چند توصیه برای بیماران دوقطبی، دوستان، نزدیکان و اعضای خانواده‌ی آن‌ها

مترجم: مینا شهری

اختلال دوقطبی انواع مختلفی دارد و یک بیماری روانی است که با نوسانات خلقی شدید و تغییرات در سطح انرژی، تمرکز و توانایی انجام کارهای روزمره شناخته می‌شود در این مقاله، چند توصیه‌ی کوچک برای بیماران دوقطبی، دوستان، نزدیکان و اعضای خانواده‌ی آن‌ها ارائه شده است.

1. بیماران: علائم خود را از پزشک پنهان نکنید

آیا می‌دانستید که به طور متوسط حدود 9 تا 10 سال طول می‌کشد تا اختلال دو قطبی افراد به طور دقیق تشخیص داده شود؟ این تشخیص دیرهنگام دو دلیل عمده دارد. اول این که در اکثر موارد، هنگام بروز علائم، حتی در فاز شیدایی، بیمار تحت نظر پزشک نیست و علائم او از دید پزشک پنهان می‌ماند. و دوم این که بیماران اغلب علائم خود را گزارش نمی‌کنند.

بیشتر اوقات، بیماران با علائم افسردگی به روانپزشک یا روان‌درمان‌گر مراجعه می‌کنند. ممکن است بیمار دو قطبی در فاز شیدایی نه تنها احساس افسردگی نداشته، بلکه حال خوب یا علائم یک فرد کاملاً عادی را از خود نشان دهد.

در فاز افسردگی نیز اگر بیمار با مصرف داروهای ضدافسردگی حال بهتری پیدا کند، ممکن است احساس کند درمان شده و دیگر به پزشک مراجعه نکند. در هر دو حالت، اگر به پزشک مراجعه نکنید، او ممکن است متوجه شدت علائم شما نشود و بیماری شدت پیدا کند.

2. بیماران: مصرف داروهای خود را قطع نکنید

تا زمانی که داروها عوارض جانبی شدیدی نشان نداده‌اند، هرگز نباید بدون نظارت پزشک آن‌ها را قطع کنید. قطع ناگهانی برخی از داروها می‌تواند عوارض جانبی جدی به دنبال داشته باشد. در صورتی که به هر دلیل می‌خواهید یک یا چند داروی خود را دیگر مصرف نکنید، حتماً با پزشک مشورت کنید.

3. بیماران: افراد سمی را در زندگی خود نگه ندارید

افراد سمی، افرادی هستند که به طور مداوم به احساسات شما آسیب می‌رسانند، افرادی که انرژی شما را تخلیه نموده و رفتارشان با شما همواره تهاجمی است. بسته به دور یا نزدیک بودن نسبت رابطه، حذف کامل یک فرد از زندگی ممکن است بسیار آسان یا بسیار دشوار باشد. اما گاهی برای حفظ آرامش، ضرورت دارد که در این زمینه اقدامی انجام دهید.

4. بیماران: به بدن خود آسیب نرسانید

یکی از خطرات اختلال دوقطبی این است که بیمار ممکن است کارهایی را به ضرر خودش انجام دهد یا به خودش آسیب بزند. ممکن است بترسید و اجازه ندهید کادر پزشکی اقدامات درمانی لازم را برایتان انجام دهند. یادتان باشد که در این مواقع خودتان بیشتر از همه می‌توانید به خودتان کمک کنید. سعی کنید علائم خود را بشناسید و ببینید چه وقت‌هایی شدت پیدا می‌کنند. اجازه دهید افراد متخصص در تخفیف این علائم به شما کمک کنند.

