پیشگیری از ابتلا به بیماری هایی مانند سرماخوردگی
فواید شیر زردچوبه که از پشتیبانی علمی برخوردار هستند
این نوشیدنی به دلیل خواص تقویت کننده سیستم ایمنی بدن مورد توجه قرار گرفته است.
این نوشیدنی به دلیل خواص تقویت کننده سیستم ایمنی بدن مورد توجه قرار گرفته است.
شیر زردچوبه که به نام "شیر طلایی" نیز شناخته می شود یک نوشیدنی هندیست که طی سالیان اخیر در فرهنگ های غربی نیز از محبوبیت زیادی برخوردار شده است.
شیر زردچوبه یک نوشیدنی با رنگ زرد روشن است و به طور سنتی با گرم کردن شیر گاو یا یک شیر گیاهی همراه با زردچوبه و ادویه های دیگر مانند دارچین و زنجبیل تهیه می شود.
این نوشیدنی به دلیل فواید بسیاری که برای سلامتی ارائه می کند، مورد توجه قرار گرفته و اغلب به عنوان گزینه ای برای تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از ابتلا به بیماری هایی مانند سرماخوردگی استفاده می شود.
در ادامه با برخی فواید شیر زردچوبه که از پشتیبانی علمی برخوردار هستند، بیشتر آشنا می شویم.
ماده تشکیل دهنده اصلی آن سرشار از آنتی اکسیدان هاست
زردچوبه ماده کلیدی در شیر طلایی است که یک ماده غذایی محبوب در آشپزی آسیایی محسوب می شود.
کورکومین، ترکیب فعال موجود در زردچوبه، قرن هاست که در پزشکی سنتی هندی به دلیل خواص آنتی اکسیدانی قوی خود استفاده می شود.
آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که با آسیب سلولی مبارزه کرده و از بدن انسان در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می کنند.
آنها برای عملکرد سلول های بدن ضروری هستند و مطالعات نشان می دهد که رژیم های غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها ممکن است به کاهش خطر عفونت و بیماری کمک کنند. (منبع 1، 2)
بیشتر دستور العمل های شیر زردچوبه حاوی دارچین و زنجبیل نیز هستند که هر دو دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند.
خواص ضد میکروبی، ضد ویروسی و ضد قارچی دارد
در هند، شیر زردچوبه اغلب به عنوان یک درمان خانگی علیه سرماخوردگی استفاده می شود. در حقیقت، این نوشیدنی به دلیل خواص تقویت کننده سیستم ایمنی بدن مورد توجه قرار گرفته است.
مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهد که کورکومین دارای خواص ضد باکتری، ضد ویروسی و ضد قارچی است که ممکن است به پیشگیری و مبارزه با عفونت ها کمک کند.
اگرچه نتایج این قبیل مطالعات امیدوارکننده هستند اما در حال حاضر شواهد قطعی درباره این که شیر زردچوبه عفونت ها را در انسان کاهش می دهد، وجود ندارد.
ترکیبات موجود در زنجبیل تازه ممکن است رشد برخی باکتری ها را مهار کند. عصاره زنجبیل ممکن است با ویروس سینسیشیال تنفسی انسانی که یکی از دلایل شایع عفونت های تنفسی است، مبارزه کند.
همچنین، مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که سینامالدهید، ترکیب فعال موجود در دارچین، ممکن است از رشد باکتری ها جلوگیری کند. افزون بر این، ممکن است به درمان عفونت های دستگاه تنفسی ناشی از قارچ ها نیز کمک کند. (منبع 1، 2)
مواد تشکیل دهنده شیر زردچوبه دارای خواص قوی آنتی اکسیدانی و ضد التهابی هستند که ممکن است سیستم ایمنی بدن انسان را تقویت کند.
به کاهش التهاب و درد مفاصل کمک می کند
مواد تشکیل دهنده شیر زردچوبه دارای خواص ضد التهابی قوی هستند.
تصور می شود که التهاب مزمن نقش مهمی در بیماری های مزمن از جمله سرطان، سندرم متابولیک، آلزایمر و بیماری قلبی ایفا می کند. به همین دلیل، رژیم های غذایی سرشار از ترکیبات ضد التهابی ممکن است خطر این شرایط را کاهش دهند.
