هویت ملی و پایتخت | نگاهی به نام‌گذاری‌های تازه‌ی شورای شهر تهران
در مجموع رویکرد شورای شهر تهران در این دوره به گونه‌ای بوده است که سیمای تهران منطبق با هویت ملی و میهنی گردید.
در مجموع رویکرد شورای شهر تهران در این دوره به گونه‌ای بوده است که سیمای تهران منطبق با هویت ملی و میهنی گردید. نام صمد بهرنگی که جدای از اهمیتش برای ادبیات کودکان، به نوعی تداعی‌کننده‌ی نقش مهم زبان فارسی در هویت آذربایجان است، نام‌گذاری هوشمندانه‌ای بود که متاسفانه عقیم مانده است... نام‌های شخصیت‌های میهنی و مدافعان خاک وطن هم‌چون: عباس‌میرزا و جوادخان گنجه‌ای و دریادار بایندر، هویت مقاومت ایران در برابر یورش استعمار غربی در ۲۰۰ سال اخیر را به زیبایی به تصویر کشانده است... نام‌گذاری مهم دیگر انتخاب خیابانی به نام شاعر ملی حسین گل گلاب بود، چه نامی بهتر از شاعر «ای ایران» می‌تواند به جوان ایرانی غرور ببخشد...
محمدعلی بهمنی قاجار: شورای شهر تهران نام خیابان‌های اندیشه واقع در خیابان سهروردی تهران را به نام سرداران و شهیدان و شخصیت‌های ملی نامی تاریخ دویست‌ساله ایران تغییر داد، پیش از این هم شورا در اقدامی تحسین‌برانگیز خیابان‌هایی را به اسامی شاعران معاصر نام‌گذاری کرد. پیش‌تر در اقدامی مهم‌تر خیابان «نفت جنوبی» به نام دکتر مصدق نام‌گذاری گردید. در مجموع رویکرد شورای شهر تهران در این دوره به گونه‌ای بوده است که سیمای تهران منطبق با هویت ملی و میهنی گردید. بی‌تردید پایتخت و مرکز یک کشور باید آیینه‌ای تمام‌نما از فرهنگ و تاریخ و هویت یک کشور باشد، در این میان نقش شهرداری تهران در تصویرسازی از این هویت بسیار مهم است. شهرداری هم در نظارت بر معماری شهری و هم در سیمای خیابان‌ها می‌تواند با صیانت از معماری و شهرسازی ایرانی و ترویج و تعمیم هویت ملی در فرهنگ شهری، با نوعی فرهنگ‌سازی، هویت ایرانی را در مرکز کشور بازتاب دهد؛ اما نکته‌ی مهم دیگر در مورد هویت شهری، نام خیابان‌های شهر و به ویژه خیابان‌های پایتخت است، نام خیابان‌های تهران باید معرف و بیانگر کشوری چند هزار ساله باشد، کشوری تمدن‌ساز که بنیان‌گذار نخستین امپراتوری جهان بوده و کهن‌ترین تمدن‌ها از شهر سوخته زابل تا جیرفت را در خود جای داده است. پایتخت کشوری که در درازنای تاریخ یکی از نیرومندترین نیرو‌های مسلح جهان را داشته و فرماندهان نظامی نابغه‌ای را به جهان عرضه کرده است که روم و تاتار و هند و چین را به زانو در می‌آوردند، کشوری که اسطوره‌هایش قدمتی دیرین داشته و نقشی مهم در تکوین هویت میهنی‌اش داشته است، کشوری که خاستگاه زبان و ادب پارسی بوده و زبانش روزگاری مهم‌ترین زبان فرهنگی جهان متمدن بوده است. از این رو خیابان‌های تهران باید به نام اسطوره‌های ایرانی، شعرا و ادیبان بزرگ ایران و سرداران و شهدای تاریخ ایران باشد. خیابان‌ها و میادینی که به نام‌های بزرگانی چون: فردوسی، سعدی، حافظ و مولوی نام‌گذاری شده‌اند، جزئی بی‌بدیل از هویت شهری تهران و منعکس‌کننده‌ی هویت ملی ایران در خون و پوست پایتخت هستند، از سویی دیگر