اوکراین | ناتو | روسیه | امنیت ملی | جنگ
جنگ اوکراین و پیچیدگی بیشتر در مذاکرات احیا برجام
تنش در روابط بین روسیه و کشورهای غربی طرف مذاکره ایران برای احیای برجام، به طور بالقوه می تواند میز مذاکرات احیای برجام را به هم بریزد.
روزنامه "واشنگتن پست" با انتشار گزارشی از پیچیده تر شدن مذاکرات احیای برجام در وین در پی جنگ اوکراین خبر داده است.
این روزنامه آمریکایی در گزارشی به قلم " لیز اسلای" از وین، نوشت: " تهاجم روسیه به اوکراین بر مذاکرات احیای توافق هستهای ایران سایه افکنده است، مذاکراتی که روز سهشنبه فراتر از ضربالاجل پیشبینیشده، در میان شک و تردیدهای فزاینده مبنی بر در دسترس بودن چشم انداز یک توافق جدید، تمدید شد."
در این گزارش آمده:
دیپلماتها میگویند مذاکرهکننده ارشد ایران از سفر آخر هفته به تهران با درخواستهای سختتر به وین بازگشته و این امیدها را برای رسیدن به یک توافق جدید تا پایان ماه فوریه از بین برد. مذاکره کنندگان اروپایی هشدار داده بودند که اگر تا روز دوشنبه توافقی حاصل نشود، آماده خروج از مذاکرات وین هستند.
روز دوشنبه، ایالات متحده هم به این هشدار پیوست و "ند پرایس" سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به خبرنگاران در واشنگتن گفت که دولت بایدن نیز "آماده است در صورتی که ایران سرسختی و ناسازگاری نشان دهد، از مذاکرات کناره گیری کند."
"سعید خطیب زاده" سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز سه شنبه در واکنش به این هشدارها، هشدار داد که ایران نیز می تواند از مذاکرات خارج شود.
وی در توییتر خود نوشت : "ایران مایل به توافق است اما برای همیشه منتظر نخواهد ماند."
عکس آرشیوی/ رویترز
خبرگزاری رسمی ایران "ایرنا" هم هشدار داد: " شانس عدم توافق و شکست مذاکرات به اندازه دستیابی به یک توافق یکسان شده است ، زیرا برخی از حداقلهای خواستههای ایران برآورده نشده است."
تحلیلگران می گویند که تهدیدها ممکن است فقط بخشی از حاشیه های اجتناب ناپذیر لحظه آخری باشد که معمولا با ساعات پایانی مذاکرات همراه است.
"هنری روم" در یادداشتی برای گروه اوراسیا نوشت: "مذاکرات احتمالا در روزهای آینده و همزمان با تشدید بحران اوکراین متلاطم تر شده و حتی چشم انداز شکست آن پدیدار خواهد شد."
جنگ اوکراین، اروپا را متوجه نگرانی های امنیتی و ثبات این قاره را متزلزل کرده، قیمت نفت را افزایش داده و برای اولین بار در بیش از 30 سال گذشته، شبح درگیری هسته ای را نمایان کرده است.
تحلیلگران می گویند که شکست در وین باعث بی ثباتی بیشتر جهان می شود و خطر یک مسابقه تسلیحات هسته ای جدید در خاورمیانه و شاید یک جنگ دیگر را به دنبال خواهد داشت.
"علی واعظ" از گروه بین المللی بحران گفت: "این می تواند یک لحظه از 1914 (سال آغاز جنگ اول جهانی) باشد."
به گفته او، نگرانی این است که ایران به دلیل فروپاشی روابط بین ایالات متحده و روسیه و افزایش قیمت نفت، برای گرفتن امتیازات بیشتر جسورتر شده باشد؛ با این فرض که قیمت های بالا نفت واشنگتن را مستاصل و ناگزیر به توافق کرئده باشد."
جنگ اوکراین قیمت نفت را به بالای 100 دلار رسانده و مصرف کنندگان در ایالات متحده و سراسر جهان را به دردسر انداخته و سیاستمداران را تحت فشار قرار داده است. واعظ گفت که بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی می تواند قیمت ها را تا 10 درصد کاهش دهد.
"اسفندیار باتمانقلیچ" از شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا هم در این باره گفت: " روسیه نیز پس از این میتواند به طور بالقوه تبدیل به یک خرابکار شود، زیرا روابط این کشور در پی جنگ اوکراین با دیگر طرف های غربی مذاکره قطع شده است."
او گفت که با این وجود، احیای توافق همچنان برای همه طرفهای درگیر از جمله روسیه منطقی است.
باتمانقلیچ افزود:" این یک وضعیت واقعا عجیب است. ما بالاخره چند هفته پیش به نقطهای رسیدیم که همه طرفها واقعا معتقد بودند که توافق در دسترس است و اکنون محیط بین المللی تغییر کرده است."
با این حال "میخائیل اولیانوف" سفیر روسیه بارها به خبرنگاران گفته است که جنگ اوکراین هیچ تاثیری بر مذاکرات نداشته است. او نرسیدن به توافق نهایی تا روز دوشنبه را "تاسف آور اما نه دراماتیک" خواند.
او در حساب توییتر خود نوشت: "این یک جدول زمانی بود نه یک ضرب الاجل."