پژوهش ها نشان می دهد که زنجبیل، دارچین و کورکومین – ترکیب فعال موجود در زردچوبه – از خواص ضد التهابی قوی برخوردار هستند. (منبع 1، 2، 3)
مطالعات حتی نشان داده اند که آثار ضد التهابی کورکومین بدون بروز عوارض جانبی با آثار برخی از داروها قابل مقایسه است. (منبع 1، 2)
این آثار ضد التهابی ممکن است درد مفاصل ناشی از استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید را کاهش دهد.
به عنوان نمونه، مطالعه ای با حضور 45 نفر مبتلا به آرتریت روماتوئید نشان داد که مصرف 500 میلی گرم کورکومین در روز، بیشتر از 50 گرم از یک داروی رایج آرتریت یا ترکیبی از کورکومین و دارو در کاهش درد مفاصل موثر بوده است.
مطالعه ای دیگر با حضور 247 نفر مبتلا به استئوآرتریت نشان داد گروهی که عصاره زنجبیل دریافت کرده بودند، نسبت به گروه مصرف کننده دارونما درد کمتری تجربه کرده و نیازمند داروی مسکن کمتر بودند.
حافظه و عملکرد مغز را بهبود می بخشد
شیر زردچوبه برای سلامت مغز انسان نیز مفید است.
مطالعات نشان داده اند که کورکومین ممکن است سطوح فاکتور نورونزایی مشتق شده از مغز را افزایش دهد. فاکتور نورونزایی مشتق شده از مغز ترکیبی است که به مغز در ایجاد ارتباطات جدید کمک کرده و رشد سلول های مغزی را تقویت می کند.
سطوح پایین این ترکیب ممکن است با اختلالات مغزی از جمله بیماری آلزایمر مرتبط باشد.
دیگر مواد تشکیل دهند شیر زردچوبه نیز ممکن است برای مغز مفید باشند.
به عنوان نمونه، یکی از نشانه های بیماری آلزایمر انباشت پروتئین تاو در مغز است. مطالعات با حضور سوژه های حیوانی و پژوهش های آزمایشگاهی نشان داده اند که ترکیبات موجود در دارچین ممکن است به کاهش این انباشت کمک کند.
افزون بر این، مطالعات با حضور سوژه های حیوانی نشان داده اند که دارچین علائم بیماری پارکینسون را کاهش داده و عملکرد مغز را بهبود می بخشد.
زنجبیل نیز با بهبود زمان واکنش و تقویت حافظه ممکن است به بهبود عملکرد مغز کمک کند. مطالعات با حضور سوژه های حیوانی نشان داده اند که زنجبیل به محافظت در برابر افت عملکرد مغز مرتبط با افزایش سن کمک می کند.
با این وجود، به پژوهش های بیشتر با حضور سوژه های انسانی برای درک کامل آثار این مواد تشکیل دهنده بر حافظه و عملکرد مغز انسان نیاز است.
خلق و خو را بهبود می بخشد
به نظر می رسد که زردچوبه – به ویژه ترکیب فعال موجود در آن به نام کورکومین – ممکن است خلق و خو را بهبود بخشیده و علائم افسردگی را کاهش دهد.
در مطالعه ای شش هفته ای با حضور 60 نفر مبتلا به اختلالات افسردگی ماژور، شرکت کنندگان به سه گروه تقسیم شده و یک گروه کورکومین، گروه دیگر داروی ضد افسردگی و یک گروه ترکیبی از هر دو را دریافت کردند.
گروهی که فقط کورکومین مصرف کرده بودند، بهبود شرایط خود مشابه با گروه مصرف کننده داروی ضد افسردگی را تجربه کردند، در شرایطی که گروه ترکیبی بیشترین فواید را تجربه کردند.
افسردگی ممکن است با سطوح پایین فاکتور نورونزایی مشتق شده از مغز نیز مرتبط باشد. از آنجایی که به نظر می رسد کورکومین سطوح این ترکیب را تقویت می کند، ممکن است پتانسیل کاهش علائم افسردگی را داشته باشد.
