با توافق برجام قیمت محصولات صادراتی فولاد افزایش خواهد یافت.

توافق #برجام اثرات متفاوتی در بازارهای گوناگون دارد. در مورد ادامه یا لغو #تحریم‌ ها در حال حاضر خیلی در نقطه روشنی قرار نداریم و نمی‌توان با قطعیت گفت که آینده چیست. تحریم ‌ها در صنعت فولاد باعث شدند برخی ماشین‌ آلات گران ‌تر خریداری شوند و کارخانه ‌ها به دلیل ترس از کمبود برخی از ملزومات، آن ها را بیش از حد استاندارد دپو کنند و ماشین‌ آلات اضافه در انبارهایشان نگهداری کنند. همچنین در بازارهای صادراتی مجبور شده ‌ایم با تخفیف‌ هایی کالاهای خود را بفروشیم. با تمام این اوصاف، تحلیل بنده این است که تمام هزینه‌ های ناشی از دور زدن تحریم‌ ها به قدری نیست که فولاد ایران را غیراقتصادی کند و صادرات ادامه پیدا خواهد کرد، اما با سود و ارزآوری خیلی کمتر از آن چه باید باشد این اتفاق می ‌افتد. بنابراین اگر تحریم ‌ها برداشته شوند، یکی از نخستین اثراتش افزایش قیمت محصولات صادراتی ایران خواهد بود. 

بنابراین با قاطعیت می توانم بگویم که هیچ گاه تحریم ها نتوانستد مانع از صادرات فولاد به کشورهای مقصد شود، بلکه فقط هزینه های صادرات افزایش یافته است، چرا که تحریم ها اساسا در راستای منع واردات، تجارت خارجی و صادرات نبودند؛ بلکه هدف آن ها افزایش هزینه های صادراتی بوده است. چنانچه این محدودیت ها کمتر شود می توان با هزینه کمتری نسبت به صادرات فولاد اقدام کرد.

البته توافق برجام و رفع تحریم ها هم بستگی به کیفیت آن دارد. اگر قرار است مثل زمان قبل توافق شود، اثر متوسطی دارد و گشایش کامل حاصل نمی شود و یکسری کارهای مقطعی اتفاق می افتد. به مقدار کمی شرایط به حالت نرمال بر می گردد که هزینه های مضاعف کم می شود. البته در این زمینه نظرها بسیار متفاوت است. برخی نظرات مبنی بر این است که تقاضای ایران، برگشتن به شرایط کامل نرمال است یعنی برداشتن کامل تحریم ها. البته نمی دانم به چه میزان این امر شدنی باشد. اما از طرف دیگر آمریکا می گوید که نمی تواند تضمین کامل بدهد. این حرف ها نشان می دهد شرایط بینابین رخ می دهد. با این که آمریکا از توافق خارج شده اما مواضع آن ها سرسخت است و در حال شرط و شروط تعیین کردن هستند که این علامت خوبی نیست و ما را به سمت این می کشاند که بگوییم که اگر توافقی هم صورت بگیرد یک توافق ضعیفی خواهد بود.

ولی در کل حتی با توافق ضعیف هم #اقتصاد بدتر از این نخواهد شد و گشایش بزرگی که در انتظار داریم هم اتفاق نمی افتد. در توافق قبلی شرکت های بزرگ خارجی تمایل داشتند که به ایران بیایند ولی مشکلات بانکی مانع از حضورشان شد. ولی به نظر می رسد بعد از این توافق ضعیف، شرکت های خارجی که مایل به حضور در ایران هستند قطعا بیشتر از دفعه قبل نخواهد بود، زیرا هنوز شرایط اقتصادی کشور به ثبات کامل نرسیده است. البته من آینده نزدیک فولاد کشور را خوب پیش‌بینی می‌ کنم؛ ولی مشکلات داخلی این صنعت باید حل شود به گونه ای که بزرگ‌ ترین ضربه‌ای که ظرف دو سال گذشته به صنعت فولاد وارد شد این بود که اعتبار صنایعمان به عنوان یک شریک تجاری مطمئن و قابل اتکا زیر سوال رفت. چون ما در داخل کشور تنظیم بازار را گره زدیم به صادرات؛ و مقرراتی مثل تیک صادراتی باعث شدند شرکت‌های معتبر فولادی ما در دریافت و تحویل اقلام و کالا دچار اخلال شوند. ما به عنوان کشوری که بسیار به صادرات متکی هستیم شناخته می‌شویم و در آینده هم بیشتر از این به صادرات وابسته خواهیم شد. همین حالا از 31 میلیون تن فولاد تولید‌شده در امسال 15 میلیون تن یعنی تقریباً نیمی از آن را باید صادر کنیم و طبق محاسبات من، ما سومین یا چهارمین کشور متکی به صادرات فولاد دنیا هستیم. این مساله با وجود نکات مثبتی که دارد، نشان می‌دهد که این صنعت چقدر شکننده است و باید راه صادراتی فولاد ما کاملاً باز باشد. زیر سوال رفتن اعتبارمان به عنوان یک شریک تجاری قابل اتکا نکته‌ای منفی در کارنامه ما خواهد بود. سیاست‌ های دنبال‌ شده در دو سال گذشته، به هیچ‌ وجه توجهی به این موقعیت نداشته ‌اند که امیدواریم با توجه به حل مشکلات داخلی و توافق برجام صادرات فولاد کارنامه درخشان تری را از آن خود کند.