صدیقه مهدوی کنی: در دانشگاه امام صادق بنایی برای تربیت وزیر و رییس‌جمهور زن نداریم | برای ما متدین بودن و اعتقاد دانشجویان به نظام بسیار مهم است
صدیقه مهدوی‌کنی دختر ارشد آیت‌الله مهدوی کنی در پاسخ به این سئوال که آیا هدف اصلی راه‌اندازی دانشگاه امام صادق، تربیت مدیران زن برای نظام جمهوری اسلامی بوده است؟ توضیح داد: «هدف ما تربیت زنان برای مشاغلی بود که در جامعه بدان احساس نیاز می‌شود، از همان ابتدا هم هدف این نبود پردیس خواهران، وزیر و رییس‌جمهور زن تربیت کند اما هدفمان تربیت مدیران میانی تربیتی برای نظام آموزشی، حقوقی برای نظام قضایی، قانونگذاری و پژوهشی است که در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های مرتبط با مسائل زنان حضور فعال داشته باشند.»
دانشگاه امام صادق نخستین دانشگاهی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 57 و در دوره انقلاب فرهنگی در سال 1361 شروع به کار کرد؛ البته بنای اصلی این دانشگاه متعلق به رژیم سابق و در محلی که قبل از آن به دانشگاه هاروارد تعلق داشت، صورت گرفت که با عنوان «مرکز مطالعات مدیریت ایران» فعالت می کرد.
واحد خواهران دانشگاه امام صادق توسط همسر آیت‌الله مهدوی‌کنی، "قدسیه سرخه‌ای" اداره می‌شود. صدیقه مهدوی‌کنی، دختر ارشد آیت‌الله مهدوی کنی، فارغ‌التحصیل فقه و عضو هیات‌علمی پردیس خواهران نیز از اولین روزهای تشکیل این دانشگاه نقش‌آفرینی ویژه‌ای داشته است. گفتگو با صدیقه مهدوی‌کنی البته با روی باز وی همراه شد. وی برای تایید مصاحبه‌اش نیز اعلام کرد که عضو هیچ شبکه اجتماعی خارجی، حتی واتس‌آپ که در ایران فیلتر نشده، نیست و تنها از پیام‌رسان داخلی «بله» استفاده می‌کند .
صدیقه( مریم) مهدوی کنی در گفتگو با نگارنده درباره کارویژه این دانشگاه برای خواهران گفت: «امسال سی و یکمین سال فعالیت ما به پایان می‌رسد و وارد سی و دومین سال فعالیت خود می‌شویم، البته در حوزه مباحث نظری، مباحث حقوق زن و خانواده و امور تربیتی، زنان بسیاری را تربیت کردیم که امروز در مراکز علمی، قانونگذاری و حتی قضایی مشغول به کار هستند.»
وی در پاسخ به این سئوال که آیا از نابرابری جذب زنان و مردان فارغ‌التحصیل این دانشگاه در پست‌های مدیریتی دلخور نیستید؟ گفت: «مساله این است که مگر چند خانم جذب مدیریت میانی در نظام جمهوری‌اسلامی شده‌اند که تعدادی از آنها از فارغ‌التحصیلان ما باشند؟»
او در توضیح این مطلب ادامه داد: «خانم‌ها توانایی این مسوولیت‌ها را ندارند. بلکه آنها وظایف و مسوولیت‌های دیگری را هم به عهده دارند که مانع پذیرش پست‌های مدیریتی است، به خصوص در سطوحی که ضرورتی به حضور آنان نیست.»
بنایی برای تربیت وزیر و رییس‌جمهور زن نداریم
صدیقه مهدوی‌کنی در پاسخ به این سئوال که آیا هدف اصلی راه‌اندازی این مرکز، تربیت مدیران زن برای نظام جمهوری اسلامی بوده است؟ توضیح داد: «هدف ما تربیت زنان برای مشاغلی بود که در جامعه بدان احساس نیاز می‌شود، از همان ابتدا هم هدف این نبود پردیس خواهران، وزیر و رییس‌جمهور زن تربیت کند اما هدفمان تربیت مدیران میانی تربیتی برای نظام آموزشی، حقوقی برای نظام قضایی، قانونگذاری و پژوهشی است که در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های مرتبط با مسائل زنان حضور فعال داشته باشند.»