با این وجود، به انجام مطالعات بیشتر با حضور سوژه های انسانی برای نتیجه گیری قطعی در این زمینه نیاز است.
در برابر بیماری قلبی از انسان محافظت می کند
بیماری قلبی یکی از دلایل اصلی مرگ و میر افراد در جهان است. جالب توجه است که زردچوبه، دارچین و زنجبیل که مواد تشکیل دهنده اصلی شیر زردچوبه هستند همگی با خطر کمتر ابتلا به بیماری قلبی پیوند خورده اند.
به عنوان نمونه، یک بررسی که 10 مطالعه را شامل می شد، نشان داد که مصرف 120 میلی گرم دارچین در روز ممکن است سطوح کلسترول کلی، کلسترول بد، و تری گلیسیرید را کاهش دهد، در شرایطی که سطوح کلسترول خوب را افزایش می دهد.
در مطالعه ای دیگر با حضور 41 نفر مبتلا به دیابت نوع 2 به این افراد روزانه 2 گرم پودر زنجبیل داده شد. در پایان این مطالعه 12 هفته ای، عوامل خطر برای بیماری قلبی 23 تا 28 درصد کاهش یافته بود.
افزون بر این، کورکومین موجود در زردچوبه ممکن است عملکرد دیواره رگ های خونی که به نام عملکرد اندوتلیال شناخته می شود را بهبود ببخشد. عملکرد مناسب اندوتلیال برای قلبی سالم اهمیت دارد.
در یک مطالعه، به افرادی که تحت عمل جراحی قلب قرار می گرفتند، چند روز پیش و پس از عمل جراحی کورکومین یا دارونما داده شد. افرادی که کورکومین دریافت می کردند، نسبت به گروه مصرف کننده دارونما 65 درصد احتمال کمتری داشت یک حمله قلبی را طی مدت زمان بستری بودن در بیمارستان تجربه کنند.
خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی شیر زردچوبه ممکن است به محافظت در برابر بیماری قلبی کمک کنند. با این وجود، برای نتیجه گیری قطعی در این زمینه به انجام پژوهش های بیشتر نیاز است.
سطوح قند خون را کاهش می دهد
مواد تشکیل دهنده شیر زردچوبه، به ویژه زنجبیل و دارچین، ممکن است به کاهش سطوح قند خون کمک کنند.
به عنوان نمونه، مصرف یک تا شش گرم دارچین در روز ممکن است سطوح قند خون ناشتا را تا 29 درصد کاهش دهد. افزون بر این، دارچین ممکن است مقاومت به انسولین را کاهش دهد. کاهش مقاومت به انسولین به طور کلی سطوح قند خون را کاهش می دهد.
به نظر می رسد دارچین میزان جذب گلوکز در روده انسان را پس از یک وعده غذایی کاهش می دهد که می تواند هرچه بیشتر کنترل قند خون را بهبود ببخشد.
افزودن منظم مقدار کمی زنجبیل به رژیم غذایی نیز ممکن است به کاهش سطوح قند خون ناشتا تا 12 درصد کمک کند.
با این وجود، به انجام پژوهش های بیشتر برای نتیجه گیری قطعی در این زمینه نیاز است. همچنین، باید به این نکته اشاره داشت که بیشتر دستورالعمل های تهیه شیر زردچوبه با عسل یا شربت افراد شیرین می شوند. اگر این نوشیدنی فوایدی در زمینه کاهش قند خون داشته باشد، احتمالا از مصرف نوشیدنی شیرین نشده سرچشمه خواهد گرفت.
ممکن است خطر سرطان را کاهش دهد
سرطان بیماری است که با رشد سلولی کنترل نشده مشخص می شود.
افزون بر درمان های مرسوم، درمان های جایگزین ضد سرطان مورد توجه قرار گرفته اند. برخی پژوهش ها نشان می دهد که ادویه های موجود در شیر زردچوبه ممکن است فوایدی در این زمینه داشته باشند.
