ائتلاف امریکا، هند، استرالیا و ژاپن علیه چین/ هدف کواد چیست؟

سران آمریکا، ژاپن، هند و استرالیا (کواد- Quad) خواستار ایجاد منطقه باز و آزادِ اقیانوس‌های هند- آرام و در شرایطی "عاری از تهدید" شدند.

به گزارش عصرایران، اجلاس حضوری سران آمریکا، ژاپن، هند و استرالیا موسوم به "کواد" روز گذشته و در میان نگرانی مشترک این کشورها از چین در کاخ سفید برگزار شد.

رویترز نوشت: پکن نشست دو ساعته سران "کواد" در کاخ سفید را به صورت دقیق رصد کرد و با انتقاد آن را "محکوم به شکست" دانست. این گروه به گروه 4 دموکراسی بزرگ نیز معروف است.

"جو بایدن" رئیس جمهور آمریکا، "اسکات موریسون" نخست وزیر استرالیا، "یوشیهیده سوگا" نخست وزیر ژاپن و "نارندرا مودی" نخست وزیر هند پس از این اجلاس در بیانیه‌ای اعلام کردند: "ما طرفدار حاکمیت قانون، آزادی ناوبری و پرواز در منطقه، حل مسالمت آمیز اختلافات، ارزش‌های دموکراتیک و تمامیت ارضی کشورها هستیم".

در حالیکه در اظهارات عمومی 4 رهبر "کواد" و یا در بیانیه مشترک و طولانی آنها که جزئیات آن پس از نشست منتشر شد، صراحتا اسمی از چین ذکر نشد اما پکن مد نظر رهبران کواد قرار داشت.

در بیانیه سران "کواد" به رفتارهای مرتبط با قوانین منطقه ای اشاره شده که چین تلاش به قدرت نمایی در آن زمینه‌ها را دارد.

رهبران آمریکا، ژاپن، استرالیا و هند اعلام کردند: "ما با هم متعهد می‌شویم که آزادی، تجارتِ باز و هماهنگ با قوانین را ترویج دهیم. قوانینی که ریشه در حقوق بین الملل دارد و امنیت و رفاه را در اقیانوس هند و اقیانوس آرام تقویت می‌کند.

رهبران گروه کواد همچنین از کشورهای کوچک جزیره‌ای به ویژه کشورهای واقع در اقیانوس آرام برای افزایش مقاومت اقتصادی و محیطی حمایت کردند.

نشست رهبران  4 کشور  آمریکا، ژاپن، هند و استرالیا موسوم به کواد در کاخ سفید در آمریکا/ عکس: رویترز

این کشورها از کره شمالی خواستند تا در زمینه برنامه‌های تسلیحات هسته‌ای و موشک های بالستیک خود به دیپلماسی روی آورد.

پیونگ یانگ می‌گوید تا زمانی که تحریم های بین الملل لغو نشود از انجام این کار و گفت‌و‌گوی دیپلماتیک خودداری می کند.

سران این گروه با استقبال از برنامه هند برای از سرگیری صادرات در ماه اکتبر (اوایل ماه آینده میلادی) اقداماتی را برای گسترش واکسن در سراسر جهان انجام دادند.

"سوگا" نخست وزیر ژاپن پس از این نشست به خبرنگاران گفت که این کشورها در برای همکاری در زمینه واکسن، انرژی پاک و امور فضایی متعهد شده اند و قرار است هر سال نشست خود را برگزار کنند.

وزیر امور خارجه هند در این باره گفت که "مودی" نخست وزیر این کشور به سران دیگر کواد اعلام کرده که اجازه صادرات 8 میلیون دوز واکسن کووید 19 تا پایان اکتبر را می‌دهد. این اجازه در قالب توافق گروهی پس از ماه مارس (اسفند) برای تامین حدود یک میلیارد دوز واکسن از سوی هند برای جهان صادر می شود.

نخست وزیر استرالیا در نشست رهبران کواد در کاخ سفید در آمریکا/ عکس: رویترز

هند به دلیل شیوع شدید همه‌گیری در بهار از عمل به تعهد "تهیه واکسن" برای جهان سر باز زد و واکسن تولیدی خود را صرف تزریق داخلی کرد.

هند می‌گوید که با از سرگیری صادرات واکسن، تامین برنامه جهانی کواکس و کشورهای همسایه خود را در الویت قرار خواهد داد.

یکی دیگر از توافق‌های احتمالی این اجلاس ایجاد زنجیره‌ تأمین تراشه‌های نیمه هادی ایمن و همچنین تلاش برای کاهش انتشار کربن و افزایش استفاده از انرژی پاک خواهد بود.

تلاش در مبارزه با ماهیگیری غیرقانونی و افزایش آگاهی از حوزه دریایی نیز از دیگر توافق‌های این اجلاس کواد است.

سران آمریکا، ژاپن، هند و استرالیا همچنین در مورد همکاری بیشتر در زمینه فناوری مخابراتی 5G، امنیت سایبری، مانورهای دریایی و اطلاعاتی گفتگو کردند.

این نشست و ملاقات تنها یک هفته پس از آن صورت می گیرد که آمریکا، بریتانیا و استرالیا از پیمان امنیتی "آکوس" خبر دادند. براساس این توافق استرالیا صاحب زیردریایی‌هایی با فناوری پیشران هسته‌ای خواهد شد و قرارداد قبلی خود با فرانسه برای ساخت زیردریایی را لغومی کند. 

این اقدام باعث خشم فرانسه شد. 

پکن در هفته گذشته از قراداد آکوس نیز شدیدا انتقاد کرد.

"کاملا هریس" معاون رئیس جمهور آمریکا در نشست چهارجانبه کواد در کاخ سفید/ عکس: رویترز

سخنگوی دولت ژاپن اعلام کرد که سوگا در دیدار کواد توافقنامه امنیتی آکوس را "عامل مهمی در حفظ صلح و ثبات منطقه هند و اقیانوس آرام" می‌داند.

موریسون نخست وزیر استرالیا در این باره گفت: آکوس و کواد به تقویت متقابل هم کمک می‌کنند.

وی به خبرنگاران گفت: توافق‌های مطرح شده در "کواد" و "آکوس" جایگزین هم نمی‌شوند بلکه به تقویت هم می‌افزایند".

سخنگوی وزارت خارجه چین در روز جمعه و در یک جلسه توجیحی امنیتی به صورت رسمی از این گفت‌و‌گوی امنیتی چهارجانبه یا همان کواد انتقاد کرد.

نمایی از نشست حضوری رهبران 4 کشور آمریکا، هند، استرالیا  موسوم به "کواد" در کاخ سفید در آمریکا

"ژائو لجیان" سخنگوی وزارت خارجه چین در این باره گفت: گروه بسته‌ای که کشورهای دیگر را مورد هدف قرار می‌دهد برخلاف روند زمان و خواست کشورهای منطقه است".

وی افزود: این گروه حمایت نمی‌شود و محکوم به شکست است.