آیا بازگشت عراقچی به تیم مذاکره کننده نزدیک است؟

از همان روزی که دولت ابراهیم رییسی بر سر کار آمد، پیش بینی‌هایی مبنی بر حضور عباس عراقچی مشاور وزیر امورخارجه سابق و رییس تیم مذاکره کننده، می‌شد. اگرچه عراقچی جای خود را به علی باقری کنی داد و اکنون باقری کنی معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران شده، اما بنا به نظر مثبت رهبری، عراقچی به دبیری شورای راهبردی روابط خارجی گماشته شده است.

اما سخنان شب گذشته حسین شریعتمداری در برنامه جهان‌آرا در شبکه افق سیما، احتمال حضور عراقچی در حلقه تیم مذاکره کننده وزارت امور خارجه را قوت بخشید.

آماده سازی افکار عمومی جریان موسوم به ارزشی

حسین شریعتمداری که همواره جزو مخالفین سر سخت برجام بود و حتی تا همین دیروز هم در سر مقاله خود در روزنامه کیهان به ظریف و تیم سابق مذاکره کننده حمله می‌کرد، در این برنامه گفت که عراقچی با تیم مذاکره کننده دولت قبل فرق دارد و دارای نقاط مثبتی است.

شریعتمداری به پرسش مجری برنامه که درباره عراقچی می‌گوید چگونه از کسی که روزی بخشی از پازل تیم مذاکره کننده‌ای بوده که بنا بر نظر رهبری از خطوط نظام عبور کرده است، حال چرا باید از تجربیات او استفاده شود، پاسخ داد: «آقای خرازی گفتند که توصیه رهبری بوده که آقای عراقچی به شورای راهبردی بازگردند...، اما خود آقای عراقچی مخصوصا در این اواخر تفاوت‌های مثبتی با تیم مذاکره کننده پیشین داشت... آقای عراقچی از برجام تا آخر دفاع می‌کرد و الان هم فکر می‌کنم دفاع می‌کند اگرچه بعضی اوقات حرف‌هایی می‌زد که مثلا اگر آمریکا خارج شود برجامی دیگر وجود ندارد، ولی بعدا به همان مسیر ادامه دادند. یک دیدگاه‌هایی ایشان داشت که با دیدگاه‌های آقای ظریف متفاوت است، اما اینکه این دیدگاه‌ها تا چه حد به بار نشست این خودش مسئله است. مقاومت‌های ایشان در جریان مذاکرات وین اگر قرار بود که به همان شکل قبلی ظاهر شوند، بایستی خیلی از چیز‌ها را از دست می‌دادیم.»

اگرچه شریعتمداری به طور مشخص و واضح بیان نکرد که چرا از نظرش عراقچی با دیگر اعضای گروه مذاکره کننده تفاوت دارد، اما با این نرمش، به نظر می‌رسد که در حال آماده سازی در حال آماده سازی افکار عمومی جریان موسوم به ارزشی، برای استفاده از عراقچی در مذاکرات باشد.

سابقه حضور عراقچی در مذاکرات

عراقچی تنها دیپلمات ایرانی است که سابقه طولانی در عضویت در تیم مذاکرات هسته‌ای ایران را دارد. او سابقه حضور در دوران دبیری شورای عالی امنیت ملی علی لاریجانی و تیم مذاکره‌کننده سعید جلیلی دارد و با روی‌کارآمدن دولت روحانی نیز به‌عنوان معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امورخارجه نقش موثری در مذاکرات ۱+۵ ایفا کرد. او که در تمامی مذاکرات ایران و کشور‌های ۱+۵ حضور داشت جزو اولین کسانی بود که برای اولین‌بار پیغامی توییتری با مضمون «برخاستن دود سفید از مذاکرات ژنو»، موفقیت در دستیابی به توافق اولیه درباره برنامه‌ای اتمی ایران را رسانه‌ای کرد.

عراقچی تنها عضو مذاکره‌کننده هسته‌ای است که در این تیم مانده و در اواخر دولت روحانی نیز تیم مذاکرات وین (دور جدید مذاکرات هسته‌ای با ۱+۴) را رهبری می‌کرد.

انتصابی که احتمال استفاده از عراقچی در مذاکرات را افزایش می دهد

هرچند عباس عراقچی دیگر در جایگاه معاون وزارت خارجه حضور نخواهد داشت، ولی پیش‌بینی می‌شد وی به‌عنوان عضوی از گروه مذاکره‌کننده برای مذاکرات احتمالی آینده ابقا شود. حال با انتصاب او به‌عنوان دبیر شورای راهبردی روابط خارجی که یک شورای حاکمیتی است، احتمال استفاده از او در مذاکرات وین تقویت شده است.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در برنامه نگاه یک عنوان کرده بود: «وزارت خارجه مذاکره را دنبال خواهد کرد و مذاکرات در چارچوب معاونت سیاسی وزارت خارجه مدیریت خواهد شد.» و این به آن معناست که علی باقری کنی که به جای سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه شده است، مسئولیت رهبری گفتگو‌ها را بر عهده خواهد داشت و ریش و قیچی مذاکرات وین به دست او سپرده شده است.

تجربه کم باقری

اما با توجه به اینکه باقری کنی از منتقدان بسیار جدی توافق هسته‌ای ایران یا همان برجام بود و از همان ابتدای انعقاد این قرارداد بار‌ها آن را مورد انتقاد قرار داد، حال باید منتظر ماند و دید که عراقچی که خود جزوی از تیم مذاکره کننده قبلی بوده و از برجام دفاع می‌کرده، اکنون قرار است چه نقشی را در مذاکرات آینده ایفا کند.

آن گونه که از شواهد برمی آید ممکن است عراقچی به دلیل تجربه کم باقری کنی، به عنوان مشاور تیم مذاکره کننده فعالیت کند و یا به طریقی از او در تیم مذاکره کننده استفاده شود.