مهدی آیتی:
آشفتگی در آرا و نظرات دولت | محسن رضایی خودش را بالاتر از مخبر می‌داند
آیتی با اشاره به اینکه تشتت و آشفتگی در آرا و نظرات دولت دیده می‌شود، گفت: آقای رئیسی معاون اول‌شان آقای مخبر را رئیس تیم اقتصادی می‌گذارد و بعد یک دفعه آقای محسن رضایی را معاون اقتصادی خودشان قرار می‌دهد! آن هم در شرایطی که آقای رضایی خودش را بسیار بالاتر از آقای مخبر می‌داند .
آیتی با اشاره به اینکه آشفتگی در آرا و نظرات دولت دیده می‌شود، گفت: آقای رئیسی معاون اول‌شان آقای مخبر را رئیس تیم اقتصادی می‌گذارد و بعد یک دفعه آقای محسن رضایی را معاون اقتصادی خودشان قرار می‌دهد! آن هم در شرایطی که آقای رضایی خودش را بسیار بالاتر از آقای مخبر می‌داند .
نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: پراکندگی و آشفتگی و جزیره‌ای به مسائل فکر کردن تنها در مسائل اقتصادی وجود ندارد؛ بلکه در مسائل سیاسی هم این رویه وجود دارد.
مهدی آیتی ، درباره اینکه این روزها مشاهده می‌شود تصمیمات اقتصادی در دولت دارای یک متولی نیست و ناهماهنگی در این تیم مشاهده می‌شود؛ به طوری که محسن رضایی معاون اقتصادی دولت از پرداخت یارانه ۸۰۰ هزار تومانی در دی ماه خبر می‌دهد اما وزیر اقتصاد می‌گوید تاریخ پرداخت این یارانه مشخص نیست، گفت: امروز کشور با مشکلات داخلی و خارجی روبه‌رو است و باید به طور موازی هر دو مشکل موجود را حل کنیم تا از بن‌بست و انسداد خارجی و داخلی خارج شویم.
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی با اشاره به مشکلات داخلی ادامه داد: مشکل داخلی کشور این است که یک پراکندگی، آشفتگی و بی‌نظمی در تمام سازمان‌ها و ارگان‌های حاکمیت از جمله در دولت وجود دارد؛ که شما این پراکندگی و تضاد در نظریات و اختلافات آرای کارشناسی را در دولت، مجلس، ارگان‌ها، و برخی نهادها مشاهده می‌کنید.
وی با بیان اینکه در حال حاضر تضادهای سیاسی و اقتصادی در داخل کشور وجود دارد به طوری که چند نظریه اقتصادی را برای سروسامان دادن به مشکلات کشور مشاهده می‌کنید، اظهار داشت: به طور مثال امروز مطرح می‌شود یارانه نقدی پرداخت شود یا غیر نقدی؟ چگونه باید دهک‌های پایین را از دهک‌های بالا جدا کنیم که توزیع منابع عادلانه صورت گیرد؟ و یا در طرحی که جدیدا مطرح شده است به هر کد ملی مثلا روزی هزار تومان سهمیه بنزین پرداخت می‌شود که کارشناسی‌های مختلفی درباره‌اش مطرح می‌شود که به اعتقاد من همین امر می‌تواند بعدها فساد ایجاد کند.
آیتی با اشاره به اینکه تشتت و آشفتگی در آرا و نظرات دولت دیده می‌شود، گفت: آقای رئیسی معاون اول‌شان آقای مخبر را رئیس تیم اقتصادی می‌گذارد و بعد یک دفعه آقای محسن رضایی را معاون اقتصادی خودشان قرار می‌دهد! آن هم در شرایطی که آقای رضایی خودش را بسیار بالاتر از آقای مخبر می‌داند و شاید هم این احساس را دارد که او به عنوان معاون اقتصادی باید تصمیم نهایی را بگیرد و حرف آخر را بزند در حالی که آقای مخبر یک اختیاراتی دارد که وی ندارد، از همین رو به نظر می‌آید آقای رضایی حالت مشاور و تشریفاتی پیدا کرده است تا معاون اقتصادی؛ آقای مخبر هم بیشتر حالت عملیاتی و میدانی دارد؛ مشخص است این عوامل در کنار همدیگر از یک سو باعث می‌شود طرح‌ها و برنامه‌های اقتصادی به نتیجه نرسد که خروجی‌اش گرانی، تورم و مشکلات معیشتی است، از یک سو هم باعث سردرگمی مردم می‌شود.
وی ادامه داد: سردگمی‌ها باعث شده است برای یک تصمیم‌گیری کوچک مانند ترمیم وضعیت حقوق فرهنگیان و بازنسشتگان، تعیین پاداش و عیدی آخر سال وضعیت نامشخص باشد که این امر نشان می‌دهد انسجام و وحدت در دولت وجود ندارد.
