یارانه 200 هزار تومانی به چه کسانی تعلق میگیرد؟

9 میلیون نفر از کمک بگیران سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی از یارانه بگیران جدید هستند. روز گذشته مدیر عامل سازمان هدفمندسازی یارانه ها از پرداخت دو هزار میلیارد تومان برای کاهش فقرمطلق، حمایت از زنان سرپرست خانوار، خدمات حمایتی مددجویان و کودکان کار و پرداخت مستمری به حساب کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی کشور خبر داد.

چه تعداد از این حمایت مالی برخوردار می شوند؟

دی ماه سال گذشته حسین میرزایی، سخنگوی طرح حمایت معیشتی در یک گفتگوی زنده اینستاگرامی گفته بود: از 34 میلیون مشمول استفاده کننده از خدمات کمک معیشتی (یارانه معیشتی کرونا) 9 میلیون نفر از کمک بگیران سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) بودند.

در واقع اگر همین میزان این بار هم ملاک قرار بگیرد سهم هر کدام از 9 میلیون نفر کمک بگیران سازمان بهزیستی و کمیته امداد از بودجه دو هزار میلیارد تومانی اخیر رقمی بیش از 222 هزار تومان خواهد بود. آیا با این اقدام آنها باید منتظر یارانه 200 هزار تومانی باشند؟ احتمالا در روزهای آینده این دو نهاد حمایتی در این مورد رسما اطلاع رسانی کنند.

این اقدام حمایتی درحالیست که در طرح یارانه معیشتی نیز به نظر می رسد اخبار جدیدی در راه باشد.

با وجود اعلام اخیر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که در حال حاضر هیچ سایت یا سامانه ای برای ثبت نام جاماندگان یارانه وجود ندارد اما وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته که این موضوع همچنان در حال بررسی است. به نظر می رسد هنوز این موضوع از دستور کار دولت خارج نشده است.

زمان بازپرداخت یارانه خرید لوازم خانگی

دومین مساله این است که کلیه دریافت کنندگان کارت اعتباری، باید حداکثر ظرف یک ماه از زمان دریافت این کارت، از آن استفاده کنند و حداقل یک تراکنش با آن انجام دهند. به عبارتی متقاضی دریافت یارانه خرید لوازم خانگی از زمان دریافت کارت اعتباری یک ماه برای خرید و استفاده از این کارت فرصت دارد.

آنگونه که دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران اعلام کرده، این انجمن کارت اعتباری 10 تا 30 میلیون تومانی برای خرید لوازم خانگی می دهد و مبلغ یارانه خرید لوازم خانگی 10،15، 20و 30میلیون تومان است. کارمزد این یارانه خرید، تنها چهار درصد است. اما مشکل این یارانه مدت زمان بازپرداخت اقساط آن است.

افرادی که بخواهند لوازم خانگی اقساطی بخرند، باید بین 6 تا 12 ماه مبلغ دریافتی را به بانک بازگردانند. به همین دلیل اقساط ماهانه این وام بین 5 میلیون و 100 هزار تومان تا دو میلیون و 600 هزار تومان است.

یعنی اگر فردی یارانه 30 میلیونی خرید لوازم خانگی را دریافت کند و بخواهد ظرف شش ماه این وام را تسویه کند باید ماهانه 5 میلیون و 100 هزار تومان قسط بدهد.

اما اگر قرار بر تسویه 12 ماهه وام خرید لوازم خانگی باشد، مبلغ هر قسط حدود دو میلیون و 600 هزار تومان است. برای همین برخی معتقدند که احتمالا از این یارانه استقبال چندانی نمی شود.

پرداخت یارانه غیرنقدی در بسیاری از کشورها

این گزارش می افزاید؛ در بسیاری از کشورهای پیشرفته دولت ها یارانه غذا را اجرا می کنند که یک یارانه غیرنقدی است.

یارانه هایی با نگاه پدرانه با این هدف پرداخت می شود که برای کل جامعه مطلوبیت به همراه دارد. درحالی که در وضعیت پرداخت یارانه های نقدی ممکن است مردم یارانه دریافتی را در بخش دیگری هزینه کنند. نظیر آنکه پدر یک خانواده یارانه نقدی را به خرید و مصرف دخانیات اختصاص دهد به جای آنکه صرف تغذیه فرزند خود کند.

با این حال مرکز پژوهش های مجلس می گوید:تشخیص نیازمندان واقعی در نظام یارانه های غیرنقدی مشکل خواهد بود، اما از سوی دیگر این شکل از یارانه دادن با تحمیل مصرف یک نوع کالا بر شهروندان می تواند موجب رشد او در بلندمدت شده و آنها را از تله فقر نجات دهد؛ مشروط به اینکه آنها از این یارانه ها به درستی استفاده کنند.

یارانه بگیرها بیکار می مانند؟

این گزارش می افزاید: یکی از نگرانی های اصلی سیاستگذاران در مورد یارانه، کاهش انگیزه مشمولان یارانه برای مشارکت در بازار کار است و این نگرانی در مورد یارانه شبه نقدی نیز وجود دارد و در کوتاه مدت، دلایلی برای اثر مثبت و منفی یارانه شبه نقدی بر اشتغال وجود دارد.

از یک سو، یارانه شبه نقدی موجب کم شدن عرضه کار می شود، مثلاً کسی که به تحصیل مشغول می شود، کار نمی کند. اما انواع دیگر یارانه شبه نقدی نیز باعث ایجاد یک پله درآمدی می شود و فرد اگر بیش از مقدار مشخصی درآمد کسب کند، یارانه شبه نقدی را از دست خواهد داد و این یعنی یک ضرر قابل توجه به او وارد شده است؛ به نحوی که در مجموع افراد تصمیم می گیرند کمتر کار کنند تا درآمدشان به آن سطح نرسد.

البته برخی برنامه ها مانند برنامه کمک غذایی مکمل با استفاده از کاهش تدریجی مقدار یارانه در زمان افزایش درآمد فرد، برای حل این مشکل قدم برداشته اند.