تصمیم‌های دشوار برای احیای برجام
مذاکرات احیای برجام در طول روزهای گذشته، تحت تاثیر مساله تمدید یا عدم تمدید تفاهم فنی میان ایران و آژانس روند خود را می‌گذراند. ایران در همین خصوص تفاهم پایدار و مورد احترام جامعه جهانی را مدنظر دارد تا هر ۲ طرف مذاکره کننده تصمیم‌های سخت و دشواری بگیرند.
با اینکه آژانس و کشورهای غربی ایران را نسبت‌به لزوم تمدید تفاهم سه‌ماهه میان تهران و این نهاد هشدار داده‌اند در مقابل ایران اعلام کرده تا زمان تصمیم‌گیری قاطع کشورهای عضو برجام و عمل به تعهدات برجامی، این تفاهمنامه را تمدید نخواهد شد و اطلاعات هسته‌ای مدنظر در اختیار تهران باقی خواهد ماند، چراکه اساسا هدف کشورمان از امضای این تفاهم، تسهیل و به‌ثمررسیدن مذاکرات احیای برجام بود. بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی به بررسی جنبه های مختلف احیای برجام پرداخته اند.
رسانه‌های اصلاح‌طلب
پالس‌های نگران‌کننده
روزنامه شرق یادداشتی به قلم جاوید قربان‌اوغلی منتشر می کند و می آورد: رئیس‌جمهور منتخب در اولین مصاحبه مطبوعاتی خود گفته است: «سیاست خارجی دولت ما از برجام شروع نمی‌شود، به برجام هم محدود نخواهد شد». اینکه سیاست خارجی کشور از برجام شروع نمی‌شود و به آن نیز محدود نشود، گزاره صحیحی است که باید آن را به فال نیک گرفت، از این رویکرد استقبال و برای تحقق آن به ایشان کمک کرد. با این حال نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که به دلایل متعدد روابط خارجی کشور گروگان برجام و به بیان درست‌تر پرونده هسته‌ای است. تا زمانی که آن را پشت سر نگذاریم و از این عقبه عبور نکنیم، رفع تحریم‌های فلج‌کننده، روابط معمول اقتصادی با کشورها و نقل‌وانتقال مرسوم پول امری تقریبا دور از دسترس و به روال گذشته تقریبا محال خواهد بود. کمااینکه روابط سیاسی عادی و معمول با کشورها نیز که راهگشای روابط اقتصادی-تجاری، سرمایه‌گذاری، انتقال تکنولوژی و رافع معضلات اقتصادی است، تا قبل از به‌نتیجه‌رسیدن برجام، به سفارتخانه‌های پرهزینه و گفت‌وگوهای دیپلماتیک در پایین‌ترین سطح محدود خواهد شد. ایران از کشورهای بزرگ، تأثیرگذار و با ظرفیت‌های ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک بی‌بدیل در منطقه است که تقریبا همه این ظرفیت‌ها بلااستفاده مانده است و رقبای منطقه‌ای ما با استفاده از محدودیت‌های سیاست خارجی کشورمان در جهت منافع خود نهایت بهره‌برداری را از آن می‌کنند.
وین در انتظار تصمیم‌های دشوار
روزنامه آرمان ملی در یادداشتی به قلم حسن هانی‌زاده سفیر پیشین ایران در لبنان می نویسد: برآیند گزارش‌ها نشان می‌دهد که پس از سه ماه مذاکرات، نتایج مطلوب بوده است و امروز دیگر بحث درخصوص مسائل فنی و جزئی نیست و باید تصمیمات سخت و کلان گرفته شود. زمان فعلی از اهمیت زیادی برخوردار است و شاید در روزهای آینده اتفاق مهمی رقم بخورد و شاید وزیرخارجه بزودی عازم وین شود تا تفاهم نهایی را به امضا رساند. ایران خواستار این است که تفاهم پایدار و مورد احترام جامعه جهانی باشد و به همین علت سخت گیری را در دستور کار قرار داده است. خروج ناگهانی آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و سختی هایی که ایران در سه سال گذشته تحمل کرده است دیگر این تجربه را به‌وجود آورده که باید مراقب تمامی جوانب بود و به همه موارد توجه لازم را داشت. این احتمال وجود دارد که تیم جو بایدن تصمیم نهایی را اتخاذ کنند و بخش قابل توجهی از تحریم‌ها را لغو کرده و برجام احیا شود. شاید این امر نزدیک به یک ماه طول بکشد و پس از انتقال دولت در ایران نهایی شود. از سوی دیگر باید توجه داشت که تعامل بسیار خوبی در وین صورت گرفت، البته این مراودات به پایتخت‌ها نیز از قبل هم وجود داشت و با نمایندگان تبادل نظرهای پی در پی صورت گرفته است. آنچه که امروز حساسیت‌ها را بیش ازگذشته کرده این است که تاکنون ۶ دور مذاکرات با ۱+۴ انجام گرفته است و تقریبا به مراحل پایانی نزدیک شده‌ایم، یکسری مسائل باقی مانده که مذاکره درباره آنها به اندازه کافی صورت گرفته است و زمان تصمیم گیری کشورها فرا رسیده است.
