کد‌خبر:
229577
تیگرای | آبی احمد
در اتیوپی چه می‌گذرد؟
همه چیز از سقوط حکومت کمونیستی اتیوپی به رهبری منگیستو هایله مریم در آخرین روز های می ۱۹۹۱ آغاز شد.
در اتیوپی چه می‌گذرد؟
همه چیز از سقوط حکومت کمونیستی اتیوپی به رهبری منگیستو هایله مریم در آخرین روز های می ۱۹۹۱ آغاز شد.گروه های مسلح قومی که چند دهه با دولت های مرکزی در حال جنگ بودند، قدرت را به دست گرفتند.
اقوام اورومو و آمهارا پرجمعیت ترین اقوام اتیوپی هستند.
از ۱۹۹۱ تا ۲۰۱۹ جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی (EPRDF) که متشکل از جبهه آزادیبخش خلق تیگرای، حزب دموکراتیک اورومو، حزب دموکراتیک آمهارا و جبهه دموکراتیک خلق جنوب اتیوپی بود، قدرت را در اختیار داشت.
در سال ۲۰۱۹ آبی احمد نخست وزیر اتیوپی، رهبر ائتلاف EPRDF و رهبر حزب دموکراتیک اورومو که به تازگی قدرت رو در اختیار گرفته بود، سعی میکرد تا ماهیت قومگرایی عرصه سیاسی اتیوپی را کمرنگ کند.
در همین راستا او با مذاکره با سران احزاب اتیوپی، ۹ حزب را منحل و اعضای آن ها را در حزب تازه تاسیس "شکوفایی" ادغام کرد.
تنها حزب از ائتلاف EPRDF که با انحلال مخالفت کرد، جبهه آزادیبخش خلق تیگرای (TPLF) بود.
دبرتشن گبرمایکل رییس جمهور دولت محلی تیگرای و همچنین رهبر حزب TPLF این اقدام احزاب قومی را خیانت به آرمان انقلاب میدانست. تنش ها ادامه یافت.
آبی احمد نخست وزیر اتیوپی تصمیم گرفت تا انتخاباتی که قرار بود در ۲۹ آگوست ۲۰۲۰ برگزار شود را به دلیل همه گیری ویروس کرونا به تاخیر بیندازد.
دولت محلی تیگرای به این اقدام اعتراض کرد و تصمیم گرفت تا انتخابات منطقه ای را در ۹ سپتامبر ۲۰۲۰ برگزار کند. نتایج اعلامی انتخابات دور از انتظار نبود. TPLF تمام ۱۵۲ کرسی تیگرای را کسب کرد!
تنش ها ادامه پیدا کرد تا در نهایت در نوامبر ۲۰۲۰ جنگ بزرگی سراسر منطقه را فرا گرفت.
طی ماه های ابتدایی نیروهای تیگرای بیشتر در موضع دفاعی بودند و حتی برای مدتی شهر مکله مرکز ایالت را هم از دست دادند اما طی ماه های اخیر قدرتمند تر از قبل به پیشروی پرداخته اند
اما رویدادی که میتواند سرنوشت این نبرد را تعیین کند ۲۰ روز پیش اتفاق افتاد. ۵ نوامبر ۲۰۲۱ در نیویورک، ۹ گروه شورشی اعم از جبهه آزادیبخش خلق تیگرای، ارتش آزادیبخش اورومو، دولت انقلابی سومالی، جبهه وحدت دموکراتیک عفار و... ائتلاف UFEFCF را برای سرنگونی آبی احمد اعلام کردند.
گرچه اغلب گروه های حاضر در این ائتلاف گروه های کوچکی محسوب میشوند اما پراکندگی قومی آن ها میتواند در صورت به درازا کشیدن جنگ، مخالفان دولت را جذب کند.
از سوی دیگر اعلام این ائتلاف از دل آمریکا و تحریم ارتش اریتره و چند نهاد دیگر اریتره ای از سوی آمریکا حاوی پیام علنی آمریکا مبنی بر حمایت از نیروهای مخالف دولت میباشد
در آخرین تحولات جنگ اتیوپی، نیروهای مخالف دولت به حدود ۱۵۰ کیلومتری پایتخت رسیده اند.
همچنین مخالفان دولت با پخش تصاویری مدعی اسیر گرفتن چند هزار نفر از ارتش اتیوپی شد.
اما یک نکته: برخی افراد معتقدند مصر با هدف از بین بردن یا بی اثر کردن سد رنسانس اتیوپی بر روی رود نیل اقدام به حمایت از نیروهای مخالف میکند. در این خصوص نگاهی به تاریخچه TPLF میتواند جالب باشد.
جبهه آزادیبخش خلق تیگرای (TPLF) همیشه پشتیبان ساخت سد رنسانس بوده است.
از ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۲ ملس زناوی از TPLF نخست وزیر اتیوپی بود و علی رغم مخالفت تعداد زیادی از کشور ها پروژه سد رنسانس رو کلید زد. زناوی سال ۲۰۱۲ فوت کرد.
بعد از آن نخست وزیری از TPLF نبود.
اما دبرتشن گبرمایکل رهبر کنونی TPLF و همچنین رییس جمهور کنونی ایالت تیگرای قبل از این که در سال ۲۰۱۸ رییس جمهور ایالت بشود، رییس هیئت مدیره شرکت برق اتیوپی بود. شرکتی که مسئول مستقیم ساخت سد بود!
البته گفتن این تاریخچه به این معنا نیست که از اساس منکر حمایت مصر از مخالفان دولت هستم. اما معتقدم حتی اگر حمایتی هم صورت میگیرد، حالت مطلوب برای مصر ادامه جنگ داخلی یا تجزیه اتیوپی میباشد و نه قدرت گیری مطلق تیگرای ها!
زیرا جنبش TPLF یک جنبش توسعه طلب است که در صورتی که بر کل اتیوپی حکمرانی کند، میتواند با متحدان قومی خود در سایر کشور ها و اهرم سد رنسانس، چالش های زیادی در منطقه ایجاد کند.
بد نیست حالا که به فرضیه های جنگ داخلی طولانی مدت و تجزیه اتیوپی اشاره شد، نگاهی هم به ترکیب قومی و دینی در اتیوپی داشته باشیم.
در پایان کشور هایی که میتوان صریحا درباره موضعشان در جنگ اتیوپی اظهار نظر کرد.