عضوهیات علمی گروه فقه پردیس خواهران دانشگاه امام صادق (ع) درباره جزییات فعالیت این نیروها گفت: «فارغ‌التحصیلان این دانشگاه از پردیس خواهران بخشی جذب خود پردیس شده‌اند و برخی در آموزش و پرورش ورود کرده‌اند، برخی عضو هیات‌علمی دانشگاه‌ها شده‌اند و بعضی در حوزه مباحث قضایی جذب قوه‌قضائیه و کار وکالت شده‌اند . در عین حال بسیاری مشغول کارهای پژوهشی هستند و در عین حال ازدواج کرده و دارای فرزندانی شده‌اند.»
او تاکید کرد: «پردیس برای مشاغلی که مخصوص بانوان است نیرو تربیت کرده و می‌کند و در تربیت نیرو برای نوع کارهایی که مخصوص آقایان است، ضرورتی به ورود نمی‌بیند.»
وی گفت: «حدود هفت سال قوه قضاییه،در حوزه قضا، نیروهای خانم جذب می‌کرد.البته این جذب نیرو نیز بسیار به سختی انجام می‌شد. از ابتدای امسال اما محدودیت‌هایی برای ورود خانم‌ها به حوزه قضا و شغل قضاوت در نظرگرفته‌اند که در نتیجه بار دیگر امکان ترقی در این حوزه را از زنان گرفته‌اند.»
به گفته وی بسیاری از زنان به عنوان قاضی اجرای حکم، دادیار و حتی دادرس در قوه قضاییه مشغول به کار هستند.
مهدوی‌کنی درباره نحوه گزینش خواهران و تفاوت آن با شرایط گزینش آقایان گفت: «نهاد خانواده برای ما بسیار بسیار اهمیت دارد و در گزینش دختران به خانواه آنها نیز توجه می‌شود. گزینش علمی، گزینش عقیدتی و تحقیقات محلی، هر سه برای خانم‌ها نیز انجام می‌شود اما گزینش تحقیقات محلی خانم‌ها ساده‌تر از آقایان است و ما به تحقیقات از مدرسه و خانواده اکتفا می‌کنیم.»
او با تاکید بر اینکه مهمترین چیز برای ما جنبه علمی دانشجوست، گفت: «قبلا بیشتر دانشجویان ما از رشته ریاضی بودند اما کم‌کم با تغییر فضا و ورود بچه‌های درسخوان به رشته‌های علوم‌انسانی، از این رشته نیز دانشجو می‌گیریم و در سال‌های جاری تعداد دانشجویان از رشته‌ی ریاضی و انسانی تغییر کرده است.»
وی درباره کیفیت گزینش عقیدتی توضیح داد: «برای ما اعتقادات دانشجو مهم است، متدین بودن افراد و اعتقاد به نظام جمهوری‌اسلامی و همراهی خانواده‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. خصوصا کسانی که ازدواج کرده‌اند. همان‌طور که تاکید کردم نهاد خانواده برایمان بسیار اهمیت دارد و در نتیجه همراهی همسران در ادامه تحصیل ، برایمان مهم است. به عنوان مثال حتی مهدکودک شکوفه‌های صادق، برای تسهیل شرایط برای دانشجویان مادر راه‌اندازی شده است.»
وی در مواجهه با این سئوال که آیا رضایت‌نامه‌ای از شوهران دانشجویان دریافت می‌کنید؟ گفت: «گاهی اوقات اگر مساله‌ای باشد تلفنی با این افراد صحبت می‌کنیم ، مخصوصا برای کسانی که از شهرستان می‌آیند؛ این همراهی و موافقت باید وجود داشته باشد.» وی در جواب این سئوال که چرا برای ورود زنان به عرصه وزارت برنامهریزی خاصی ندارید؟ گفت: «فضای اجتماعی و فرهنگی جامعه‌ی ما برای حضور زنان در چنین مدیریت‌هایی آماده نیست. من خودم در خانواده‌ای پرورش یافتم که پدرم تاکید مداوم می‌کرد درس بخوانید. حتی وقتی کاری هنری انجام می‌دادیم و به ایشان نشان می‌دادیم، می‌گفتند بسیار قشنگ است اما درس خواندن چیز دیگری است.»
