واکسن کرونا ما را ناقل می‌کند؟
فرد واکسینه شده باید حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پس از تزریق واکسن، در محل بماند تا مطمئن شود هیچ واکنش فوری که بسیار هم نادر است، به نوع تزریق شده ندارد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در مورد طرح شایعی که میگوید پس از تزریق واکسن ناقل کرونا می‌شویم، گفت: چون در محتویات واکسن، قطعاتی از ویروس یا پروتئین‌های غیرقابل تکثیر آن وجود دارد، ایجاد بیماری در اثر واکسن از اساس غیرعلمی و غیرممکن است و هیچ یک از واکسن‌های کووید ۱۹ باعث مثبت شدن آزمایش PCR (نمونه حلقی/بینی) کووید۱۹ نمی‌شود.
عبدالمحمد خواجه‌ئیان در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص تاثیر واکسینه شدن در دنیا گفت: اگر چه تاکنون از سوی سازمان جهانی بهداشت عدد دقیقی از میزان اثر بخشی واکسن‌ها ذکر نشده است، اما بر اساس اطلاعات موجود، تمام واکسن‌های تولیدی می‌تواند تا حد بسیار زیادی نیاز به بستری شدن را کاهش دهند ودر برابر بیماری شدید یا مرگ بر اثر کرونا از انسان محافظت کنند.
واکسن‌ها تا چه حد موثرند؟
وی تصریح کرد: واکسیناسیون علیه بیماری کووید-۱۹ با اولویت کادر درمان از ۲۱ بهمن پارسال در کشور آغاز شد و به تدریج برای تمام گروه‌های اولویت‌دار ادامه یافت. بررسی‌ها نشان می‌دهد، برای دستیابی به اهداف نهایی و مهار نسبی کرونا، بایستی حداقل ۷۰ درصد جامعه واکسینه شوند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در مورد میزان اثربخشی واکسن‌های موجود اظهار کرد: میزان اثر بخشی واکسن‌ها در پیشگیری از ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در مطالعات انجام شده ممکن است تا حدی مختلف است و این تفاوت‌ها نباید در تصمیم گیری جامعه برای زمان تزریق واکسن تاثیر گذار باشد. زیرا همه واکسن‌های کرونا به طور قابل توجهی ریسک تشدید بیماری و مرگ و میر ناشی ازکووید-۱۹ را در صورت ابتلا کاهش می‌دهند. با این وجود اطلاعات در مورد میزان اثربخشی واکسن‌ها در برابر سوش‌های نوپدید ویروس کرونا محدود است.
خواجه‌ئیان با اشاره به اینکه بهترین واکسن، واکسنی است که در دسترس‌ترین باشد، می‌افزاید: در مطالعات اولیه‌ای که انجام شده میزان اثربخشی واکسن‌هایی که در ایران تزریق می‌شود به ترتیب ۹۱/۶ درصد واکسن اسپوتنیک، ۸۵ الی۹۵ درصد واکسن کووایران برکت، ۷۹ درصد هم برای سینوفارم و آسترازنکا عنوان شده است.
وی در خصوص تعداد افراد واکسینه شده در استان تصریح کرد: تا کنون ۷۹/۴ درصد جمعیت بالای ۵۰ سال استان واکسینه شده اند و در مجموع ۳۳/۵ درصد از کل جمعیت بالای ۱۸ سال استان که شرایط دریافت واکسن را داشته‌اند حداقل یک دوز از آنرا تزریق کرده اند. و در مجموع ۵۴ هزار و ۷۸۹ نفر نیز هر دو دوز واکسن را دریافت کرده‌اند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اضافه کرد: درحال حاضر در سطح استان جمعیت ۴۰ سال به بالا و در جزیره خارگ جمعیت بالای ۱۸ سال واکسینه میگردند. همچنین بیماران خاص و صعب العلاج ، اساتید و معلمان، خبرنگاران و سایر مشاغل پر خطر که از سوی وزارت بهداشت در اولویت اعلام شده اند در سنین ۱۸ سال به بالا واکسینه شده و یا خواهند شد.
بیماران و تردیدهای تزریق واکسن
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی با اشاره به در معرض خطر بودن بیشتر بیماران خاص عنوان کرد: با توجه به جمعیت بالای واجدین شرایط، تدریجی بودن تولید واکسن و امکان نداشتن تامین آن برای کل جمعیت، واکسینه شدن طبق سند ملی به گروه‌های اولویت دار مانند سالمندان، مبتلایان به بیماریهای زمینه‌ای خاص و گروه‌های شغلی بهداشتی، درمانی و پرخطر، طبق یک برنامه زمانبندی انجام می‌گیرد که واکسن سینوفارم تاییدیه سازمان جهانی بهداشت جهت بیماران خاص کسب کرده است.
