زنان در کابینه رئیسی چه جایگاهی دارند ؟
درحالی که انتظار میرفت کابینه سیزدهم، فارغ از هرگونه جناح بندی سیاسی و جنسیتی چیده شود، اما تا اینجای کار خبری از حضور زنان در کابینه رئیسی نیست.
نیلوفر مولایی: «مسئله حضور بانوان و ظرفیتی که این قشر از جامعه دارد را دولت مورد توجه قرار خواهد داد و استفاده از ظرفیت بانوان که نقش آفرینی آن ها برای دولت می تواند کارساز باشد امری است که از آن غفلت نکردیم و نخواهیم کرد. حضور بانوان در وزرا و کابینه خلاصه نخواهد شد و در جای جای کشور از زنان و ظرفیت علمی و تخصصی شان به عنوان نقش آفرینان بهره خواهیم برد.»
این جمله ای بود که سیدابراهیم رئیسی، روز گذشته در پاسخ به انتقادات علنی نمایندگان درباره چرایی عدم حضور زنان در کابینه پیشنهادی معرفی شده مطرح کرد. رئیسی که در ایام تبلیغات انتخاباتی تلاش کرد با دادن وعده ها و بیان اظهاراتی درباره زنان، رأی این قشر را به سمت خود جلب کند تا اینجای کار هنوز هیچ زنی را وارد پازل کابینه سیزدهم نکرده است.
بازگشت به عقب؛ زنان در کابینه خاتمی، احمدی نژاد و روحانی
در روزهایی که سید محمد خاتمی کلیددار پاستور بود، تحولات قابل توجهی در حوزه زنان صورت گرفت. اگر چه خاتمی در دوران ریاستجمهوریاش، هیچگاه وزیر زنی به مجلس معرفی نکرد و ترجیحش بر ریسک نکردن و دلخور نکردن علما و مراجع بود اما ریاست سازمان حفاظت از محیط زیست را به معصومه ابتکار سپرد تا از پیشگامان حضور زنان در دولت باشد.
اما محمود احمدی نژاد، وقتی برای دومین بار به عنوان رئیسجمهور به پاستور رفت، ۳ زن را برای تصدی وزارت به مجلس معرفی کرد که در نهایت با رای اعتماد مجلس هشتم به مرضیه وحید دستجردی، برای اولین بار در تاریخ ایران یک زن به مقام وزارت رسید.
هرچند روزهای حضور دستجردی در وزارت بهداشت پرهیاهو و خبرساز بود و مخالفتها و اختلافات باعث شد تا او میانه راه از دولت بهار جدا شود و محمدحسن طریقت منفرد جایش را بگیرد. اما، پس از شکست تابوها در دولت دهم، توقعها و انتظارها برای وزارت زنان را بیشتر شد و شاید بر همین اساس، حسن روحانی در هنگام کاندیداتوریاش در انتخابات سال ۹۲ وعده داد که :« اصل برای من زن و مرد نیست، اصل برای ما شایستهسالاری است و هرکسی که توانمندی داشته باشد، از او استفاده میکنم.»
وعدهای که محقق نشد و روحانی در توضیح درباره عدم حضور زنان در پُست وزارت گفت:« ممکن است کسی بگوید اگر شما این همه اهتمام برای دادن جایگاه به زنان داشتید، چرا یک خانم را وزیر نکردید؟ در پاسخ به این سئوال باید بگویم من خیلی علاقمند بودم این اتفاق هم در دولت یازدهم و هم در دولت دوازدهم رخ دهد اما توان ما محدود است.» محدودیت هایی که برخی از آن به مخالفت علما و بزرگان با حضور زنان در قامت وزیر باز می گردد.
با وجود آن که رئیس دولت تدبیر امید، نتوانست به خاطر محدودیتها زنی را برای سکانداری وزارت خانهای معرفی کند اما تلاش کرد از توانمندی آنها در پستهای اجرایی و مدیریتی چون معاونت، فرمانداری، استانداری و همچنین به عنوان سفیر استفاده کند.