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: پراکندگی و آشفتگی و جزیره‌ای به مسائل فکر کردن تنها در مسائل اقتصادی وجود ندارد؛ بلکه در مسائل سیاسی هم این رویه وجود دارد. امروز مشاهده می‌کنیم هیأتی از کشورمان در وین برای مسائلی که وجود دارد مذاکره می‌کند، بعد روزنامه کیهان یک مرتبه علیه این هیأت مطلب می‌نویسد و یا به طور مثال در خود هیأت مذاکرات حرف‌های مختلف و متضاد زده می‌شود، مشاده می‌کنیم از قول وزیر امور خارجه یک حرفی زده می‌شود و نماینده وزیر امور خارجه آقای باقری‌کنی یک حرف دیگر می‌زند! و یا در سازمان ملل هم مشاهده می‌کنیم نماینده کشورمان در راستای سیاست‌های ما یک چیزی می‌گوید اما وزارت خارجه با وی هاهنگ نیست.
وی با بیان این که تضادهای بسیاری در مسائل خارجی و داخلی وجود دارد، عنوان کرد: اشاره کردم در کشور ما ۲ مشکل وجود دارد؛ مشکل دوم ما مسائل خارجی است در حال حاضر چرا نمی‌توانیم وضعیت معیشتی مردم را خوب کنیم؟ چرا نمی‌توانیم مسائل اقتصادی مردم را حل کنیم؟ چرا نمی‌توانیم جلوی بی‌ارزش شدن پول ملی‌مان و بالا رفتن ارز را و دلار را بگیریم؟ چرا ما نمی‌توانیم یارانه‌ها را عادلانه و هدفمند به مردم بدهیم؟ زیرا این مشکلات یک طرفش داخل ایران است، طرف دیگرش خارج از کشور است.
آیتی با اشاره به این که امروز ایران در محاصره کامل اقتصادی سیاسی، فرهنگی و نظامی؛ حالت صد در صد جنگی قرار گرفته است، افزود: ما در حال حاضر در جنگ‌های اقتصادی، سایبری، پولی، بانکی، نفتی، موشکی و اتمی با دنیا هستیم و این جنگ‌هایی که با دنیا راه انداختیم هر روز حلقه محاصره را بر ما تنگ‌تر می‌کند و فشاری که از بیرون به کشور ما می‌آید نفس‌مان را گرفته است؛ حال با وجود این همه فشار، سختی و مشکلاتی که وجود دارد جمهوری اسلامی چگونه بیاید مسائل معیشتی مردم را حل کند؛ جلوی گرانی، بیکاری، فساد، رانت و ویژه خواری ها را بگیرد؟ مسلماً نمی‌تواند.
وی تاکید کرد: با اوضاع و احوالی که امروز در کشور وجود دارد هر شخصی در راس دولت قرار بگیرد بازهم نمی‌تواند مشکلات را حل کند؛ می‌خواهد رئیس‌جمهور آقای رئیسی باشد یا آقای روحانی، نماینده‌های مجلس دهم بر سرکار باشند یا یازدهم، آقای قالیباف رئیس مجلس باشد یا آقای لاریجانی هیچ فرقی نمی‌کند کسی نمی‌تواند مشکلات را حل کند زیرا یک سر مشکلات ما به بیرون از کشور و به سیاست خارجی ما مربوط می‌شود.
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: تا زمانی که قصد صلح و آشتی با دنیا و دیگر کشورها را نداشته باشیم؛ دست دوستی به سوی مردم تمام دنیا دراز نکنیم، مسائل کشور ما حل نمی شود.
وی تاکید کرد: تا با دنیا در صلح نباشیم و هر کسی هم در این کشور که رئیس قوه قضاییه، رئیس‌جمهور، فرمانده سپاه، فرمانده نیروهای نظامی و امنیتی و... باشد مشکلات در چهار بخش اصلی اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی وجود خواهد داشت و این درها تا زمانی که نخبگان و بزرگان ما با دنیا صلح و آشتی نکنند باز نمی‌شود و مشکلات کشور هر روز بیشتر می‌شود و فشارش بر مردم می‌آید.
آیتی بیان کرد: تا زمانی که نتوانیم روابط پولی بانکی‌مان را با دنیا حل کنیم، تا زمانی که نتوانیم نفت‌مان را آزاد در بازارهای دنیا بفروشیم، تا زمانی که نتوانیم سرمایه‌گذار خارجی را به کشور یاوریم و از تولید داخلی حمایت کنیم، امکان ندارد مشکل اقتصاد کشور حل شود و الا این حرف‌های متضادی که در دولت و مجلس زده می‌شود هیچ کدام نسخه شفابخش برای برون رفت کشور از مشکلات نیست.
وحید محمودی اقتصاددان:
محسن رضایی اگر به فکر یارانه بگیران است، تورم را کنترل کند
وحید محمودی اقتصاددان گفت: «پیام ما به آقای رضایی و افراد دیگری که تصمیم سازند، این است که اگر به فکر یارانه بگیران هستید، تورم را کنترل کنید. اگر توانستید تورم را کنترل کنید، آن وقت همین یارانه‌های فعلی هم می‌تواند پاسخگوی نیاز‌های‌شان باشد.»
