اُمیکرون؛ سویه غالب کرونا در ایران
دبیر بورد ریه اطفال کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا با اشاره به وضعیت این بیماری در کشور، گفت: با توجه به غالب شدن سویه امیکرون و شکل‌گیری پیک ششم با این سویه، اتخاذ سیاست‌هایی برای تامین دارو و تخت در بیمارستان‌ها اهمیت زیادی دارد.
دکتر سید احمد طباطبایی در گفت‌وگو با خبرنگاران، درباره تزریق واکسن کرونا به کودکان زیر ۱۲ سال، گفت: تایید این موضوع از سوی کمیته علمی حدود ۳ هفته قبل صورت گرفت و به وزارت بهداشت اعلام کردیم انجام واکسیناسیون در این گروه سنی خوب است. پیشنهاد تزریق واکسن به این گروه سنی قویا توسط کمیته علمی تایید شده است.
وی افزود: این تایید با استناد به واکسیناسیون سایر کشورها که کار را با تزریق واکسن‌های غیر MRNA آغاز کرده‌اند صورت گرفته است. آنچه که برای واکسیناسیون این گروه از سوی سازمان بهداشت جهانی مورد تایید است واکسن‌های MRNA است ولی چون ما به این نوع واکسن‌ها دسترسی نداریم باید بر اساس مطالعه و شواهد سایر کشورها اقدام کنیم که مشخص شد واکسن‌های سوبرانا (پاستوکووک) و سینوفارم موثر هستند. معمولا خانواده‌ها نگران عوارض واکسن‌ها هستند که به نظر نمی‌رسد عوارضی که واکسن‌ها داشته باشند تا حد زیادی جای دلواپسی بگذارد. در مقایسه با وضعیت ابتلای کودکان به کرونا، تزریق واکسن جای نگرانی ندارد و توانایی پیشگیری داشته و می‌تواند میزان مرگ و میر و عوارض شدید را کنترل کند.
او ادامه داد: با توجه به تصمیم‌گیری برای از سرگیری و راه‌اندازی فعالیت‌های اجتماعی از جمله شرکت در مدارس و مجامع باید شرایط ایمنی برای افراد ایجاد شود. شاید کودکان مبتلا به کووید۱۹ علائم شدیدی تجربه نکنند، اما می‌توانند به عنوان ناقلین فعال در جامعه حضور داشته باشند و کانون‌هایی برای انتقال بیماری به بزرگسالان باشند. بنابراین اگر بزرگسالان را از این طریق ایمن می‌کنیم، معنی این حرف این نیست که قرار است کودکان فدای بزرگسالان شوند بلکه این به آن معنا است که واکسیناسیون کودکان به نفع کل جامعه است.
دبیر بورد ریه اطفال کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا درباره شرایط کرونا در کشور، بیان کرد: اکنون یقینا سویه غالب کرونا در کشور سویه امیکرون است و گرچه تایید تشخیص مقداریِ آن در ایران سخت‌تر است و تعداد تست‌هایی که انجام می‌دهیم کمتر است، ولی ظرف ۴ هفته گذشته تعداد تست‌های مثبت امیکرون افزایش داشته است ولی چون ماهیت بیماری امیکرون در مقایسه با دلتا خفیف‌تر است، یقینا میزان مراجعات هم کمتر خواهد بود و افراد با خوددرمانی یا عدم مراجعه به مراکز درمانی به علت ترس از ابتلا به کرونا، بهبود می‌یابند. درحال حاضر بیشتر علائم ابتلا به کرونا با علائم در دستگاه تنفسی فوقانی شامل آبریزش بینی، عطسه، سرفه خفیف و گاهی تب بروز پیدا می‌کند و علائم تیپیکی که در مبتلایان به کرونای دلتا در تابستان داشتیم در این افراد کمتر است. گرچه ممکن است علائم مشابه ابتلا به دلتا هم در افراد مشاهده شود اما بسیار کمتر است و چون علائم تنفسی کمتری دارند مراجعات‌شان به مراکز درمانی هم کاهش یافته است.
وی با اشاره به اینکه طی روزهای آتی بیماری بیشتر خواهد شد، اظهار کرد: دستورالعمل‌های کشوری حاکی از بازگشایی مدارس است و تمایل خانواده‌ها به این است که در فعالیت‌های اجتماعی شرکت کنند، اما مطابق دستورالعمل‌ها، زیرساخت‌های لازم فراهم نشده است. به عنوان مثال در حمل و نقل عمومی بدون رعایت پروتکل‌ها تردد شکل می‌گیرد و در مجامع بدون رعایت مسائل بهداشتی شرکت می‌کنند. از طرفی مدارس شرایط مناسبی برای رعایت پروتکل‌ها ندارند؛ به عنوان مثال یکی از خانواده‌هایی که به بیماری مبتلا شده بودند علت ابتلا را فرستادن کودک به مدرسه عنوان کردند و گفتند معلم بیمار بوده و علی‌رغم بیماری برای اینکه صدایش بهتر به بچه‌ها برسد بدون ماسک تدریس می‌کرده است.
طباطبایی درخصوص وضعیت ابتلای کودکان به کرونا و علائم بیماری در آنها، تصریح کرد: کودکان بدحال‌تر نشدند اما میزان مراجعات افزایش یافته است. بیماری امیکرون در کودکان مقداری بیشتر است زیرا بزرگسالان به دلیل انجام واکسیناسیون یا به بیماری مبتلا نمی‌شوند و یا حالتی خفیف از آن را تجربه می‌کنند. خوشبختانه هنوز بیماری شدید گسترده در کودکان نداشتیم و ابتلای شدید به صورت تک‌گیر بوده است. انواع ابتلا از جمله بیماری های پوستی و دستگاه تنفسی در کودکان وجود دارد اما خیلی زیاد نیست.