5. بیماران: مقدار داروهای خود را سرخود تغییر ندهید

فرض کنید پزشک روزانه 150 میلی‌گرم از داروی الف، 50 تا 75 میلی‌گرم داروی ب و 30 میلی‌گرم از داروی ج را برایتان تجویز کرده است. این بدان معنا است که پزشک اجازه داده بنا به شرایط و شدت بیماری، روزانه دو تا سه قرص 25 میلی‌گرمی از داروی ب مصرف کنید. اما ممکن است گاهی احساس کنید میزان داروی مصرفی برایتان کافی نیست. کافی است میزان مصرف داروی ب را به 100 میلی‌گرم یا داروی ب را به 60 میلی‌گرم برسانید تا عوارض جانبی شدت بگیرند و مشکلات آغاز شوند. داروهای خود را به همان اندازه‌ی مجاز که پزشک برایتان تعیین کرده است، مصرف کنید.

6. والدین: از دارودرمانی فرزند بیمار دوقطبی خود امتناع نکنید

گاهی ممکن است والدین از دادن داروهای قوی به کودک دارای اختلال دوقطبی احساس ناراحتی کنند. این ناراحتی قابل درک است، اما یادتان باشد این داورها برای به ثبات رساندن رفتار کودک ضروری و لازم هستند. مطمئناً هر دارویی عوارضی دارد، اما فراموش نکنید عوارض منفی بیماری بیش از همه می‌تواند کودک را آزار دهد و بر آینده‌ی او تاثیرگذار باشد. بنابراین اگر نگران سلامتی و آینده‌ی فرزند خود هستید، از دادن داروهای او امتناع نکنید.

7. والدین: فرصت‌ کمک به فرزندتان در مدرسه را از دست ندهید

کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است در مدرسه به کمک ویژه نیاز داشته باشند. آنها ممکن است مشکل تمرکز داشته باشند، زود عصبانی شوند یا مورد آزار دانش‌آموزان دیگر قرار بگیرند. هم‌چنین ممکن است کودکان دارای اختلال دوقطبی، به بیش‌فعالی یا اختلال نقص توجه (ADHA) نیز مبتلا باشند و نیاز داشته باشند که داروهایشان را سر ساعت در مدرسه دریافت کنند. بنابراین بهتر است تمام این شرایط را به مدرسه اطلاع دهید و درخواست کنید که به فرزندتان توجه و کمک لازم را ارائه دهند.

8. دوستان و نزدیکان: تشخیص یا درمان بیماری را رد نکنید

افراد مبتلا به اختلال دوقطبی اغلب دوستان یا نزدیکانی را در کنار خود دارند که از پذیرش تشخیص بیماری امتناع کرده یا سعی نمی‌کنند درباره‌ی این بیماری اطلاعات بیشتری کسب کنند. برای مثال ممکن است به بیمار بگویند: «تو فقط می‌خوای جلب‌توجه کنی!»، «برو یه شغل پیدا کن و دست از غرزدن بردار!»، «اگه بیشتر تلاش می‌کردی، (بیشتر دعا می‌کردی، سبزیجات بیشتری می‌خوردی، کمتر می‌خوابیدی و غیره.) خوب می‌شدی!»، یا از همه بدتر: «من که هیچ‌کدوم از این چیزها رو باور ندارم!». اگر نمی‌توانید به شخص بیمار کمک کنید، دستِ‌کم از گفتن چنین جملاتی پرهیز کنید.

اختلال دوقطبی یک بیماری جدی است که می‌تواند زندگی فرد بیمار را مختل نموده یا حتی به مرگ منجر شود. اگر شخصی از دوستان و نزدیکانتان به این بیماری مبتلا است، سعی کنید تا می‌توانید درباره‌ی آن اطلاعات کسب کنید.

9. اعضای خانواده: برای اختلال دوقطبی یکی از اعضای خانواده، خودتان را از بین نبرید

داشتن یک بیمار دوقطبی در خانواده، شرایط سخت و گاهی طاقت‌فرسایی را ایجاد می‌کند. سعی کنید در این شرایط به نیازها و خواسته‌های خودتان نیز توجه کنید و در عین مراقبت از فرد بیمار، هر زمان که لازم بود، خواسته‌های خودتان را در اولویت قرار دهید.