به جای زنان بگوییم «تماشاگر برابر»!

تیم ملی فوتبال ایران مهیا می‌شود تا در ادامه رقابت‌های مرحله نهایی انتخابی جام جهانی در روز‌های پیش‌رو دو بازی مهم را برگزار کند. شاگردان دراگان اسکوچیچ ابتدا باید پانزدهم مهر به امارات بروند و برابر این رقیب، سومین بازی‌شان در این دور از بازی‌ها را برگزار کنند.

پنج روز بعد از آن، اما دیدار حساس و مهم‌تری با کره‌جنوبی دارند که این بازی قرار است در ورزشگاه آزادی برگزار شود. پرواضح است که با توجه به جایگاه دو تیم در جدول رده‌بندی فیفا، دیدار ایران – کره‌جنوبی مهم‌ترین بازی ملی‌پوشان در مسیر رسیدن به جام جهانی قطر است. این بازی در حالی قرار است برگزار شود که کنفدراسیون فوتبال آسیا از یک سو و مسئولان فیفا از سوی دیگر با اعطای میزبانی به ایران موافقت کرده‌اند و قرار است ورزشگاه آزادی میزبان این بازی باشد.

شاید این سؤال مطرح شود که ایران در دیدار با سوریه هم میزبان بود و اتفاق جدیدتری رخ نداده، ولی دقیقا باید عنوان کرد که میزبانی ایران از کره‌جنوبی کاملا مشروط است. فیفا و در رأس آن جانی اینفانتینو برای دادن میزبانی به ایران دو شرط گذاشته و انتظار دارند هر دو آن‌ها عملی شود؛ اولی وجود سیستم VAR در ورزشگاه است و دومی هم حضور تماشاگران زن. تفاوتی که این بازی با سوریه دارد، این است که فیفا با توجه به تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران به فدراسیون فوتبال مهلت داد تا بازی با کره‌جنوبی این سیستم را در ورزشگاه آزادی پیاده کند. حالا اگر مسئولان فدراسیون فوتبال حتی نتوانند به صورت دائمی این سیستم کمک‌داور ویدئویی را داشته باشند، می‌توانند آن را از شرکت‌های مذکور برای این بازی اجاره کنند.

تفاوت دوم این بازی با سوریه در حضور تماشاگران است. کنفدراسیون فوتبال آسیا برای بازی با سوریه الزامی به حضور تماشاگران نمی‌دید، ولی حالا مقرر شده که ایران – کره‌جنوبی با حضور تماشاگران برگزار شود. فدراسیون فوتبال ایران هم در این مسیر شرط و شروطی گذاشته که اولا فقط ۱۰ هزار تماشاگر برای این بازی می‌توانند بلیت بخرند و مورد دوم هم اینکه تماشاگران حتما باید دُز دوم واکسن را هم زده باشند. این مورد به خودی خود مشکلی ندارد، ولی بحث اصلی این است که طبق وعده‌ای که پیش‌تر ایران به فیفا داده، مجبور است برای بازی‌های ملی، در‌های ورزشگاه را به روی زنان تماشاگر هم باز بگذارد. برای اولین‌بار در دیدار با کامبوج بود که زنان ایرانی موفق به حضور در ورزشگاه آن‌هم با تهیه بلیت شدند.

بعد از آن بازی تا همین حالا یا به ایران میزبانی نداده‌اند یا اینکه میزبانی بدون حضور تماشاگران بوده است. حال که قرار است ایران میزبان کره‌جنوبی باشد و در‌های ورزشگاه را هم به روی تماشاگران باز کند دوباره باید تمهیداتی اندیشده شود که زنان علاقه‌مند به فوتبال هم به ورزشگاه آزادی بیایند و بازی را از نزدیک تماشا کنند. همین مورد حالا تبدیل به چالشی جدید برای فدراسیون فوتبال ایران شده؛ چون آن‌ها نمی‌دانند برخورد نهاد‌های گوناگون با توجه به تغییراتی که در دولت صورت گرفته، با مسئله ورود زنان به ورزشگاه چگونه خواهد بود.