دو روی سکه ثبات اقتصادی و تحریم
روزنامه ابتکار گفت و گویی با علی قنبری و مرتضی افقه، کارشناسان اقتصادی انجام می دهد و به نقل از وی می آورد: اگر بخواهیم مشکلات و مسائل اقتصادی را کامل حل کنیم، به توسعه نزدیک شویم و از استعداد و امکانات کشور استفاده کنیم ناچار هستیم با دیگر کشورها تعامل داشته باشیم. به بیانی روشن ارتباط دوستانه و پذیرفتن سازوکارهای اقتصادی بین‌المللی برای رفع موانع کشور اهمیت بالایی دارد. لذا حل شدن کامل مشکلات و مسائل ایران در گرو همراهی با دنیا، حل موانع برجام، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، افزایش تولید، صادرات و رشد اقتصادی کشور است بدون این عوامل نمی‌توانیم ایران را به جایگاهی که لیاقتش را دارد برسانیم و آرامش را به معیشت بازگردانیم. به جز برجام ماجرای FATF هم بسیار اهمیت دارد. ما برای بهبود وضعیت اقتصاد نیاز داریم که FATF را به نتیجه برسانیم و یک همکاری منطقی و بر اساس منافع ملی با سایر کشورها داشته باشیم. قاطعانه باید بگویم که اگر تحریم‌ها لغو نشود هیچ راه‌حلی نیست که در کوتاه‌مدت بتوانیم چالش‌های بر سر راه اقتصاد را از بین ببریم. اگر راهی بود باید در دو دهه گذشته انجام می‌دادیم و کشور را به این مرحله نمی‌رساندیم. بدون شک تحریم‌ها بسیار شدید و مخرب بود اما موانع و چالش‌هایی که سبب شده است که طی سال‌های اخیر تا به این حد در برابر تحریم‌ها آسیب‌پذیر باشیم به دلیل بی‌کفایتی‌های دو دهه گذشته بوده و این بی‌کفایتی‌ها هیچ تغییری نکرده است. بنابراین در کوتاه‌مدت تنها و تنها راه این است که ما مشکل روابط خارجی هم سیاسی و هم تجاری را حل کنیم. اگر تحریم‌ها حل نشود و در کنار آن FATF به نتیجه نرسد و ایران از لیست سیاه FATF خارج نشود بدون هیچ تردیدی مشکلات فعلی اقتصاد چندین برابر می‌شود.