به عنوان نمونه، برخی مطالعات آزمایشگاهی خواص ضد سرطانی 6-جینجرول، ماده ای که به میزان زیاد در زنجبیل خام وجود دارد را نشان داده اند. (منبع 1، 2)
همچنین برخی مطالعات آزمایشگاهی و با حضور سوژه های حیوانی نشان داده اند که ترکیبات موجود در دارچین ممکن است به کاهش رشد سلول های سرطانی کمک کنند. (منبع 1، 2، 3)
کورکومین، ماده فعال در زردچوبه، نیز ممکن است به مهار سلول های سرطانی و پیشگیری از رشد رگ های خونی جدید تغذیه کننده تومورها کمک کرده و توانایی آنها برای پخش شدن را محدود کنند.
با این وجود، به انجام پژوهش های بیشتر برای نتیجه گیری قطعی در این زمینه نیاز است.
زنجبیل و زردچوبه ممکن است گوارش را بهبود ببخشند
سوء هاضمه مزمن با درد و ناراحتی در قسمت بالای معده مشخص می شود.
تاخیر در تخلیه معده یکی از دلایل بالقوه سوء هاضمه است. زنجبیل یکی از مواد تشکیل دهنده شیر زردچوبه با تسریع روند تخلیه معده در افراد مبتلا به سوء هاضمه ممکن است به تسکین این شرایط کمک کند.
پژوهش ها نشان داده اند که زردچوبه نیز ممکن است به کاهش علائم سوء هاضمه کمک کند. همچنین، زردچوبه ممکن است گوارش چربی را با افزایش تولید صفرا تا 62 درصد بهبود ببخشد.
در نهایت، مطالعات نشان داده اند که زردچوبه می تواند به حفظ گوارش مناسب و پیشگیری از شعلهور شدن بیماری در افراد مبتلا به کولیت زخمی، یک اختلال گوارشی التهابی که به ایجاد زخم در روده منجر می شود، کمک کند.
به تقویت استخوان ها کمک می کند
شیر زردچوبه می تواند در تقویت استخوان های انسان نقش داشته باشد.
هم شیر گاو و هم شیرهای گیاهی به طور کلی سرشار از کلسیم و ویتامین D هستند که دو ماده برای ساخت و حفظ استخوان هایی قوی ضروری محسوب می شوند.
اگر رژیم غذایی فرد دارای سطوح کم کلسیم باشد، بدن برداشت این ماه مغذی از استخوان ها را آغاز می کند تا سطوح عادی آن در جریان خون حفظ شود. با گذشت زمان، این روند تضعیف و شکننده شدن استخوان ها را در پی دارد و خطر بیماری های استخوانی مانند استئوپنی و پوکی استخوان را افزایش می دهد.
ویتامین D با بهبود توانایی روده برای جذب کلسیم به تقویت استخوان ها کمک می کند. سطوح کم ویتامین D نیز ممکن است در شکلگیری استخوان هایی ضعیف و شکننده نقش داشته باشد، حتی اگر رژیم غذایی فرد سرشار از کلسیم باشد.
اگر ترجیح می دهید تا از یک شیر گیاهی برای آماده کردن شیر زردچوبه استفاده کنید، محصولاتی که حاوی کلسیم و ویتامین D هستند را انتخاب کنید.
روش تهیه شیر زردچوبه
شیر زردچوبه را به راحتی می توانید در خانه آماده کنید. برای یک وعده از این نوشیدنی مفید دستورالعمل زیر را دنبال کنید:
مواد مورد نیاز:
- نصف فنجان (120 میلی لیتر) شیر شیرین نشده
- یک قاشق چایخوری زردچوبه
- یک تکه کوچک زنجبیل تازه رنده شده یا نصف قاشق چایخوری پودر زنجبیل
- نصف قاشق چایخوری پودر دارچین
- اندکی پودر فلفل سیاه
- یک قاشق چایخوری عسل یا شربت افرا (در صورت تمایل)
روش تهیه:
تمام مواد تشکیل دهنده را در یک کاسه کوچک ترکیب کرده و روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید. حرارت را کم کرده و اجازه دهید ترکیب برای 10 دقیقه به آرامی بجوشد. در نهایت، نوشیدنی را از صافی عبور داده و در یک لیوان بریزید.
