تئاتر با اعمال شاقه در شهربابک کرمان

برای دیدن تئاتر منتظر بازشدن درها و آغاز نمایش بودم که دیدم بعضی تماشاچیان نایلون‌های پلاستیکی پُر از خوراکی را به دست گرفته‌اند تا با خود به داخل سالن ببرند.

طی ۲ ماه ۲ بار برای دیدن تئاتر به سالن آمفی تئاتر کانون امام خمینی (ره) شهر شهربابک رفتم؛ سالنی که محل برگزاری همایش ها و جلسات بسیاری نیز است. شهرستان شهربابک در ۲۴۰ کیلومتری غرب مرکز استان کرمان واقع شده است.

آنچه پیش از شروع تئاتر در بین تماشاچیان خودنمایی می‌کرد کیسه‌های نایلونی پر از خوراکی بود که می‌خواستند به داخل ببرند و حین اجرای نمایش هم آنها را میل کنند؛ صدای بازوبسته شدن نایلون و جویدن خوراکی‌هایی مثل چیپس، پفک و تخمه که عموما خوردنشان صدادار است هم که حتما اهمیت ندارد؛ شاید دیدن تئاتر در اولویت‌های بعدی است.

حرف زدن‌های پرتکرار با صدای بلند و رفت و آمدهای نابجا هنگام اجرای نمایش که موجب برهم خوردن تمرکز بازیگران و دیگر حضار می شد نیز نشان می داد رعایت فرهنگ و اصول دیدن تئاتر در اینجا هنوز خیلی جای کار دارد و معلوم نیست علت آن را باید در کجاها جست و جو کرد؛ عده ای معتقدند اجرای بسیار کم تئاتر در شهربابک و ارتباط کم مردم با این هنر از جمله علت هاست و هنگامی که پای صحبت اهالی تئاتر در این شهرستان می نشینیم، جا برای گسترانیدان سفره دلشان کم می آید.

نحوه رفتار در سالن تئاتر یک طرف، سیستم گرمایشی سالن هم موضوع دیگری بود که به علت صدای نَکَره‌اش آن را خاموش کرده بودند و تماشاچیان به‌اجبار سرمای سالن را تحمل می کردند تا صدای بازیگران روی صحنه بهتر به گوش برسد.

صرف نظر از اینکه مردم در شهربابک چقدر میل به دیدن تئاتر دارند و اساسا این هنر چقدر از سبد هزینه های آنان را به خود اختصاص می دهد اما نکته مهمتری که در این بخش نیز تاثیرگذار بوده، کمبود فضاهای تمرین و اجرای تئاتر و دلسردی هنرمندان از نبود حمایت های مادی و معنوی است.

وقتی پای صحبت های هنرمندان تئاتر می نشینیم شاه بیت همه حرف ها یکی است؛ حمایت مالی که اگر باشد هم هنرمندان دلگرم می شوند و هم زیرساخت های موردنیاز مانند محل تمرین و اجرا نیز احداث یا بازسازی خواهد شد.

درحالی هنرمندان از وضعیت موجود گلایه دارند که متولیان فرهنگی شهربابک اگرچه معتقدند طی سال های اخیر توجه لازم نشده اما مدعی هستند که طی چندماه اخیر حرکت های روبه رشدی انجام شده است.

پای صحبت هنرمندان

مریم پاریزی بازیگر ۳۸ ساله تئاتر در شهربابک در گفت و گو با خبرنگار با اشاره به اینکه هشت سال است که در حوزه تئاتر کار می کند گفت: در این شهرستان مردم بافرهنگ و خوبی داریم و با توجه به استعدادهای زیادی که در حوزه تئاتر شهرستان وجود دارد، باید کلاس های آموزشی مناسبی نیز وجود داشته باشد.

وی نبود سالن مناسب تمرین و اجرای تئاتر در شهربابک را مورد اشاره قرار داد و افزود: برای تمرین نمایش اخیرمان که آماده شدن آن هفت ماه طول کشید مجبور بودیم به مکان های مختلفی برویم.

پاریزی تأکید کرد: با ایجاد زیرساخت های مناسب لازم است چندین گروه هنری قوی داشته باشیم که بتوان حداقل هر ماه یک تئاتر روی صحنه برد.

وقتی هنر کم ارزش شمرده شود

زهرا مردانی ۲۳ ساله دانشجوی کارگردانی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه از دوران راهنمایی و دبیرستان تئاتر کار کرده است گفت: با توجه به اینکه در شهربابک محل مناسب برای تمرین تئاتر نداریم باید در سرما و گرمای مکان های مختلف تمرین خود را انجام دهیم.

وی به کم ارزش شمرده شدن هنر در شهربابک نزد برخی افراد و متولیان اشاره کرد و افزود: فرهنگ کار تئاتر هنوز در شهربابک جا نیفتاده است در حالی که دیدن یک تئاتر می تواند روی آینده و طرز فکر بیننده تأثیرگذار باشد.

این بازیگر شهربابکی با اشاره به اینکه برای این هنر در شهربابک موانع و سنگ اندازی زیاد است ابراز امیدواری کرد که مسئولان بیش از پیش حامی هنرمندان فعال در حوزه تئاتر شهربابک باشند.

