مذاکرات در مورد توافق هستهای ایران، هفته آینده در وین
اختلاف عمیق آمریکا و اسرائیل بر سر نحوه مواجهه با ایران
زمانی که نفتالی بنت هشدار داد اگر بازگشتی به توافق هستهای وجود داشته باشد، اسرائیل به آن متعهد نیست، او مستقیماً به جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده و قدرتهای غربی پیام میداد. واشنگتن نیز از طریق نیویورک تایمز به اسرائیل هشدار داده بود که حملات مکرر به تأسیسات هستهای ایران ممکن است از نظر تاکتیکی رضایتبخش باشد، اما در نهایت نتیجه معکوس دارند. اظهاراتی از این دست قبلاً فقط پشت درهای بسته رد و بدل میشد.
شورای سردبیری روزنامه هاآرتص، چاپ تل آویو در سرمقاله این روزنامه نوشت: گفتگوی دیپلماتیک بین ایران و شش قدرت در مورد توافق هستهای در واقع گفتگویی است که اسرائیل و ایالات متحده را به سمت مناقشه سوق میدهد.
زمانی که نخست وزیر نفتالی بنت هشدار داد: اگر بازگشتی به توافق هستهای وجود داشته باشد، اسرائیل به آن متعهد نیست، او مستقیماً به جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده و قدرتهای غربی پیام میداد. پیام این است که اسرائیل خود را آزاد میداند تا در برابر تهدید ایران هر طور که مناسب میداند عمل کند و از نظر نخستوزیر، تلاشهای دیپلماتیک برای محدود کردن برنامه هستهای ایران هیچ ارزشی ندارد.
واشنگتن نیز از طریق نیویورک تایمز اخیراً به نقل از مقامات ارشد دولت ایالات متحده به اسرائیل هشدار داده بود که حملات مکرر به تأسیسات هستهای ایران ممکن است از نظر تاکتیکی رضایتبخش باشد، اما در نهایت نتیجه معکوس دارند. اظهاراتی از این دست که قبلاً فقط پشت درهای بسته رد و بدل میشد، نشان میدهد که این تنها یک اختلاف نظر بین دو دولت بر سر تاکتیک نیست، بلکه سیگنالی به اسرائیل درباره محدودیتهای تساهل آمریکاست.
اگر تا به حال تصور میشد که ایالات متحده موضع اسرائیل را درک میکند و حتی حاضر است هنگام حمله اسرائیل به اهداف ایرانی از تل آویو حمایت کند، حالا به نظر میرسد آزادی عمل اسرائیل هزینهای برای تل آویو خواهد داشت. پس از یک وقفهی نیم ساله، انتظار میرود مذاکرات در مورد توافق هستهای ایران، هفته آینده در وین به عنوان بخشی از سیاست بایدن برای به نتیجه رساندن کانالهای دیپلماتیک به منظور جلوگیری از توسعه سلاح هستهای ایران از سر گرفته شود.
در این زمینه، یادآوری سخنان بنی گانتز، وزیر جنگ اسرائیل درست قبل از امضای توافق هستهای اولیه ضروری است. وی در آن زمان خاطرنشان کرد: توافق میتوانست بهتر باشد، اما نیمهی پر لیوان این است که تاخیر ۱۰ یا ۱۵ ساله در برنامه هستهای ایران چیز خوبی است. دو ماه پیش، گانتز در مصاحبهای با مجله فارین پالیسی گفت که اسرائیل میتواند با یک توافق جدید کنار بیاید. وی ادامه داد: من با رویکرد فعلی ایالات متحده برای احیای بازگرداندن برنامه هستهای ایران موافقم.
اسرائیل حق دارد در مورد جدی بودن اظهارات آمریکا تردید کند و در صورت شکست مذاکرات یا طولانی شدن آنها، در حالی که ایران به پیشبرد برنامه هستهای خود ادامه میدهد، به دنبال توضیح و شفاف سازی درباره برنامههای واشنگتن باشد. اما پیوندهای دیپلماتیک، استراتژیک، اقتصادی و تاریخی بین اسرائیل و ایالات متحده، بدون در نظر گرفتن اتکای اسرائیل به قدرتی که امنیت اسرائیل را ستون سیاست دفاعی خود میداند، ایجاب میکند که اسرائیل در کنار بایدن بایستد و برای او در زمینهی احیای توافق هستهای مشکل ایجاد نکند.