علف و این همه خاصیت!

آیا تاکنون نام علف طلایی را شنیده اید؟ بسیاری از مردم این گیاه را به عنوان یک گل وحشی زرد می شناسند، اما علف طلایی در واقع یک ترکیب محبوب در گروه مکمل های گیاهی و البته در قالب چای است.

نام لاتین این گیاه Solidago است که معنای "درمان یا کامل کردن" می دهد. علف طلایی اغلب به صورت مکمل برای بهبود سلامت ادرار و کاهش التهاب مورد استفاده قرار  می گیرد.

علف طلایی چیست؟

علف طلایی در اکثر نقاط اروپا، آسیا، آمریکای شمالی و جنوبی رشد می کند.

گل های زرد این گیاه در اواخر تابستان و اوایل پاییز شکوفه داده و بیش از 100 گونه مختلف از علف طلایی وجود دارد. تصور می شود که بسیاری از این گونه ها خواص سلامتی مشابهی با یکدیگر دارند.

 در این میان Solidago virgaurea که گاهی اوقات علف طلایی اروپایی نیز نامیده می شود، به احتمال زیاد بهترین گونه مورد مطالعه از نظر مزایای سلامتی است. این گیاه هم در طب سنتی چینی نیز کاربرد گسترده ای دارد.

به منظور بهره‌ مندی از فواید متنوع آن، مردم محلی از قسمت‌هایی از گیاه که در بالای زمین می رویند استفاده می‌کنند. از جمله مهم ترین این قسمت ها می توان به گل‌ و برگ‌ اشاره کرد.

امروزه می توان علف طلایی را صورت چای یا مکمل های دارویی مصرف کرد. انواع مکمل ها از طریق داروخانه های سراسر کشور و چای نیز از عطاری ها قابل خریداری هستند. البته چای این گیاه طعم نسبتا تلخی دارد و ممکن است مورد پسند هر سلیقه ای واقع نشود.

محتوای گیاهی

بر اساس مقاله ای که به وسیله انتشارات سیج در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است، علف طلایی بسیاری از ترکیبات گیاهی مفید از جمله ساپونین ها و آنتی اکسیدان های فلاونوئیدی مانند کوئرستین و کائمفرول را تامین می کند.

ساپونین ها یک سری از ترکیبات گیاهی به شمار می روند که با انواعی از فواید سلامتی مرتبط هستند. آنها ممکن است در مهار رشد باکتری های مضر و قارچ هایی مانند کاندیدا آلبیکانس موثر باشند. کاندیدا قارچی است که منجر به عفونت های مخمری واژن و همچنین ایجاد عفونت در سایر قسمت های بدن می شود.

همچنین نشان داده شده است که ساپونین ها دارای اثرات ضد سرطانی و ضد التهابی در مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی بوده اند.

از طرف دیگر آنتی اکسیدان های فلاونوئیدی کوئرستین و کائمفرول موجود در علف طلایی به محافظت از سلول های بدن در برابر آسیب های ناشی از مولکول های ناپایدار به نام رادیکال های آزاد کمک می کنند.

قابل توجه است که فعالیت آنتی اکسیدانی این گیاه حتی از چای سبز و ویتامین C هم بیشتر است. آنتی اکسیدان های فلاونوئیدی و سایر ترکیبات گیاهی علف طلایی دارای مزایای ضد التهابی قوی هم هستند.

و اما مزایای علف طلایی با استناد به مطالعات منتشر شده توسط مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا:

کاهش التهاب

در طب سنتی از علف طلایی به منظور مبارزه با التهاب استفاده می‌ شود که تاثیر مطلوبی در کاهش درد و تورم خواهد داشت.

در مطالعات معتبر روی جوندگان آزمایشگاهی هم عصاره علف طلایی در قالب مکمل های دارویی، تورم بافت های آسیب دیده را تا 60 درصد کاهش داد. همچنین دیده شده که این گیاه می تواند التهاب مرتبط با آرتریت را 12 تا 45 درصد در جوندگان کاهش دهد و حتی در دوزهای بالاتر اثرات بیشتری داشته باشد که البته نیاز به اجرای پژوهش های تکمیلی در این زمینه وجود خواهد داشت.

حمایت از سلامت سیستم ادراری

آژانس دارویی اروپا به اختصار EMA (یک گروه دولتی که بر داروها نظارت می کند)، علف طلایی را به عنوان یک راهکار بالقوه برای بهبود اثربخشی درمان های پزشکی استاندارد در راستای رفع مشکلات جزئی ادراری معرفی می کند.

این بدان معنی است که علف طلایی ممکن است اثربخشی داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها را روی عفونت دستگاه ادراری (UTI) تقویت کند و یا افزایش دهد. اما لازم به ذکر است که این گیاه نباید به تنهایی به عنوان درمان تکی برای چنین بیماری هایی استفاده شود. در عین حال دیده شده که ترکیب گیاه مذکور با گیاهان دارویی دیگر مانند دم اسب، اثرگذاری آن را بالا می برد.

کنترل وزن

تحقیقات آزمایشگاهی و حیوانی نشان می دهند که علف طلایی ممکن است با تنظیم ژن هایی که سنتز چربی و اندازه سلول های چربی را کنترل می کنند، با چاقی مبارزه کند. به همین دلیل از این گیاه در برخی از چای های کاهش وزن استفاده می شود.

موارد احتیاط

علف طلایی به طور کلی به خوبی توسط بدن تحمل می شود و فاقد عوارض جانبی خاص است. با این حال چندین مورد احتیاط وجود دارد که باید به آنها توجه کنید: شرایط آلرژیک و تداخلات در بیماران با شرایط پزشکی خاص.

آلرژی

در حالی که بسیاری علف طلایی را یکی از مقصران اصلی آلرژی های فصلی در هوا می دانند، این گیاه چندان هم گناهکار نیست. زیرا گرده های سنگین آن به راحتی توسط باد جا به جا نمی شوند.

هرچند گیاه نام برده می تواند برخی از واکنش های آلرژیک از جمله بثورات پوستی و آسم را تحریک کند. اگر به گیاهان مشابه مانند گل همیشه بهار حساسیت دارید، علف طلایی ممکن است باعث ایجاد واکنش در بدن شما شود.

شرایط پزشکی

از آنجایی که علف طلایی می تواند اثر مدر داشته باشد، نباید آن را در کنار داروهای ادرارآور مصرف کرد، زیرا ممکن است سبب از دست دادن بیش از حد آب بدن شود.

به همین علت در شرایط پزشکی که محدودیت مایعات وجود دارد از جمله برخی موارد نارسایی احتقانی قلب و بیماری های کلیوی، مصرف این گیاه توصیه نمی شود.

پیش از مصرف هرگونه دارو(شیمیایی-گیاهی) با پزشک متخصص خود مشورت کنید.