تاریخچه ی ویروس کرونا /شیوع این سویه از ویروس
ویروس کرونا با اسم های عجیب و غریب | جهش ها تا کی ادامه دارد
هیچ کس نمی داند ویروس کرونا که از آن به عنوان کووید- 19 یاد می شود قرار است تا کی و چه زمانی جهش داشته باشد؛ هر چند به تازگی اسم هایی از جهش کلمبیایی، لامبدا، «مو» (Mu) و... به گوش رسید که نشان می دهد انگار قرار است حالا حالاها اسم های متفاوت و سرایت های بیشتری از این ویروس را شاهد باشیم.
خفاش، آزمایشگاه، غذاهای چینی و... . همه ی این ها پیش فرض هایی هستند که وقتی تاریخچه ی ویروس کرونا را جستجو می کنی، نشان داده می شوند. اما چیزی که در حال حاضر قابل توجه است این است که آخر مشخص نشد ویروس کرونا از خانواده کووید ها؛ از کجا سر و کله اش به زندگی ما باز شد؛ فقط می دانیم شهر ووهان چین با جمعتی بالغ بر 80 میلیون نفر خواستگاه و منشا شیوعش بود و با تردد تاجران و مسافران بین کشور های مختلف، این بیماری به ایران هم آمد و دو سال است که به خانه، کار و زندگیمان وارد شده است. همین ویروس اولیه که اولین بار در چین ثبت شد و در نهایت همه دنیا را گرفت، بیماران و سالخوردگان را بیشتر تحت تأثیر قرار داد و آنطور که آمار های سازمان جهانی بهداشت خبر دادند احتمال سرایت اش بین 1.5 تا 3.5 درصد بود. همچنین 2 تا 14 روز دوره نهفتگی بیمار پیش بینی می شد و مرگ و میر گزارش شده ی این نوع از ویروس 3.2 درصد تعداد مبتلایان اعلام شد. چند ماهی با همین نوع درگیر بودیم و می خواستیم هر طور شده به این ویروس خطرناک پایان دهیم که در نهایت ویروسی آلفا از نوع انگلیسی چشم به این دنیا باز کرد و به اسم ویروس انگلیسی شناخته شد. 15 ساله ها تا 55 ساله ها بیشترین افراد درگیر شده با این ویروس بودند و به طبع مانند دیگر کشور ها، این ویروس پا به ایران نیز گذاشت. طبق آمار های موجود میزان سرایت این ویروس نسبت به ویروس ووهان 55 درصد بیشتر بود و 2 تا 10 روز طول می کشید تا علائم اولیه بیماری در فرد بروز کند. حتی روند مرگ و میر مبتلایان به این ویروس 30 درصد بیشتر از گونه ی قبلی گزارش شد. از طرفی شیوع این سویه از ویروس در حالی در ایران گسترش پیدا می کرد که تخت های آی سی یو و بیمارستان ها مملو از بیمار بود و واکسنی از کرونا در ایران در حال ساخت. درست زمانی که اولین واکسن ایرانی کرونا( کووایران برکت) ساخته شود و در مرحله مطالعات بالینی بود، محققان آن اعلام کردند که با آزمایشات انجام شده، مشخص شده است که واکسن تولید شده، حتی توانسته است ویروس انگلیسی کرونا را نیز خنثی کند و مردم خیالشان راحت باشد که وقتی واکسن به دستشان رسید می توانند از شر این نوع سویه نیز راحت شوند.
اما سوالی که مطرح می شد این بود که چرا سویه اصلی کرونا به انواع مختلف جهش پیدا می کند؟ حال برای پاسخ به چنین پرسشی همان موقع سراغ بسیاری از پزشکان، محققان رفتیم تا دلیل جهش هایی موجود را بپرسیم. همه آن ها اعلام کردند: « زمانی که ابتلا به بیماری در منطقه ای افزایش پیدا می کند، این ویروس خاصیت این را دارد که به جهش های مختلف با میزان سرایت و مرگ و میر بیشتر، تغییر شکل دهد.»
ما درگیر ویروس انگلیسی کرونا بودیم که خبر رسید، آفریقای جنوبی نوع جهش یافته ی جدید این ویروس است؛ حالا از نوع آلفا به نوع بتا رسیده بودیم و افراد بالای 55 سال بیشترین قربانیان این ویروس بودند، البته در این بین افراد زیادی متأثر این ویروس نشدند چرا که میزان سرایت اش کمتر انواع گونه آلفا گزارش شد و میزان مرگ و میرش هم کشنده تر از ویروس انگلیسی نبود، به هرحال مبتلایان به این نوع از ویروس کرونا باز هم چیزی حدود 2 تا 10 روز طول می کشید تا اولین علائم اولیه بیماری در آن ها ظاهر شود.