همچنین، شیر زردچوبه را می توانید از قبل آماده کرده و تا پنج روز در یخچال نگهداری کنید. پیش از مصرف آن را گرم کنید.
نقش "زردچوبه" در بهبود کبد چرب
استراتژیهای درمانی فعلی برای درمان کبد چرب غیر الکلی بیشتر به سمت اصلاح و تعدیل عوامل خطر مانند چاقی، دیابت شیرین و چربی خون با توجه ویژه به استرس اکسیداتیو است.
تایج به دست آمده از یک مطالعه نشان داد که زردچوبه میتواند در بهبود و کنترل کبد چرب غیر الکلی مؤثر باشد.
بیماری کبد چرب غیرالکلی یکی از شایعترین علل افزایش آنزیمهای کبدی و یک نگرانی جهانی برای سلامت است. این بیماری در گذشته به عنوان یک بیماری خوشخیم در نظر گرفته میشد، در حالی که مطالعات جدیدتر، آن را به عنوان یک اختلال جدی و پیشرونده با افزایش شیوع در دو دهه گذشته ثابت کردهاند.
استراتژیهای درمانی فعلی برای درمان کبد چرب غیر الکلی بیشتر به سمت اصلاح و تعدیل عوامل خطر مانند چاقی، دیابت شیرین و چربی خون با توجه ویژه به استرس اکسیداتیو است.
در این راستا، چندین فرآورده گیاهی طبیعی پتانسیل محافظت از کبد را دارند و میتوان از آنها برای درمان بیماریهای حاد و مزمن کبدی استفاده کرد. یکی از این گیاهان محافظ کبد، زردچوبه (Curcuma longa) یا ترکیب آن است که قرنها نه تنها به عنوان یک ادویه غذایی، بلکه به عنوان یک داروی سنتی نیز مورد استفاده قرار میگرفته و خواص آن در مقالات گزارش شده است.
بر همین اساس پژوهشگران با انجام یک مطالعه تاثیر ریزوم یا ساقه زیرزمینی زردچوبه را در کبد چرب برسی کردند. برای انجام این مطالعه ۶۴ بیمار مبتلا به کبد چرب غیر الکلی به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند و هر یک به مدت هشت هفته به میزان دو گرم در روز دارونما و یا زردچوبه دریافت کردند.
در پایان مطالعه، مشخص شد گروه دریافتکننده زردچوبه در مقایسه با گروه دریافتکننده دارونما، کاهش قابل توجهی در آنزیمهای کبدی نشان دادند. سطح سرمی تری گلیسیرید، کلسترول LDL، کلسترول HDL و شاخص استرس اکسیداتیو در گروه دریافتکننده زردچوبه در مقایسه با سطح اولیه کاهش قابل توجهی داشت. در حالی که در گروه دارونما تغییر قابل ملاحظه وجود نداشت.
بررسیهای این مطالعه نشان داد که مصرف مکمل حاوی عصاره زردچوبه باعث کاهش سطح سرمی آنزیمهای کبدی در بیماران مبتلا به کبد چرب غیر الکلی میشود. کاهش این دو آنزیم میتواند نشان دهنده بهبود عملکرد کبد باشد و میتوان آن را به عنوان یک مکمل درمانی کمکی خوب با خواص کاهنده چربی خون و آنتی اکسیدانی برای این بیماری در نظر گرفت.
با این حال این محققان معتقدند کارآزماییهای بالینی تصادفیشده بیشتری برای بررسی سایر شاخصهای کبد چرب غیر الکلی مورد نیاز است. علاوه بر این، نقش مفید کورکومین در سایر بیماریهای کبدی نیز نامشخص باقی مانده است.
در انجام این مطالعه پژمان علوی نژاد، افشین رضازاده، دردانه حسین و مریم جراح زاده ازپژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز به همراه فرناز فارسی از دانشگاه علوم پزشکی ایران با یکدیگر مشارکت داشتند.
یافتههای این مطالعه به صورت مقاله علمی با عنوان «بررسی اثر زردچوبه بر سطوح سرمی فاکتورهای التهابی، آنزیمهای کبدی، لپتین و آدیپونکتیندر بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی» در نشریه Diabetology & Metabolic Syndrome منتشر شده است.