قانونِ مذاکره می‌گوید دو طرف برای رسیدن به نتیجه، باید از برخی خواسته‌هایشان بگذرند
خبرگزاری ایلنا گفت و گویی با حسن بهشتی‌پور کارشناس مسایل سیاست خارجی انجام داده و به نقل از وی می نویسد: هر نوع توافقی که بخواهد شکل بگیرد، باید دو طرف از برخی خواسته‌های خود بگذرند. تصمیم سخت اشاره به این دارد که باید از برخی خواسته‌ها بگذرند تا به تفاهم برسند. در موضوع برجام نیز دو طرف به این دلیل به توافق رسیدند که هر کدام از برخی خواسته‌هایشان گذشتند؛ یعنی در برجام این طور نبود که آمریکا به همه خواسته‌هایش برسد و به یک سری از خواسته‌هایش نرسید و اگر دست این کشور بود ما اصلا نباید غنی‌سازی اورانیوم را ادامه می‌دادیم، ولی پذیرفت برای این که دیدند اگر نپذیرند به نتیجه نخواهند رسید و ایران هم پذیرفت که این نظارت‌ها و کنترل‌ها را افزایش دهند تا چهار مسیری که می‌توانست به بمب هسته‌ای برسد، بسته شود. هرچند ایران نمی‌خواست و رسما اعلام کرد به دنبال بمب هسته‌ای نیست. ایران و آمریکا از برخی خواسته‌هایشان گذشتند. تصمیم سخت اشاره دیپلماتیک به این معنا دارد که باید از برخی خواسته‌هایمان بگذریم؛ ما می‌گوییم آمریکا باید بگذرد و آمریکا هم می‌گوید ایران باید بگذرد. قانون هر نوع مذاکره می‌گوید اگر دو طرف می‌خواهند به نتیجه برسند باید از بخشی از خواسته‌هایشان بگذرند و باید دید کجا می‌توانند به سمت هم حرکت کنند تا به یک نقطه تعادل برسند. در دور هفتم به نظر من این ماجرا ادامه پیدا خواهد کرد مگر این که یا ایران یا آمریکا و یا هر دو تجدیدنظر کنند. یکی از مشکلات مذاکرات این است که مذاکرات به صورت غیرمستقیم است؛ یعنی ما در یک هتل با چهار نفر مذاکره می‌کنیم و آنها هم با آمریکا مذاکره می‌کنند؛ این چه صورت مذاکره‌ای است!؟ ما خیلی راحت می‌توانستیم مستقیم بنشینیم و گفت‌وگو کنیم و خواسته‌های خودمان را مطرح کنیم.
رسانه‌های اعتدالی
ضرورت به کارگیری دیپلماسی درمسیر توسعه صنعت نفت
روزنامه ایران گفت و گویی با سید حمید حسینی عضو اتاق بازرگانی ایران انجام داده است و به نقل از وی می آورد: نفت دیگر نمی‌تواند مانند گذشته در توسعه روابط دیپلماتیک نقش بازی کند. موقعیت خودش را از دست داده است. بخصوص بعد از این دوره یک سال اخیر که تقاضا بیشتر از عرضه بود. به نظر نمی‌آید که خیلی راه برای چانه زنی‌ها و لابی‌های نفتی در راستای پیشبرد مذاکرات باز باشد. اما اگر توافقی صورت گیرد، نفت می‌تواند از فرصت باقیمانده برای درآمدزایی ارزی بیشترین بهره را ببرد. خوشبختانه اگر به توافق برسیم که احتمالاً شامل بحث‌های قبلی نیز می‌شود؛ در هشتمین سال برجام، سند برجام به توافقنامه تبدیل خواهد شد و استحکام قانونی پیدا می‌کند. این نکته را باید در نظر داشت که اگر تا پایان سال‌جاری میلادی به توافق برسیم، فضا برای بازگشت نفت به بازار نیز به سبب کاهش سرمایه‌گذاری‌ها در سال ۲۰۲۰ بیش از هر زمانی فراهم خواهد بود. رشد اقتصاد جهانی و پیش‌بینی افزایش تقاضا برای نفت در نیمه دوم امسال به ایران کمک خواهد کرد که سهمی از ۵ میلیون بشکه افزایش تقاضای جهانی را به خود اختصاص دهد. اما معلوم نیست با طولانی شدن مذاکرات آیا دیگر زمینی برای بازی ایران باقی می‌ماند یا خیر. علاوه بر این دنیا در حال تجدیدنظر در خصوص سرمایه‌گذاری در بالادست صنعت نفت است. اما هنوز صنعت نفت ایران به سبب پایین بودن هزینه‌های توسعه و دسترسی آسان به بازارهای هدف، جذابیت‌های لازم را برای سرمایه‌گذاران خارجی دارد و بهترین جا برای ورود نقدینگی موجود در جهان است. باید از این موقعیت استفاده کرد.