تهران پایتخت ایران است بنابراین خیابان‌های آن بایستی به نام گوشه گوشه خاک ایران باشد، نام شهرها، کوه‌ها، رودخانه‌ها و دریا‌های ایران باید در خیابان‌های تهران منعکس‌کننده‌ی وحدت ملی باشند، نام‌های عزیزی چون: آذربایجان، کردستان، خراسان، گیلان، خلیج‌فارس، سبلان، دماوند و... به درستی آذین‌بند تهران گردیده و وحدت ملی ما ایرانیان را در پایتخت ۱۵ میلیونی کشور ۸۰ میلیونی‌مان به تصویر می‌کشانند. دوره‌ی پنجم شورای شهر تهران، فصلی تازه در این رویکرد صیانت از هویت ملی و میهنی در نام‌گذاری‌های خیابان‌های تهران را گشود. نام خیابان‌های تهران به اسامی شهر‌های عزیزی هم‌چون: اردبیل و ایلام و سردشت و بانه و سقز و کامیاران و پارس‌آباد و یا به نام اقوام ارجمند ایرانی همانند: «تات» نام‌گذاری شدند. در شرایطی که دکتر مصدق یکی از بزرگ‌ترین قهرمانان جنبش عدم تعهد و رهبران نامی ضداستعمار بوده و شهرتی جهانی داشته و حتی در قاهره، پایتخت مصر، خیابانی به نام دکتر مصدق است، اما در تهران پایتخت ایران هیچ کوی و برزنی به نام مصدق نبود و این به نوعی سرشکستگی ملی بود، اما در دوره‌ی فعلی شورای شهر، خوش‌بختانه این قصور برطرف شد، اگرچه شاید این ایراد وارد باشد که شایستگی مصدق، خیابانی بزرگ‌تر و گذرگاهی وسیع‌تر و مهم‌تر است، اما هرچه باشد همین که خیابانی در تهران به نام رهبر نهضت ضداستعماری ملی شدن نفت نام‌گذاری شد، جای تشکر و تقدیر زیادی دارد.
نام‌گذاری‌های اخیر نیز بسیار دلگرم‌کننده است، نام صمد بهرنگی که جدای از اهمیتش برای ادبیات کودکان، به نوعی تداعی‌کننده‌ی نقش مهم زبان فارسی در هویت آذربایجان است، نام‌گذاری هوشمندانه‌ای بود که متاسفانه عقیم مانده است، اما نام‌های شخصیت‌های میهنی و مدافعان خاک وطن هم‌چون: عباس‌میرزا و جوادخان گنجه‌ای و دریادار بایندر، هویت مقاومت ایران در برابر یورش استعمار غربی در ۲۰۰ سال اخیر را به زیبایی به تصویر کشانده است. عباس‌میرزا به عنوان بانی و پیش‌گام اصلاحات در ایران و نیز سردار اصلی یکی از بزرگ‌ترین جنگ‌های میهنی ۳۰۰ سال اخیر در برابر مهاجمان اروپایی، یکی از نماد‌های مقاومت ایرانیان در برابر جنگ و تجاوز بوده و نام وی در واقع از شهدای جنگ‌های ۱۲ ساله ایران و روس نمایندگی می‌کند. جوادخان گنجه‌ای نیزخاطره هویت ایرانی قفقاز و شهادت در راه دفاع از آب و خاک ایران را به روشنی در خیابان‌های تهران به تصویر می‌کشاند. دریادار بایندر، نمادی از سربازان جان‌برکف ارتش ایران و مظلومیت ایران در برابر تجاوز جنایت‌کارانه‌ی انگلیس و آمریکا و شوروی در شهریور ۱۳۲۰ و نیز تداعی‌کننده‌ی تلاش‌های جانبازانه ایرانیان برای صیانت از هویت ایرانی خلیج‌فارس است. نام‌گذاری مهم دیگر انتخاب خیابانی به نام شاعر ملی حسین گل گلاب بود، چه نامی بهتر از شاعر «ای ایران» می‌تواند به جوان ایرانی غرور ببخشد، هر گامی که در خیابان‌های تهران بزنیم و نام بزرگی، چون «گل گلاب» را بر کوی و برزن آن ببینیم می‌توانیم با خوش‌وقتی باز زمزمه کنیم:
ای ایران‌ای مرز پرگهر
خاک تو سرچشمه همگی خوبی‌هاست.