روز های کرونایی در سراسر جهان به سختی می گذشت و خانواده های زیادی درگیر بودند، حالا حدود یک سال و اندی از زمان داغدار عزیزانشان می شدند تا اینکه تقریبا همزمان با سوش آفریقای جنوبی، سویه برزیلی هم سر و صدایش به پا شد و جهش گاما این بار از کشور برزیل به سراسر دنیا تابید. گزارش های سازمان جهانی بهداشت نشان می داد این نوع از ویروس تمامی سنین را درگیر می کند و احتمال سرایت اش 300 برابر بیشتر از ویروس ووهان است همچنین 2 تا 6 روز طول می کشید تا فرد بیمار متوجه شده است که کرونا گرفته است. سویه های مختلف به سمت ما حمله کردند تا در نهایت یک روز در ناباورانه ترین حالت ممکن در کشور هند پایان کرونا اعلام شد و مردم برای جشن و پایکوبی به خیابان ها ریختند و شادی کردند و از آن جایی که کرونا در محل های پر تجمع و شلوغ بیشتر سرایت می کند، نوع دلتا اولین بار در این کشور متولد شد و حالا ما در مرحله ای هستیم که دلتا سراسر جهان را گرفت و کشور ما نیز از این موضوع استثنا نبود. هم اکنون بیمارستان ها و بخش های درمانی پر از بیماران دلتایی کروناست که گفته می شود این ویروس بیشتر افراد زیر 55 سال را درگیر می کند اما مشاهدات نشان می دهد قدرت سرایت این ویروس آنقدر زیاد است که همه ی گروه های سنی را قربانی می کند و آمار ها می گویند 55 درصد بیشتر از گونه ی انگلیسی میزان سرایتش بالا است. البته این ویروس آن قدر وحشی اس که میزان بروز بیماری در افراد مبتلا 1 تا 4 روز بیشتر طول نمی کشد و مبتلایان خیلی زود می فهمند که درگیر کرونا شده اند. البته میزان مرگ و میر این سویه کرونا 30 درصد بیشتر از گونه ی آلفا ی آن اعلام شده است. این نوع از ویروس که در حال حاضر می توان گفت آخرین گونه ی گسترش یافته در جهان است، یک ضمیمه ی متفاوت داشت و آن هم بیماری قارچ سیاه بود. درست است که قارچ سیاه همیشه وجود داشته است و بیماری تازه و نوظهوری نیست؛ اما افزایش تعداد بیماران کرونایی در آی سی یو ها و مصرف برخی از دارو های برای بهبودی سریع تر آن ها باعث شده است این بیماری هم در کنار کرونا قوز بالا قوز شود. موکومایکوزیس از ضعف سیستم ایمنی و افزایش قند خون استفاده و در بدن بیمار جا خوش میکند و در صورتی که درمان به تاخیر بیفتد می تواند عوارض شدید و مرگباری داشته باشد.
در توصیف قارچ سیاه باید بگوییم که قارچ سیاه مانند بسیاری از میکروبها در طبیعت، محیط و حتی روی پوست دست ما وجود دارد و پیش از شیوع کرونا موارد ابتلا به موکومایکوزیس در بیماران دیابتی، نقص ایمنی مانند افراد سرطانی، پیوندیها و مصرف کنندگان داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی گزارش شده بود و بیماری جدیدی نیست اما با افزایش موارد ابتلا به کووید ۱۹ شمار بیماران مبتلا به قارچ سیاه افزایش پیدا کرد.
پیدا کردن نوع جهش یافته ویروس هزینه و زیرساخت هایی نیاز دارد که در برخی از کشور ها چنین امکاناتی وجود ندارد تا نوع ویروس شناسایی شود. این در حالی است که هشدار می رسد که ایران نیز در حال حاضر دارای سویه منحصر به فرد خود است و اگر جهش آن شناسایی شود چیزی ترسناک تر از یک اژدهاست.
شروین شکوهی، رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان به خبرنگار گروه اجتماعی برنا گفت: ساز و کاری برای شناسایی واریانت های موجود در ایران وجود ندارد اما در کمیته کشوری حرف هایی زده شد که شاید بتوانیم در ایران واریانت های ایرانی را جدا کنیم که مطمئنا ما هم این واریانت ها را به دیگر کشور های دنیا صادر کرده ایم.
در نهایت هیچ کس نمی داند ویروس کرونا که از آن به عنوان کووید- 19 یاد می شود قرار است تا کی و چه زمانی جهش داشته باشد؟ هر چند بعد از چنین سویه های گسترش یافته ای، اسم هایی از جهش کلمبیایی، لامبدا، «مو» (Mu) و... به گوش رسید که نشان می دهد انگار قرار است حالا حالاها اسم های متفاوت و سرایت های بیشتری از ویروس را شاهد باشیم.