آمریکایی‌ها از دولت جدید ایران چه می‌خواهند؟
خبر آنلاین گفت و گویی با رحمان قهرمانپور کارشناس مسایل سیاست خارجی انجام داده و به نقل از وی می آورد: کمتر از دو ماه دیگر با مشخص شدن رئیس جمهور جدید، دولت سیزدهم نیز آغاز به کار خواهد کرد. ابراهیم رئیسی پیش تر در اظهارنظری اعلام کرد که مایل است برجام حفظ و تداوم یابد، از همین رو به نظر می رسد رئیس جمهور منتخب به دنبال آن است تا توافق هسته ای در دولت فعلی یعنی دوازدهم احیا شود تا با دست بازتر و اطمینان خاطر بیشتری کار خود را آغاز کند تا مشکل در جریانی وجود نداشته باشد، چرا که اگر پرونده برجام بدون پیشرفت از دولت فعلی به دولت بعدی منتقل شود کار به مراتب سخت تر خواهد بود. آن هم در وضعیتی که قرار است انتقال قدرت و تغییرات در تیم مذاکره کننده صورت بگیرد. اگرچه ممکن است استراتژی نظام جمهوری اسلامی ایران تداوم مذاکرات در وین باشد اما با روی کار آمدن دولت جدید می توان انتظار تغییرات تاکتیکی را داشت. بدیهی است که با تغییر دولت ها و ترکیب کابینه به ویژه روی کار آمدن دیپلمات های جدید مسیر جدید و متفاوتی در تصمیم گیری ها رقم خواهد خورد، هر چند که باور حاکمیت نظام ادامه مذاکرات، حفظ و تداوم برجام باشد. بنابراین دولت های جدید بر اساس تجربیات و صلاح دید خود در رابطه با این موضوعات تصمیم گیری می کنند و آن را بهترین مسیر برای رسیدن به اهداف می دانند. برای مثال زمانی که قانون راهبردی لغو تحریم ها در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، بین مجلس و شورای عالی امنیت ملی هماهنگی بیشتری وجود داشت و دولت منتقد تصویب این طرح بود و در ادامه این ذهنیت به وجود آمد که بین شورای عالی امنیت ملی و دولت هماهنگی های لازم وجود ندارد.
متحدان امریکا می گویند بایدن مدام به ایران امتیاز می دهد
پایگاه خبری انتخاب در گزارشی به نقل از نشنال اینترست نوشت: رویکرد عملی ایالات متحده در قبال ایران به طور مستقیم به این باور ایران کمک می‌کند که نقض تحریم‌های ایالات متحده و پیشبرد استراتژی منطقه‌ای تهران، هیچ نتیجه منفی‌ای برایش به دنبال نخواهد داشت. در وین، دولت بایدن در تلاش است تا مذاکرات هسته‌ای را با وجود تشدید تنش‌ها میان ایران و متحدان واشنگتن به سرانجام برساند. به همین منظور، ایالات متحده سعی دارد تا به نگرانی‌های امنیتی متحدان خود از جمله اسرائیل، امارات و عربستان سعودی به عنوان یک حوزه جداگانه از مسئله‌ی ایران بنگرد. این امر باعث شده است که دولت بایدن ایران را از گزارش سالانه حقوق بشر وزارت امور خارجه در ماه مارس که ناقضان حقوق بشر را در جهان ذکر کرده است، حذف کند. به همین ترتیب، دولت بایدن از اشاره به ایران در درگیری اخیر بین اسرائیل و حماس خودداری کرد. بنابراین، دولت بایدن در حال تکرار رویکرد اوباما در مورد برجام است که تلاش کرد برنامه هسته‌ای ایران را از اقدامات تهران در منطقه جدا کند. این مماشات نسبت به ایران، ضمن تشویق استراتژی منطقه‌ای تهران به تضعیف امنیت متحدان منطقه‌ای ایالات متحده منجر می‌شود. گزارش ارزیابی تهدیدات سالانه جامعه اطلاعاتی آمریکا که در ۹ آوریل ۲۰۲۱ منتشر شد، ادعا کرد که مقامات دولتی معتقدند ایران در سال پیش رو مشکلاتی به وجود خواهد آورد که باعث بروز تنش‌هایی میان تهران با آمریکا و متحدانش خواهد شد و منافع واشنگتن و دوستانش را تهدید خواهد کرد. استراتژی حداکثرگرایانه ایران در منطقه در واقع به منظور اعمال فشار بر آمریکا در مذاکرات وین برای برداشتن تحریم‌ها علیه تهران به اجرا گذاشته شده است. این استراتژی، تهران را در مقابل واشنگتن و متحدانش قرار می‌دهد.