وی درباره رنگبندی کرونایی شهرها نیز گفت: چون معیار رنگبندی کرونایی شهرها بر اساس موارد بستری بوده است و اکنون تعداد بستری‌ها کاهش یافته است، ممکن است در اعلام رنگبندی‌ها تغییراتی به وجود آید، ولی ابتلا به بیماری وجود دارد تنها ممکن است خفیف باشد.
او در ادامه با تاکید بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی، گفت: مهم‌ترین درخواست کمیته علمی این است که آموزش‌های لازم برای مدارس و خانواده‌ها ادامه یابد. تامین مایحتاجی همچون ماسک برای استفاده در مترو و اتوبوس اهمیت بالایی دارد. از طرفی نباید فراموش کرد که کرونا همچنان وجود دارد و باید رعایت فاصله گذاری اجتماعی و عدم شرکت در دورهمی‌ها و مهمانی‌ها جدی گرفت. ما هنوز کرونا را شکست نداده‌ایم.
وی با اشاره به ورود به پیک ششم کرونا، تصریح کرد: خداوند در حق جامعه بشریت لطف کرده است که این سویه از ویروس نسبت به سویه‌های قبلی خیلی خفیف‌تر و سبک‌تر است. سویه غالب اکنون امیکرون است که بیماری شدیدی نخواهد داشت، اما چون تعداد بیماران زیاد است ممکن است با مسائلی مانند کمبود دارو مواجه شویم که لازم است مراکز درمانی، دانشگاه‌ها و بیمارستان‌ها ملزومات مورد نیاز را تامین کنند.
او با تاکید بر لزوم ایجاد آمادگی‌های بیمارستانی برای مقابله با پیک ششم با این سویه از بیماری، بیان کرد: باید این آمادگی ایجاد شود که امکاناتی نظیر داشتن بخش‌های مجزا برای بیماران، داشتن اتاق‌های ایزوله با تهویه معکوس و... فراهم باشد. البته ما همیشه از نظر فضایی با محدودیت‌هایی مواجه بودیم، به عنوان مثال در پیک پنجم، بیمارستان‌ها تمام امکانات خود را به کار گرفته بودند و همین سبب شد بستری بیماران الکتیو و معمولی کاهش یابد و فقط بیماران اورژانسی پذیرفته می‌شدند. از طرفی ممکن است با موضوع کمبود تخت‌های ICU مواجه شویم که این کمبود در رابطه با بزرگسالان و کودکان وجود دارد؛ البته این موضوع برای همه شهرها یکسان نیست و در برخی شهرها وضعیت بهتر است.
وی با اشاره به اهمیت آمادگی کافی از نظر دارو و تجهیزات در آستانه پیک ششم کرونا در کشور، گفت: دارویی که همچنان در اکثر مبتلایان به کووید۱۹ استفاده می‌شود رمدسیویر است که اگر قرار باشد مثل تابستان پیک سخت و طولانی تجربه کنیم، باید برای تامین کافی این دارو فکری شود. در مورد سایر داروهای دیگر امیدواریم مشکلی بروز نکند. داروهای ضدانعقادی که در بیماران کرونایی به صورت روتین بستری می‌شوند شاید مورد نیاز باشد اما چون تجربه زیادی از نحوه بروز امیکرون نداریم فعلا خیلی نمی‌توان مانند سایر سویه‌ها همه را با یک نگاه درمان کرد و باید در هر مورد با توجه به میزان درگیری و عوارض تصمیم‌گیری شود.
طباطبایی ادامه داد: مصرف IVIGها نیز یکی از درمان‌هایی بود که در رابطه با کرونا استفاده می‌شد اما تاثیر این دارو معلوم نیست ولی برای عوارض کرونا مانند سندرم التهابی چند ارگانی، ممکن است نیاز باشد که امیدواریم طی مدت اخیر ذخیره خوبی صورت گرفته باشد؛ هرچند که بر اساس مشاهدات ما در بیمارستان‌ها این دارو سخت پیدا می‌شود و بیمار مجبور می‌شود با هزینه بیشتر دارو را از بازار آزاد تهیه کند.
او درباره داروی جدید مولنوپیراویر، گفت: درست است که مصرف آن هنوز مورد تصویب قطعی قرار نگرفته است ولی شاید در هفته‌های آینده مورد بازنگری قرار گیرد؛ زیرا در برخی کشورها مجوز مصرف آن حتی در کودکان صادر شده است.
وی افزود: موضوع اکسیژن برای این بیماران و تامین اکسیژن در بیمارستان‌ها یک امر حیاتی است و کمتر بیمارستانی است که با این مشکل مواجه شود؛ زیرا با تامین دستگاه‌های اکسیژن ساز برای بیمارستان‌ها این معضل کمتر مطرح است.
وی در خاتمه با اشاره به اینکه تصمیم‌گیری برای ایجاد محدودیت تنها یک موضوع پزشکی نیست، گفت: موضوعات مختلفی مطرح است که ستاد ملی کرونا پیرامون آن تصمیم‌گیری می‌کند. اگر قرار باشد دیدگاه پزشکی را نگاه کنید، چون ما همچنان در پاندمی هستیم باید محدودیت‌ها رعایت شود اما، از سوی دیگر خانواده‌هایی هستند که مشتاق به حضور فرزندان‌شان در مدارس هستند زیرا با بار مسائل روانی، عدم توانایی نگه‌داری بچه‌ها در منزل، بی حرکتی، چاقی و... روبرو هستند. همچنین مشکلات اقتصادی، متوقف شدن برخی مشاغل و... مشکلاتی است که وجود دارد و صرف اعلام ایجاد محدودیت دلیل نمی‌شود همه بپذیرند و رعایت کنند.