افزایش خطر ابتلا به زوال عقل با یائسگی زودرس

به گزارش یورکالرت، طبق تحقیقات اولیه‌ای که در کنفرانس اپیدمیولوژی، پیشگیری، سبک زندگی و سلامت قلبی متابولیک ۲۰۲۲ انجمن قلب آمریکا ارائه می‌شود، زنانی که خیلی زود، قبل از ۴۰ سالگی یائسه می‌شوند، در مقایسه با زنانی که در سنین ۵۰ تا ۵۱ سالگی یائسه شدند، بیشتر در معرض ابتلا به زوال عقل از هر نوعی در مراحل بعدی زندگی هستند. این جلسه به‌صورت حضوری در شیکاگو و از سه شنبه، اول مارس آغاز شد و تا جمعه، ۴ مارس ۲۰۲۲ ادامه دارد و جدیدترین علوم مبتنی بر جمعیت را در رابطه با ارتقاء سلامت قلب و عروق و پیشگیری از بیماری قلبی و سکته ارائه می‌دهد.

دکتر ونتینگ هائو، کاندیدای دکترا دانشگاه شاندونگ در جینان، چین گفت: «نتایج تحقیق ما نشان داد، زنانی که خیلی زود یائسه می‌شوند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به زوال عقل در مراحل بعدی زندگی قرار دارند. آگاهی از این خطر افزایش یافته، می‌تواند به زنان کمک کند برای پیشگیری از زوال عقل و همکاری با پزشکان خود برای نظارت دقیق بر وضعیت شناختی خود با افزایش سن، راهبردهایی را به‌کار گیرند».

زوال عقل شامل تغییرات جدی در مغز است که توانایی فرد برای به خاطر سپردن، تصمیم‌گیری و استفاده از زبان را مختل می‌کند. بیماری آلزایمر شایع‌ترین نوع زوال عقل و دومین نوع شایع، دمانس عروقی است که در نتیجه اختلال در جریان خون به سلول‌های مغزی ناشی از سکته مغزی یا ایجاد پلاک در شریان‌های خون‌رسانی به مغز ایجاد می‌شود. هر دو نوع این زوال عقل با افزایش سن بیشتر شایع می‌شوند. بیماری‌هایی که بخش‌های خاصی از مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهند نیز می‌توانند منجر به زوال عقل شوند و فرد ممکن است به‌دلیل بیش از یک دوره بیماری دچار زوال عقل شود.

در تحقیق حاضر، محققان رابطه بالقوه بین سن شروع یائسگی و تشخیص زوال عقل به هر علتی را تجزیه و تحلیل کردند. داده‌های بهداشتی برای ۱۵۳هزار و ۲۹۱ زن مورد بررسی قرار گرفت که میانگین سنی آنان ۶۰ سال بود و در بانک زیستی انگلستان (بین سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۱۰) شرکت کردند. بانک زیستی انگلستان یک پایگاه داده بزرگ زیست پزشکی است که شامل اطلاعات ژنتیکی و سلامتی نیم میلیون نفری است که در بریتانیا زندگی می‌کنند.

محققان تشخیص همه انواع زوال عقل ازجمله بیماری آلزایمر، دمانس عروقی و زوال عقل را از سایر علل تفکیک کردند. آنان خطر وقوع بیماری را برحسب سن شروع یائسگی که زنان گزارش کردند، در مقایسه با زنانی که در سن متوسط یائسه شدند، یعنی ۵۰ تا ۵۱ سال محاسبه کردند (۵۱ سال میانگین سن شروع یائسگی در میان زنان در ایالات‌متحده است). نتایج بر اساس عواملی نظیر سن در آخرین آزمایش، نژاد، سطح تحصیلات، مصرف سیگار و الکل، شاخص توده بدنی، بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، درآمد و اوقات فراغت و فعالیت‌های بدنی تنظیم شد.

نتایج تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد، زنانی که قبل از ۴۰ سالگی یائسه شده‌اند، ۳۵ درصد بیشتر در معرض ابتلا به زوال عقل بودند. زنانی که قبل از ۴۵ سالگی یائسه شده‌اند، ۱.۳ برابر بیشتر احتمال دارد که قبل از ۶۵ سالگی به زوال عقل مبتلا شوند (به‌نام زوال عقل پیش‌پیری یا زودرس). زنانی که در سن ۵۲ سالگی یا بالاتر یائسه شدند، میزان زوال عقلی مشابه آن دسته از زنانی داشتند که در سن متوسط شروع یائسگی، یعنی ۵۰ تا ۵۱ سالگی یائسه شدند.

اگرچه زنان یائسه نسبت به زنان قبل از یائسگی بیشتر در معرض خطر سکته مغزی هستند و سکته مغزی می‌تواند جریان خون در مغز را مختل کند و ممکن است به زوال عقل عروقی منجر شود اما در این تحقیق محققان ارتباطی بین سن یائسگی و خطر زوال عقل عروقی پیدا نکردند.

هائو گفت: «می‌توان از زوال عقل پیشگیری کرد و راه‌های مختلفی وجود دارد که زنانی که یائسگی زودرس را تجربه می‌کنند، می‌توانند خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهند. این روش‌ها شامل ورزش روزمره، شرکت در فعالیت‌های اوقات فراغت و آموزشی، عدم مصرف سیگار و الکل، حفظ وزن سالم، دریافت ویتامین D کافی و در صورت توصیه پزشک، شاید مصرف مکمل‌های کلسیم است».

محققان پیشنهاد می‌کنند که کاهش سطح استروژن ممکن است عاملی در ارتباط احتمالی بین یائسگی زودرس و زوال عقل باشد.

هائو بیان کرد: ما می‌دانیم که کمبود استروژن در درازمدت استرس اکسیداتیو را افزایش می‌دهد و ممکن است پیری مغز را افزایش دهد و منجر به اختلال شناختی شود.

پزشکان مراقبت‌های بهداشتی که از زنان مراقبت می‌کنند باید از سن زن در شروع یائسگی آگاه باشند و از نظر کاهش شناختی در افرادی که قبل از ۴۵ سالگی به یائسگی رسیده‌اند، به‌دقت نظارت کنند.

وی گفت: «تحقیقات بیشتری برای ارزیابی ارزش افزوده گنجاندن زمان یائسگی به‌عنوان یک پیش‌بینی‌کننده در مدل‌های زوال عقل موجود مورد نیاز است. این امر ممکن است به پزشکان راه دقیق‌تری برای ارزیابی خطر ابتلا به زوال عقل در زنان ارائه دهد».

این تحقیق چندین محدودیت دارد؛ محققان به اطلاعات گزارش شده توسط خود زنان در مورد سن شروع یائسگی تکیه کردند. علاوه بر این، محققان میزان زوال عقل را در زنانی که به‌طور طبیعی یائسگی زودرس داشتند، جدا از زنان مبتلا به یائسگی ناشی از جراحی برای برداشتن تخمدان‌ها که ممکن است بر نتایج تاثیر بگذارد، تجزیه و تحلیل نکردند. داده‌های مورد استفاده برای این تحقیق بیشترشامل زنان سفیدپوست ساکن بریتانیا می‌شد و ممکن است به سایر جمعیت‌ها تعمیم داده نشود.

این تحقیق توسط بنیاد شرکت نوپا برای تحقیقات علمی در دانشگاه شاندونگ تامین مالی شد.