رسانه‌های اصولگرا
آقای روحانی از کدام توافق سخن می‌گوید
روزنامه جوان یادداشتی به قلم عبدالله متولیان منتشر کرد و نوشت: رئیس‌جمهور در جلسه هیات دولت گفته «اگر بخواهند همین امروز ما می‌توانیم تحریم‌ها را تمام کنیم نه فردا، همین امروز، همین امروز دوم تیرماه، برویم همین الآن اختیارات بدهیم به آقای عراقچی، پا شود برود وین در عرض چند روز توافق را نهایی کند و اعلام شود تحریم‌ها برداشته شده است». دکتر روحانی در ادامه از ایستادگی مجلس شورای اسلامی در برابر زورگویی و عهدشکنی امریکا و غرب تحت عنوان بروکراسی پارلمانی یاد کرده و مجلس را در رفع نشدن تحریم‌ها مقصر معرفی و می‌گوید: «اگر بروکراسی پارلمانی (مجلس) نبود تحریم‌ها تمام شده بود... درباره تحریم، دولت کار را تمام کرده و فعلاً افتاده در بروکراسی، خداوند ان‌شاءالله ما را از شر بروکراسی در همه قسمت‌ها نجات بدهد». مردم بر اساس قاعده «گذشته چراغ راه آینده» خواهان دیپلماسی مقاومت و ایستادگی در برابر دشمن عهدشکن، زورگو و بی منطق بوده و در انتخابات اخیر با رأی و بدون رأی با اعتراض به وضع موجود خواهان تغییر وضع موجود و تشکیل دولت انقلابی و حزب‌اللهی شده‌اند.
طلبکاران بدهکار
روزنامه صبح نو در گزارشی آورد: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه سپری شده، اعلام کرد که پاسخی از تهران درخصوص تمدید توافق فنی میان این نهاد بین‌المللی با ایران دریافت نکرده است. آژانس در بیانیه خود اعلام کرد رافائل گروسی، مدیرکل آژانس روز ۱۷ژوئن نامه‌ای به مسوولان ایرانی در این‌باره نوشته اما «ایران به این نامه پاسخ نداده و مشخص نکرده که آیا قصد حفظ کردن توافق فعلی را دارد یا خیر». در بخشی از بیانیه نهاد دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل آمده است: «در این‌باره به پاسخ فوری ایران نیاز است. ابراز نگرانی مقامات غربی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران و مساله عدم تمدید تفاهمنامه میان کشورمان و آژانس در شرایطی است که هدف اصلی جمهوری اسلامی ایران از امضای تفاهم با آژانس، اولا خارج کردن برجام از بن‌بست و ثانیا به حرکت واداشتن کشورهای غربی برای عمل به تعهدات برجامی‌شان بود. با وجودی که روز سوم خرداد ۱۴۰۰ تفاهم میان ایران و آژانس به مدت یک‌ماه(تا سوم تیرماه) تمدید شد اما بی‌عملی کشورهای غربی در برجام، ایران را به نقطه کنونی رسانده که دیگر نباید تفاهم مذکور تمدید شود. با وجود حسن‌نیت کشورمان در طول این سال‌ها و تلاش برای احیا و باقی گذاشتن برجام، سه کشور انگلیس و فرانسه و آلمان نه‌تنها به هیچ‌کدام از تعهدات خود عمل نکردند، بلکه با زیاده‌خواهی، اقدامات ایران در جهت کاهش سطح تعهدات برجامی را محکوم کردند؛ کاهش تعهداتی که تازه یک‌سال پس از خروج آمریکا از برجام و به‌طور کاملا قانونی (مطابق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام) در واکنش به بی‌عملی اروپایی‌ها انجام شد. بااین‌وجود برخی اخبار نشان می‌دهند آمریکا تحت‌نفوذ و فشار رژیم اسرائیل قصد دارد در مسیر مذاکرات احیای برجام نیز خلل وارد کند.
کاخ سفید هنوز تصمیم نگرفته است!