دکتر خواجه‌ئیان در مورد بیماری‌هایی که مانع از تزریق واکسن می‌شود، بیان کرد: به طور کلی واکسینه شدن در زمان بیماریهای حاد توصیه نمی‌شود؛ بنابراین در صورت بروز نشانه‌های شدید بیماری (تب، لرز، تهوع، بدن درد، درد شکم، اسهال، سوزش ادرار، دردپهلو و ...) تا زمان بهبود علائم باید از تزریق واکسن خودداری کنند.
وی اضافه کرد: هیچ منعی برای دریافت واکسن حتی برای بیماران قلبی وجود ندارد، مگر کسانی که که سابقه واکنش‌های آلرژیک شدید به هر کدام از محتویات تشکیل‌دهنده واکسن کرونا را داشته باشند و در مورد بیماریهای مزمن خودایمنی نیز زمانی که بیماری در حالت کنترل شده باشد با نظر پزشک معالج می‌توان واکسیناسیون را انجام داد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی با تاکید بر اینکه در بعضی از بیماران ممکن است دریافت واکسن تا پس از انجام یک دوره درمانی با تاخیر همراه شود، گفت: کسانی که هم‌اکنون مبتلا به کرونا هستند و یا هنگام مراجعه دارای علائم آن باشند که در این‌صورت احتمال ابتلا به بیماری وجود دارد، بایستی تزریق واکسن را تا زمان بهبودی به تعویق بیاندازند. همچنین ناقل بودن بیمار نیز فقط با انجام تست کرونا مشخص می‌شود.
خواجه‌ئیان در مورد افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند، افزود: بیمارانی که تحت پیوند اعضا و یا شیمی درمانی قرار گرفته اند در مورد زمان تزریق واکسن بهتر است با پزشک معالج خود مشورت کنند. زیرا ممکن است پاسخ سیستم ایمنی به واکسن کاهش یابد و اگر امکان محافظت فرد با سایر روش‌های پیشگیری وجود دارد می‌توان واکسیناسیون را تا پایان دوره مصرف داروها به تعویق انداخت.
مجوز تزریق برای خانم‌های باردار
وی تصریح کرد: خانم‌های بارداری که در ریسک بالای ابتلا به بیماری قرار دارند (مانند کارکنان بهداشتی درمانی) و یا دارای بیماری زمینه‌ای هستند با نظر پزشک می‌توانند واکسن آسترازنکا که تنها برند توصیه شده برای خانم باردار است را استفاده کنند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر افزود: در حال حاضر واکسنی که برای سنین زیر ۱۸ سال مناسب باشد در دسترس نیست.
واکسن کرونا ما را ناقل می‌کند؟
خواجه‌ئیان در مورد طرح شایعی که میگوید پس از تزریق واکسن، ناقل کرونا می‌شویم، تصریح کرد:، چون در محتویات واکسن، قطعاتی از ویروس یا پروتئین‌های غیرقابل تکثیر آن وجود دارد، ایجاد بیماری در اثر واکسن از اساس غیرعلمی و غیرممکن است و هیچ یک از واکسن‌های کووید ۱۹ باعث مثبت شدن آزمایش PCR (نمونه حلقی/بینی) کووید۱۹ نمی‌شود. ولی از آنجایی‌که ایمنی واکسن حداقل دو هفته بعد از دریافت دوز دوم ایجاد می‌شود لذا باید بعد از واکسیناسیون همچنان شیوه نامه‌های بهداشتی مانند استفاده از ماسک و فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود.
خواجه‌ئیان اضافه کرد:، چون هیچ واکسنی نمی‌تواند ۱۰۰درصد سبب محافظت شما از بیماری شود و امکان ابتلا با سویه‌های جدید ویروس وجود دارد، ممکن است شما فرم خفیف بیماری را بگیرید و با ماسک نزدن ویروس را به اطرافیان خود منتقل کنید.