اینجا تئاتر غریب است

محمدرضا علیزاده دانشجوی رشته تئاتر دانشگاه تهران نیز با اشاره به سابقه فعالیتش در این عرصه از دوران دبستان و راهنمایی اظهارداشت: بزرگترین مشکل تئاتر در شهرستان اهمیت ندادن مردم و مسئولان به این هنر است؛ در این شرایط اگر کاری دلی نباشد (از روی میل قلبی هنرمندان و علاقه مندان اجرا نشود)، اواسط کار شکست می خورد چون حمایت مالی انجام نمی شود.

وی با بیان اینکه هنر در شهربابک غریب است تئاتر غریب تر، تصریح کرد: تئاتر سختی و همزمان ارزش زیادی دارد اما متأسفانه خیلی ها از وجود کلاس تئاتر در شهربابک خبر ندارند و ممکن است به آن صرفا به عنوان سرگرمی نگاه کنند.

توجه مسئولان به تئاتر دیگر شهرها

رامین امیری فرد بازیگر ۱۹ ساله شهربابکی نیز که می گوید از نوجوانی فعالیت های هنری خود را شروع کرده است اظهارداشت: در چند ماه گذشته جایزه ویژه هیات داوران بهترین بازیگری استان را برای بازی در نمایش شوکران کسب کردم.

وی تصریح کرد: حدود هشت ماه اخیر تئاتر شهربابک دوباره در حال سرپا شدن است و باتوجه به ظرفیت های خوب نویسندگی و بازیگری در این عرصه در شهرستان، اگر حمایت ها تقویت شود چشم اندازها بسیار روشن خواهد بود.

امیری فرد با بیان اینکه تئاتر شهربابک ظرفیت ها و استعدادهای خوبی دارد، بیان داشت: یکی از مشکلات اساسی و موانع ایجاد شده حوزه تئاتر شهربابک این است که بسیاری از بزرگان و مسئولان ما هنوز نسبت به فرزندان هنر تئاتر شهرستان به خودباوری نرسیده اند و مدام چشمشان به استان و شهرستان های اطراف است که این امر باعث دلزدگی و سرخوردگی بسیاری از هنرمندان می شود.

وی اظهار داشت: معتقدم با توجه به ظرفیتی که در شهرستان وجود دارد ما می توانیم با حمایت از هنرمندان بومی شهربابک باعث پیشرفت چشمگیر هنرمندان این عرصه شویم و با همین حمایت ها در عرصه های رقابتی استانی و حتی کشوری حرف برای گفتن داشته باشیم.

امیری فرد ابراز امیدواری کرد: روزی بتوانیم این خودباوری را چه در خودمان و چه در بزرگترهایمان و مسئولان فرهنگ سازی کنیم.

محمد دهستانی دارای کارشناسی ارشد کارگردانی نمایش از دانشگاه تهران و کارگردان نمایش معرکه در معرکه، تازه ترین تئاتر اجرا شده در شهربابک نیز گفت: این کار هفت ماه زمان برد تا آماده شود.

وی تصریح کرد: معرکه در معرکه کار سنگینی بود که نزدیک به ۲ ساعت و نیم طول می کشید اما با توجه به حوصله مخاطب و نبود سالن مناسب تئاتر این مدت را خلاصه کردیم.

این هنرمند با بیان اینکه تئاتر معرکه در معرکه طی ۱۲ شب اجرا حدود ۸۰۰ نفر مخاطب داشت افزود: در همه رده های سنی بیننده کار ما بودند و رضایت حداکثری را داشتیم.

دهستانی بیان داشت: با توجه به استقبالی که از تئاتر شهرستان شد می توان به این نتیجه رسید که خانواده های شهربابکی به این رشته هنری علاقه مند هستند.

وی با بیان اینکه نداشتن محل اجرای مناسب و مجهز در شهربابک از جمله مشکلات تئاتر است، افزود: بودجه و حامی مالی برای تئاتر شهربابک وجود ندارد در حالی که سرمایه گذاری در تئاتر می تواند موجب درآمدزایی نیز شود.

این کارگردان تئاتر خاطرنشان کرد: استعدادهای زیادی در شهربابک وجود دارد اما بعضا به دلیل اختلافاتی که در بین گروه های تئاتر شهرستان وجود دارد به طور رسمی فراخوانی برای برگزاری کلاس آموزش تئاتر داده نشده است.

تئاتر شهربابک روندرو به رشد دارد

در عین حال حسین پورغریب شاهی رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهربابک با بیان اینکه طی چند ماه گذشته سه تئاتر غنی در شهرستان اجرا شده است، گفت: ما توانمندسازی استعدادهای تئاتر شهربابک را سرلوحه خود قرار داده ایم و کلاس های آموزشی تئاتر را نیز با یک حامی مالی شروع کرده ایم که در بخش های نوجوانان، جوانان و بزرگسالان دوره های آموزشی برگزار می شود.

وی با اشاره به اینکه نگاهمان این است که با حمایت مسئولان امر زیرساخت های حوزه تئاتر در شهربابک فراهم شود تا هنرمندان این بخش بهتر به فعالیت خود ادامه دهند، اظهار داشت: طی چند ماه گذشته تئاتر شهربابک روندی رو به رشد داشته و برنامه ما این است که سال آینده هر ماه تئاتری روی صحنه داشته باشیم که مردم شهرستان بیشتر با این هنر ارتباط برقرار کنند.

پورغریب شاهی با بیان اینکه شهربابک پیشینه خوبی در حوزه تئاتر دارد افزود: در برهه ای چند ساله و به علت حمایت نشدن و نبود زیرساخت های لازم، این هنر مغفول واقع شده بود اما آینده خیلی خوبی برای تئاتر شهربابک متصور هستم.