ظاهرا کار حتی به جایی رسیده که مسئولان فدراسیون فوتبال ایران از گفتن اسم تماشاگر زن در تلویزیون هم طفره می‌روند و به جای آن معادل‌سازی می‌کنند! همین روز گذشته حسن کامرانی‌فر، دبیرکل فدراسیون فوتبال، با حضور در برنامه‌ای تلویزیونی درباره حضور تماشاگران برای بازی با کره‌جنوبی گفت: «ما خیلی تلاش می‌کنیم تا تماشاگر باشد. بحث حضور تماشاگر صرفا دست فدراسیون نیست، ولی فدراسیون خواهان این است که در این بازی تماشاگر داشته باشیم و تماشاگر برابر داشته باشیم و بتوانیم از امتیاز تماشاگران استفاده کنیم. فوتبال ما بدون تماشاگران جذاب نیست».

نکته جالب در صحبت‌های کامرانی‌فر استفاده از واژه «تماشاگر برابر» است که مشخصا اشاره‌اش به حضور تماشاگران زن است. کامرانی‌فر از شخصیت‌های مثبت‌اندیش فدراسیون فوتبال است و قاعدتا دیدش نسبت به حضور تماشاگران زن در ورزشگاه آزادی مثبت است، ولی اینکه چرا به‌جای تماشاگران زن از تماشاگر برابر استفاده کرده چندان روشن نیست. البته او کد بسیار مشخصی هم می‌دهد تا بیان کند منظورش از تماشاگر برابر به تماشاگران زن برمی‌گردد؛ کد صحبت‌هایش مربوط به جایی است که می‌گوید حضور تماشاگران صرفا دست فدراسیون نیست. این جمله در عین اینکه دوپهلو است و می‌تواند اشاره‌ای به نهاد‌های بهداشتی و ستاد مبارزه با کرونا داشته باشد، اشاره‌ای هم به نهاد‌هایی دارد که باید مجوز حضور تماشاگران زن در ورزشگاه آزادی را صادر کنند.

او در ادامه سعی می‌کند کمی بیشتر اوضاع فدراسیون را در این زمینه تشریح کند. «فدراسیون فوتبال یک‌سری ملاحظات دارد؛ یکی درباره تصمیم‌گیران داخلی و دیگری درباره فیفا و ای‌اف‌سی. ما باید به موازات هر دو را پیش ببریم. ما باید مواظب فوتبالمان باشیم و نگذاریم اتفاقات بدی برای فوتبال رخ دهد».

اینجا دیگر مشخصا منظور او تماشاگران زن ایرانی است که همین چندی‌پیش فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا نسبت به حضور آن‌ها در ورزشگاه حساسیت به خرج داده‌اند و حتی منتظر هستند تا گام‌های بیشتری در این زمینه برداشته شود و حضورشان فقط معطوف به بازی‌های تیم ملی نباشد. دبیرکل فدراسیون فوتبال در انتها خیلی در لفافه به خطر عدم صدور مجوز برای حضور زنان در ورزشگاه هم اشاره می‌کند و می‌گوید نباید اجازه دهیم اتفاقات بدی برای فوتبال ایران رخ دهد.

داستان صدور مجوز برای حضور زنان در ورزشگاه مربوط به سفر جانی اینفانتینو به ایران و دیدارش با حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت است. در آن ملاقات، اینفانتینو از حسن روحانی قول گرفت که از این به بعد زمینه حضور زنان در ورزشگاه‌های ایران فراهم شود. اینفانتینو همین چند هفته پیش در دیدار با عزیزی‌خادم، رئیس فدراسیون فوتبال ایران، یک بار دیگر به مسئله حضور زنان در ورزشگاه اشاره کرده و از آن به‌عنوان یکی از دو شرط مهم میزبانی ایران از کره‌جنوبی نام برده است. حالا، اما با توجه به اینکه قرار است فقط ۱۰ هزار تماشاگر به ورزشگاه بیایند، اگر قرار بر رعایت قاعده قبلی و اختصاص یک‌دهم گنجایش ورزشگاه به زنان باشد، به نظر می‌رسد فدراسیون فوتبال باید مقدمات حضور دست‌کم هزار تماشاگر زن برای این بازی را فراهم کند. تعدادی که طبیعتا کار را برای مسئولان فدراسیون فوتبال راحت‌تر می‌کند؛ به شرط آنکه مجوز حضورشان را از نهاد‌های بالاتر بگیرند و مجبور نباشند به‌جای تماشاگر زن از «تماشاگر برابر» استفاده کنند!