اهدا خون ۲۸ روز بعد از تزریق واکسن
وی در خصوص اهدا خون افراد واکسینه شده معتقد است: البته اظهار نظر در خصوص این موضوع درتخصص کارشناسان انتقال خون است، ولی تا آنجا که من می‌دانم تزریق برخی از انواع واکسن کووید ۱۹ از جمله آسترازنکا و اسپوتنیک می‌تواند به‌طور موقت ممنوعیت اهدای خون برای مدت مشخصی را به‌دنبال داشته باشد. افرادی که این نوع واسن‌ها را دریافت می‌کنند، می‌توانند ۲۸ روز پس از دریافت واکسن جهت اهدای خون مراجعه کنند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر اضافه کرد: البته تا کنون ممنوعیتی برای اهدای خون به‌دنبال تزریق سایر انواع واکسن کووید ۱۹ از جمله بهارات، سینوواک، سینوفارم، فایزر، مدرنا و برکت ذکر نشده است و داوطلبین اهدای خون می‌توانند پس از رفع واکنش‌های احتمالی اولیه به واکسن از جمله تب، درد عضلانی ضعف و بیحالی، جهت اهدای خون به مراکز اهدای خون سازمان انتقال خون ایران مراجعه کنند.
قبل و بعد از واکسیناسیون مایعات بنوشید
خواجه‌ئیان با بیان اینکه متقاضیان، شب قبل از واکسیناسیون خواب کافی داشته باشند به آنان توصیه کرد: یکی از موارد مهم تغذیه‌ای که قبل و بعد از واکسیناسیون علیه کرونا باید رعایت کرد، مصرف آب و مایعات فراوان است. زیرا مصرف مایعات کافی نه تنها سبب عملکرد بهتر بدن در شرایط واکسیناسیون می‌شود، بلکه از افت فشار خون در افرادی که معمولا ترس از آمپول و یا واکسن دارند نیز جلوگیری می‌کند.
وی در مورد مراقبت‌های بعد ازدریافت واکسن نیز گفت: فرد واکسینه شده باید حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پس از تزریق واکسن، در محل بماند تا مطمئن شود هیچ واکنش فوری که بسیار هم نادر است، به نوع تزریق شده ندارد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر عوارضی مانند درد بازو در محل تزریق، تب خفیف، خستگی، سردرد، دردهای عضلانی ومفصلی، لرز و اسهال را از جمله واکنش‌های بعد از تزریق واکسن می‌داند و می‌افزاید: بعد از دریافت واکسن احتمال بروز این نشانه‌ها به شکل خفیف وجود دارد که در عرض چند روز به طور خودبخود بهبود می‌یابند. اما اگر علائم بیشتر از چند روز ادامه پیدا کرد یا عوارض شدیدتر شد، بایستی به پزشک مراجعه کرد.
خواجه‌ئیان در مورد مصرف دارو قبل و یا بعد از ترزیق واکسن نیز گفت: اغلب داروها هیچ تداخلی با واکسن‌های کووید-۱۹ ندارد و کسانی که که دچار بیماریهای مزمنی مثل مشکلات قلبی، کلیوی، کبدی، روماتولوژیک، دیابت، بدخیمی و ... هستند به هیچ عنوان نباید بدون مشورت پزشک خود داروهای مصرفی را تغییر دهند و یا قطع کنند. اما در برخی موارد خاص با مشورت پزشک معالج ممکن است فاصله زمانی بین تزریق واکسن و برخی داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی وجود داشته باشد.
هر دو دوز، با یک نوع واکسن!
وی در پایان خاطر نشان کرد: مردم باید برنامه واکسیناسیون را با دو نوبت تزریق طبق فاصله زمانی اعلام شده، تکمیل کنند و آگاه باشند که در حال حاضر برندهای تجاری واکسن کووید-۱۹ غیر قابل تعویض است و بعد از تزریق نوبت اول واکسن باید از همان برند تجاری واکسن در نوبت دوم استفاده شود. همچنین رعایت توصیه‌های بهداشتی مانند استفاده از ماسک و فاصله گذاری اجتماعی نیز باید ادامه یابد.
روزهای سختی را سپری می‌کنیم همه می‌توانند در اثر ابتلا به ویروس کرونا به طور وخیمی بیمار شده و جان خود را از دست بدهند. اما هر چه تعداد بیشتری از مردم واکسینه شوند، کنترل بهتری بر این همه گیری خواهیم داشت. پس واکسن بزنید و موارد بهداشتی را رعایت کنید تا شیوع بیماری در میان خانواده، دوستان، اطرافیان و کسانی که سخت در تلاش اند تا سلامت ما حفظ شود، متوقف کنیم.