مهدوی کنی درباره تفاوت این دانشگاه با دانشگاه دخترانه‌ای چون الزهرا گفت: «الزهرا تنها دانشجویانش دختر است در حالی که در دانشگاه ما همه نیروها اعم از اعضای هیات علمی، اساتید مدعو، مدیران، کارمندان و نیروهای خدماتی خانم هستند. توانستیم برای اولین بار این قابلیت زنان را اثبات کنیم در حالی که در سال‌های ابتدایی فعالیت به ما می‌گفتند شما نمی‌توانید برای اعضای هیات‌علمی و استاد، زنی را پیدا کنید، اما این اتفاق افتاد.»
او با ذکر خاطراتی از علاقمندی آیت‌الله مهدی کنی به درس و تحصیل ادامه داد: «حتی در دوره تبعید ایشان ما را با خود همراه نمی‌کرد و می‌گفت مبادا به درس ما لطمه بخورد. وی هیچ ممانعتی برای تحصیل و حضوراجتماعی زنان نداشتند اما معتقد بودند باید فعالیت اجتماعی در عرصه‌ای باشد که جامعه بدان نیاز دارد؛ مانند محیط‌های آموزشی و تربیتی، پزشکی و سلامت مرتبط با زنان.»
او با طرح این سئوال که در شورای انقلاب فرهنگی و دیگر شوراها چه تعداد زن حضور دارند؟ گفت: «مشکلات زنان شاغل و الزامات تربیتی یک دختر از هفت سالگی تا هجده سالگی را زنان درک می‌کنند. در این عرصه‌ها نیاز به حضور زنانی که دارای فکر و استعداد هستند و توانایی تاثیر در مدیریت و سیاست‌گذاری و برنامهریزی در حوزه مرتبط با زنان را دارند، لازم است. این حوزه از حوزه‌هایی است که اولا نیاز به تربیت نیرو دارد و ثانیا نیاز به فرهنگ‌سازی. البته دومی از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که تا فضای اجتماعی آمادگی این حضور را نداشته باشد، زنانی که در این عرصه ورود می‌کنند باید فداکاری‌های بزرگی کنند تا خانواده و جامعه از آنان استقبال کند و آنان را باور نماید.»
وی درباره احتمال گسترش فعالیت این دانشگاه در شهرستان‌ها گفت: «پدر در زمان حیات با این موضوع مخالف بودند چرا که معتقد بودند باید مسائل مالی را نیز مورد توجه قرار داد. به هر حال دانشگاه در آغاز فعالیت خود هزینه‌هایش را از سرمایه خیرین تامین می‌کرد و به تدریج این سرمایه‌ها تبدیل به شرکت‌هایی شد که بتوانند درآمدزایی کنند و طبیعی است اگر این شرکت‌ها به خوبی اداره شود، امکان تداوم تحصیل مجانی برای دانشجویان باقی می‌ماند.»
مهدوی کنی گفت: «ما در حوزه‌های تربیتی، فقه، حقوق و فلسفه دانشجو داریم که رشته‌های موردنیاز برای زنان در جامعه است ».
وی در پاسخ به این سئوال که آیا از خواهران دانشجو در دانشگاه امام صادق نیز تعهد کار گرفته می‌شود، گفت: «چنین تعهدی می‌گیریم اما اگر کسی نتوانست یا نخواست کار کند، مشکلی برایش ایجاد نخواهد شد.»
به گفته وی در حدود ۲۳۰۰ زن در طول این سال‌ها از دانشگاه امام صادق پردیس خواهران فارغ‌التحصیل شده‌اند.
وی تاکید کرد: «توقع می‌رفت همان‌گونه که در زمان حیات پدرم حمایت‌های پدرانه از دختران و همکاران خانم در پردیس می‌شد، بعد از ایشان نیز این نگاه ادامه پیدا کند که متاسفانه این اتفاق نیفتاد. امیدوارم همان‌گونه که برای تربیت نیروی مرد در نظام جمهوری اسلامی سرمایه‌گذاری می‌شود در حمایت از تربیت نیروی زن جهت رفع نیازهای اجتماعی و به ویژه نیازهای خانوادگی، گام‌های پدرانه‌ای از طرف هیات‌امنا و مسوولان دانشگاه برداشته شود و پردیس فقط درصدد رفع موانع نباشد.»