طلا و نقره | بیت کوین | استخراج بیتکوین
توصیه بانک مرکزی ایران به مردم درباره بیت کوین
شاید هیچ کس پیش بینی متحول شدن دنیا و به هم ریختن تعادل صاحبان سرمایه به واسطه همین بیت کوین را ندشته باشد، اما این موضوع در حال وقوع است. میلیاردرهای جدید و ناشناخته، ارزهایی که همین الان و دور ار چشم دولتها دارند برای معاملات با کارمزد بسیار اندک استفاده میشوند، بازارهای شفاف (البته پر از سوء استفاده) و فکر کنم آخرین نفر بانکهای مرکزی باشند که پی ببرند بایستی دستگاه خود را همانند مینیبوسهای قدیمی برچینند. در این میان جامعهای برنده است که پیشگام و ریز بین و ریسک پذیر باشد. قبل از دیگران حساسیت را درک کرده و به آن واکنش نشان دهد.
هیوا رحیمینیا: شاید در قرنهای دوازدهم و سیزدهم میلادی با کشف دریاها، صاحبان سرمایه آن زمان یعنی فئودالها و کشیشها فکرش را هم نمیکردند که گروهی با سرمایههای جدید و هنگفت پیدا بشوند که هم قدرت اقتصادی و هم قدرت سیاسی را از آنها بگیرند. ماجرا به اینجا ختم نشد و بنا بر تعبیری یکی از دلایل اصلی انقلاب رنسانس و سپس انقلابهای صنعتی را میتوان به همین پدیده جدید در آن زمان نسبت داد. این گروه که همان تاجران یا بازرگانان بینالمللی بودند، در آن زمان نه زمینهای کشاورزی داشتند، نه صاحبان تولید بودند و نه شوالیه و سرداران جنگ. از همینجا بود که بر حسب نیاز، صرافیها و سپس بانکها، صنایع و تولیدات انبوه، بسترهای حمل و نقل و مسافرخانهها و هتلها و الی آخر به وجود آمدند.
درست است تعادل و توازنی که قرنها در میان طبقه صاحب قدرت و طبقات پایینتر به وجود آمده بود، با به وجود آمدن یک قدرت جدید به هم ریخته بود و دنیا به سمت تعادل جدید میرفت.
شاید دوازده سال پیش، اگر از یک اقتصاددان میپرسیدی که ایا زمانی خواهد رسید که کسی حاضر باشد به یک رمز مجازی، ۵۰ هزار دلار بدهد، آن فرد را به چرند گویی متهم میکرد.
به تعبیری میتوان تاریخچه پول را در سه رویکرد در نظر گرفت: در رویکرد اول پول به چیزی اتلاق میشد که در خود ارزشی داشته باشد مانند طلا و نقره. رویکرد دوم که پول توسط دولتها منتشر و پشتیبانی میشود. و رویکرد سوم که مشهور به رویکرد اقتصاد نئوکلاسیک بوده و غالبا بیشتر مورد تایید اقتصاددانان و متون اقتصاد میباشد، به پول نقشی واسطهای و یا روانکننده مبادلات میدهند. اما بیت کوین هیچ کدام از خصوصیات مدنظر را از اول نداشته و در حال حاضر همه نقشهای فوق را به صورت اکتسابی بدست آورده است. برخی از مطالعات در حال حاضر موضوع بیت کوین و یا به صورت کلی رمز ارزها را در چارچوب اقتصاد کوانتوم بررسی میکنند. هنوز کسی از منبع بیت کوین اطلاعی ندارد که از کجا آمده و به هر حال موضوع یادداشت ما نیز نیست. َ
برگردیم به موضوع اصلی، شاید هیچ کس پیش بینی متحول شدن دنیا و به هم ریختن تعادل صاحبان سرمایه به واسطه همین بیت کوین را ندشته باشد، اما این موضوع در حال وقوع است. میلیاردرهای جدید و ناشناخته، ارزهایی که همین الان و دور ار چشم دولتها دارند برای معاملات با کارمزد بسیار اندک استفاده میشوند، بازارهای شفاف (البته پر از سوء استفاده) و فکر کنم آخرین نفر بانکهای مرکزی باشند که پی ببرند بایستی دستگاه خود را همانند مینیبوسهای قدیمی برچینند. در این میان جامعهای برنده است که پیشگام و ریز بین و ریسک پذیر باشد. قبل از دیگران حساسیت را درک کرده و به آن واکنش نشان دهد.
و اما هدف اصلی این یادداشت توصیههای به تصمیمگیران اقتصادی کشور در سطوح عالی میباشد. بیت کوین را دست کم نگیرید. بحث بنده استخراج بیتکوین با برق یارانهای برای دور زدن تحریمها نمیباشد. بلکه هدف بنده دگرگونی در سیاستهای پولی کشور با توجه به تحولات جدید میباشد. یک سیاست پولی منعطف و هوشمند که بسیاری از کمکاریها و عقبافتادگیهای تاریخی ما و همچنین آثار مخرب تحریمها را جبران کند. شاید اینجا یک فرصت تاریخی باشد. پس در ابتدا نیاز به مطالعات عمیق و سریعی در این مورد میباشد. چند روز پیش یک کار مطالعاتی خوبی توسط مرکز پژوهشهای مجلس انجام شده بود، اما هم کافی نبوده و نقاط ضعف زیادی داشت. بایستی کارهای عمیقتر و با رویکرد پیشبینی به منظور تدوین سیاستها انجامگیرد. قطعا دنیای ۵۰ سال بعد با وجود بیت کوین، دیگر دنیای امروزی نمیباشد.
بانک مرکزی ایران که دارایی مورد قبول بین المللی آن بیشتر طلا و نقره است، میتواند بیتکوین را با مدنظر قرار دادن ملاحظاتی به آن بیفزاید. امیدوارم اگر برای یک بار هم که شده در برخی از کارها پیشتاز باشیم. البته که بدون ملاحظات و مطالعات دقیق این مسیر نیز راهی جز ناکجا آباد ندارد.
*کارشناس اقتصادی