وحید محمودی در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب» درباره تبعات اقتصادی افزایش دو برابری یارانه‌ها اظهار کرد: «ما الان در شرایطی قرار داریم که دچار یک تورم دو رقمی هستیم و سالیانه ۴۰، ۵۰ درصد نرخ تورم را در کشور داریم. همچنین حجم نقدینگی ۴ هزار میلیارد تومان است که پیش‌بینی این است که تا نزدیک سال جدید به ۵ هزار میلیارد تومان می‌رسد و بنا به تحریم و مشکلات ساختاری که وجود دارد اقتصاد عرضه‌ی ما ظرفیت ندارد و بنابراین نمی‌تواند این حجم از نقدینگی را جذب کند. از طرف دیگر دولت با کسری بودجه مواجه است و راهکار‌هایی که برای کسری بودجه دارد، چیز‌هایی مثل افزایش قیمت خوراک، سوخت مالیات بر کالا‌ها و... را درنظر گرفته است.»
وی درباره تاثیرات راهکار‌های دولت برای جبران کسری بودجه، گفت: «این موارد روی کاهش دارآمد صادراتی ما می‌تواند اثر داشته باشد از طرف دیگر بورس ما را متاثر می‌کند و شاخص کل را پایین می‌آورد. با مجموعه‌ای از هم‌آیندی و هم‌برآیندی چالش‌ها مواجه هستیم که در این وانفسا هرگونه مدیریت و تصمیم طرف تقاضا بدون دیدن ظرفیت جذب طرف عرضه، می‌تواند این پدیده شوم تورمی در اقتصاد ما را تهدید و تشدید کند.»
این اقتصاددان درمورد افزایش یارانه‌ها، مطرح کرد: «بحث افزایش یارانه‌ها از نگاه نیاز، قدرت خرید مردم و تورمی که وجود دارد را اگر بخواهیم با دید دلسوزی اجتماعی و بدون منطق اقتصادی نگاه کنیم، قابل فهم است، اما اگر بخواهیم با تدبیر اقتصادی تصمیم بگیریم، هرگونه افزایش بی‌رویه یارانه‌ها در شرایطی که منبعش را سلبی می‌بینیم، به بخش‌های دیگر اقتصاد و بخش واقعی تولید آسیب می‌زنیم. این می‌تواند در میان مدت به ضرر همه تمام شود از جمله به ضرر آن کسانی که برای‌شان چنین تصمیمی را می‌گیریم.»
وحدی تاکید کرد: «پیام ما به آقای رضایی و افراد دیگری که تصمیم سازند، این است که اگر به فکر یارانه بگیران هستید، تورم را کنترل کنید. اگر توانستید تورم را کنترل کنید، آن وقت همین یارانه‌های فعلی هم می‌تواند پاسخگوی نیاز‌های‌شان باشد. پیام ما به ایشان و دیگر تصمیم‌سازان این است که اگر اشتغال ایجاد کردید، درآمد خانوار‌ها هم افزایش پیدا می‌کند و حضور خودشان در اقتصاد را به دنبال دارد و دیگر نیاز نیست که این روش یارانه‌ای و صدقه‌ای در اقتصاد را ترویج و مردم را بیش از این به دولت وابسته کنیم.»
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، ادامه داد: «من همیشه یک جمله دارم و با نگاه رویکردی خودم می‌گویم هر سیاستی که مردم را به دولت از لحاظ معیشت وابسته کند، خلاف قانونمندی‌های توسعه است و هر سیاستی که به مردم اشتغال و استقلال ببخشد، در جهت توسه است. دولت باید سیاست‌هایی را تدوین کند که مردم با حفظ عزت و کرامت، معیشت خود را تامین کنند.»
وحیدی در پاسخ به این پرسش که دولت چگونه می‌تواند این امر را محقق کند، بیان کرد: «راهش محیط آرام کسب و کار، پایین آوردن هزینه مبادله در اقتصاد، ایجاد ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری و تولید، ایجاد اشتغال و کاهش تورم است. این‌ها بستر‌سازی‌هایی‌ست که دولت باید انجام دهد. امیدواریم این هوشمندی ایجاد شود که جهت‌گیری‌ها به این سمت برود نه اینکه در مسیری قرار گیریم که فقط توزیع رانت کنیم و مردم را هم در یک رانتی گرفتار کنیم و بگوییم فعلا یک پولی است، یک بخشش را می‌دهیم به مجموعه‌هایی که در بودجه آمده است و یک بخشی را هم به مردم می‌دهیم و باهم یک توزیع رانتی می‌کنیم و دیگر به اینکه بالاخره اقتصاد هم ضعیف می‌شود و در بلند‌مدت ظرفیت‌هایش از بین می‌رود، توجهی نکنیم و نگاه توسعه‌ای نداشته باشیم؛ این نگاه آسیب‌زا‌ست.»