زنان در کابینه رئیسی معاون می شوند یا استاندار یا سفیر؟
تا اینجای کار مشخص است که زنان در قامت وزیر وارد دولت رئیسی نخواهند شد اما آیا جایگاه های دیگری چون معاونت، فرمانداری، استانداری، سفیر بودن و ...را فتح خواهند کرد یا ...؟
الهام آزاد، نماینده مردم اصفهان در مجلس یازدهم، در گفتگو با خبرآنلاین، در پاسخ به است سوال که به نظر شما با توجه به اینکه رئیسجمهور وزیر زن معرفی نکردند؛ پیشبینی میکنید که آیان معاونانشان را از میان زنان انتخاب کنند؟؛ گفت: صددرصد، از میان زنان انتخاب میکنند. فراکسیون زنان یک نامهای به آقای رئیسی زدند که چه پارامترهایی در انتخاب معاونت زنان در نظر بگیرند. طبیعتا با توجه به اینکه نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل میدهند؛ باید نقش بیشتری در سکانهای مدیریتی و وزراتی کل کشور داشته باشند.
وی گفت: به هرحال باید در معاونت زنان این اتفاق بیافتد و به صورتی برای زنان برنامهریزی شود که در جهت توانمندی اجتماعی و اقتصادی زنان گام برداریم و امیدوارم این در دولت سیزدهم اتفاق بیافتد.
الهام آزاد درباره استفاده از زنان در قامت سفیر یا استاندار در دولت سیزدهم، می گوید؛«انشاءالله؛ ما تلاش میکنیم که این اتفاق بیافتد.»
اما فاطمه رحمانی، نماینده مردم مشهد چندان خوشبین به نظر نمی رسد که زنان جایگاه زیادی در دولت سیزدهم داشته باشند. او درباره معرفی معاون زن در دولت رئیسی با خنده می گوید؛« ایشان حداقل باید یک معاون زن برای پست معاونت زنان و خانواده معرفی کنند.»
این نماینده مجلس ادامه داد: به هرحال بستگی به نظر ایشان دارد. ما توقع و انتظار داریم که ایشان معاون زن معرفی کنند اما بشود یا نشود به نظر و تصمیمگیری ایشان برمیگردد.
نماینده مردم مشهد، درباره حضور سفیر یا استاندار زن در دولت سیزدهم، می گوید؛«من که در این رابطه نباید تصمیم بگیرم و این سوالاتی است که باید از رئیسجمهور بپرسید.»
توقع معرفی وزیر زن را داشتیم
الهام آزاد در پاسخ به سوالی درباره آنکه نبود وزیر زن در کابینه پیشنهادی ابراهیم رئیسی؛ ضعف کابینه است یا محدودیتها دست او را در معرفی وزیر زن بسته بود؛ تاکید می کند؛«بعید میدانم محدودیتی بوده باشد. طبیعتا، کابینهای که معرفی شده بر اساس پارامترهایی است. ولی ما چند سال است که منتظر این اتفاق هستیم و انتظار میرفت یک وزیر زن معرفی شود. انشاءالله رویکردها به سمتی برود که ما شاهد اتفاقات خوب برای بانوان کشور باشیم.»
فاطمه رحمانی، نیز در پاسخ به سوالی درباره آنکه نبود وزیر زن در کابینه پیشنهادی ابراهیم رئیسی؛ ضعف کابینه است یا محدودیتها می گوید؛«ما زنان شایسته و توانمندی داریم که بتوانند مسئولیتهایی میانی و کلان را عهدهدار بشوند، لذا رئیسجمهور میتوانست از توانمندی زنان استفاده کند ولی اینکه بنابر چه مصلحت یا ملاحظهای این کار را نکردند؛ من فرصتی نکردم که جویا شوم. در رده معاونت حتما زنان توانمند و دارای صلاحیت داریم. بالاخره از توانمندی پنجاه درصد جامعه استفاده شود.»
وی تاکید دارد «امکان معرفی وزیر زن در شرایط فعلی جامعه وجود دارد اما اینکه نبود وزیر زن را به عنوان ضعف کابینه تلقی کنیم؛ تردید دارم. توقع و انتظار معرفی وزیر زن را داشتیم اما در لیستی هم که معرفی شده، مجلس باید اعلام موضع کرده و رای بدهد.»