روزنامه رسالت در گزارشی نوشت: اظهارات اخیر سید عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه کشورمان در خصوص مذاکرات وین به‌وضوح نشان می‌دهد که مذاکرات فنی و کارشناسی میان اعضای کمیته مشترک برجام، مدت‌هاست به پایان رسیده و اکنون احیای برجام در انتظار و گروی تصمیم نهایی و واقعی آمریکاست. مذاکره‌کننده ارشد ایران در وین با اشاره به نشست خود با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تصریح کرده است: جمهوری اسلامی ایران قبلا تصمیمات سخت خود را گرفته است؛ زمانی که ایالات‌متحده آمریکا از برجام خارج شد و ایران تصمیم گرفت در برجام بماند، تصمیم بزرگ و سخت ایران بود که منجر به حفظ برجام تا الان شده است. در حال حاضر نوبت طرف‌های مقابل است و با توجه به مذاکراتی که داشتیم باید تصمیم بگیرند و در مورد احیای مجدد برجام به جمع‌بندی برسند تا توافق حاصل شود. واقعیت امر این است که ایالات‌متحده آمریکا و تروئیکای اروپایی کاملا درخصوص چگونگی و نحوه بازگشت به توافق هسته‌ای و تعهدات خود در قبال این سند حقوقی آگاه هستند! به عبارت بهتر، به لحاظ حقوقی و فنی، مذاکره‌ای باقی نمانده است که بخواهد در کمیته مشترک برجام صورت گیرد.
بااین‌حال براساس آنچه دیپلمات‌های کشورمان و دیگر شرکت‌کنندگان در مذاکرات وین تصریح می‌کنند، کماکان اختلافات بر سر نحوه رفع تحریم‌های ضدایرانی، تعیین حدودوثغور برنامه تحقیق و توسعه ایران در ذیل برجام، راستی آزمایی بازگشت آمریکا به برجام و ارائه تضمین‌های لازم درخصوص بقای توافق هسته‌ای (در صورت احیای آن) به قوت خود باقی است. اصرار طرف آمریکایی بر مواضع سلبی و غیرحقوقی خود در این موارد، منجر به آن شده است تا پروسه احیای برجام همچنان ادامه داشته باشد. بدیهی است که آمریکا و همراهانش سعی دارند یک معادله ساده(معادله بازگشت به برجام) را تبدیل به یک معادله چند مجهولی و پیچیده کنند. ابهام سازی در مسیر بازگشت به برجام، تاکتیکی است که مقامات آمریکایی و اروپایی از ابتدای مذاکرات (مذاکرات دوماهه اخیر) دنبال کرده و همچنان به آن ادامه می‌دهند. در این میان نباید از بازی مزورانه و خاص آژانس بین‌المللی انرژی اتمی غافل شد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز طی هفته‌های اخیر سعی کرده است با ارسال سیگنال‌های نگران‌کننده از آینده همکاری‌های آژانس و ایران، فشارهای هدفمندی را به کشورمان درخصوص پذیرش خواسته‌های آمریکا در مذاکرات وین فراهم آورد. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران بارها تأکید کرده است مطالبات حقوقی خود را فدای جوسازی‌ها و بازی مشترک آمریکا، اتحادیه اروپا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مذاکرات وین نخواهد کرد. درهرحال باید توجه داشت که احیای توافق هسته‌ای از یک‌سو «بسیار نزدیک» و از سوی دیگر «بسیار دور» است! این مسئله وابسته به تصمیمی است که مقامات آمریکایی و اروپایی درخصوص عمل به تعهدات خود خواهند گرفت. در دور هفتم و جدید مذاکرات هسته‌ای، این تصمیم مشخص خواهد شد.
سناتور آمریکایی خواستار توقف مذاکرات وین درباره برجام شد
«جیم ریش» عضو ارشد کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا امروز دوشنبه خواستار توقف مذاکرات وین برای مشخص کردن وضعیت اجرای برجام شده است. جیم ریش مدعی شده منقضی شدن توافق فنی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تمدید نشدن آن از سوی تهران نشان می‌دهد که حکومت ایران قابل اعتماد نیست. اشاره قانونگذار آمریکایی به تفاهم فنی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که موعد آن سوم تیرماه به پایان رسید اما ایران اعلام کرده هنوز به تصمیمی در خصوص تمدید یا عدم تمدید آن نرسیده است. جمهوری اسلامی ایران تصریح کرده اقدام این کشور در رسیدن به تفاهم فنی با آژانس اتمی بر مبنای اصول سیاسی حاصل شده و نه بر اساس تعهدات و بنابراین، آژانس حقی برای درخواست از ایران در خصوص تمدید آن نداشته است. «کاظم غریب آبادی»، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در یک گفت‌وگوی تلویزیونی روز یکشنبه گفت: «بعد از پایان سه ماهه این تفاهم، جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت تفاهم مشترک فنی با آژانس را تمدید نکند، ولی بر مبنای حسن نیت، ایران به ضبط داده‌های دوربین‌های آژانس به مدت یک ماه دیگر ادامه داد.»