیلووات ساعت ۷۰۰۹ ریال محاسبه می‌شود.
قیمت برق این دو کشور منطقه نسبت به سایر کشور‌ها به تعرفه‌ها در ایران نزدیک‌تر است و در بقیه کشور‌ها قیمت برق به‌مراتب بیشتر است. مثلاً در کویت قیمت برق ۸۶۶۴ ریال، در قطر ۹۲۳۸ ریال، در روسیه ۹۷۲۱ ریال، در افغانستان ۱۲ هزار و۳۲۳ ریال، در جمهوری آذربایجان ۱۲ هزار و۴۳ ریال و در بحرین ۱۳ هزار و ۹۶۶
ریال است.
همچنین در دیگر کشورهای منطقه و همسایه نیز قیمت برق بر اساس ریال ایران به مراتب نسبت به قیمت برق در ایران گران‌تر است، به طور مثال قیمت هر کیلووات ساعت برق بر اساس ریال ایران در عربستان سعودی ۱۴ هزار و۳۲ ریال، در پاکستان ۱۵ هزار و۷۷۰ ریال، در ترکیه ۱۶ هزار و۲۷۳ ریال، در ارمنستان ۲۲ هزار و۷۶۵ ریال، در
کشور امارات متحده نیز قیمت هر کیلووات برق ۲۳ هزار و۵۷۰ ریال ایران محاسبه می‌شود.
همانطور که مشاهده می‌شود در همه کشورهای منطقه به ویژه کشورهایی چون امارات، ارمنستان و ترکیه، هزینه انرژی برق نسبت به هزینه انرژی برق در ایران به مراتب بیشتر است. اینجا شاید نقد و ایرادی که به چنین قیاس‌هایی وارد است این باشد که اگر می‌خواهیم قیمت برق ایران با دیگر کشور‌ها را مقایسه کنیم، ناگزیر باید به سطح درآمد خانواده‌ها نیز توجه داشته باشیم.
اگر بر اساس نرخ تعرفه‌هایی که در بالا ذکر شد، میان قیمت برق و درآمد خانوار در ایران به عنوان ارائه‌کننده ارزانترین برق منطقه، با قیمت برق و درآمد خانوار در کشور امارات متحده به عنوان ارائه کننده گران‌ترین قیمت برق منطقه مقایسه‌ای انجام دهیم، نتایج زیر حاصل می‌شود.
هر چند در ایران درآمد بسیاری از شهروندان و خانواده‌ها از حقوق حداقلی تعیین شده برای کارگران بیشتر است، ولی اگر حقوق حداقلی کارگران در سال ۱۴۰۰ یعنی مبلغ ۲ میلیون و ۶۵۵ هزار تومان را ملاک مقایسه و ارزیابی قرار دهیم و مصرف برق هر خانواده را نیز به صورت ماهانه ۳۰۰ کیلووات ساعت محاسبه کنیم، هر خانواده ایرانی ماهانه ۳۹ هزار و۳۰۰ تومان پول برق پرداخت می‌کند که ۱.۴۸ درصد از درآمد حداقلی کارگران را در ماه شامل
می‌شود.
در امارات، اما به صورت میانگین درآمد هر نیروی کار عادی ۲۵ میلیون تومان اعلام شده است که اگر همین محاسبه فوق را برای هر خانواده اماراتی با نرخ برق هر کیلووات ۲۳ هزار و۵۷۰ ریال انجام دهیم، مشاهده می‌کنیم که در امارات و به صورت ماهانه ۲.۸۲ درصد از درآمد یک کارگر بابت خرید انرژی برق پرداخت می‌شود.
در کشور ارمنستان البته شرایط متفاوت است و اگر به طور میانگین درآمد حداقلی هر کارگر را بر اساس اطلاعات مستند سایت tradingeconomics.com معادل ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در نظر بگیریم، در این کشور تقریباً ماهانه ۲۰ درصد از حقوق حداقلی یک کارگر صرف هزینه خرید برق می‌شود.
اگر این محاسبه را بر اساس حداقل دستمزد در ترکیه نیز که ۱۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اعلام شده است و قیمت برق در این کشور هم انجام دهیم، مشخص می‌شود که در کشور ترکیه نیز تقریباً ۳.۶۹ درصد از حقوق حداقلی بگیران برای خرید برق ماهانه پرداخت می‌شود.
همانطور که مشاهده می‌شود در ایران انرژی برق در مقایسه با همه کشورهای جهان بجز دو کشور سودان و لیبی ارزان‌تر در اختیار مشترکان قرار می‌گیرد و همچنین مبلغ نهایی دریافتی از مشترکان درصد ناچیزی از درآمد آن‌ها را در بر می‌گیرد؛ واقعیتی که اگرچه در نگاه نخست و ساده انگارانه یک نکته مثبت و امتیاز تلقی می‌شود، اما شاید بتوان معنای واقعی و صحیح‌تر این واقعیت را دورنمای روشن صنعت برق در بسیاری از کشورهای جهان به‌ویژه کشورهای منطقه و دورنمای تاریک آن برای ایران توصیف کرد، چرا که بر اساس این واقعیت می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که مسئولان
صنعت برق کشورمان عملاً برنامه‌ریزی و توسعه را در چرخه محاسباتی خود لحاظ نکرده‌اند و تنها به فکر رفع نیاز‌های برقی کشور در زمان حاضر و با امکانات و زیرساخت‌های قدیمی هستند.