آینده افغانستان با خروج آمریکا | همزمان با پیشروی طالبان اعلام شد
جو بایدن، رئیسجمهوری ایالاتمتحده در حالی از تصمیم قطعی ترک آمریکا از افغانستان خبر داد که نیروهای طالبان در حال پیشروی هستند. طلوع نیوز افغانستان اعلام کرد طالبان وارد قندهار دومین شهربزرگ افغانستان شده و به دنبال آن دو پاسگاه امنیتی سقوط کرد.آژانس روسی نووستی هم اعلام کرد ورود طالبان به قندهار موجب کشته و زخمی شدن غیرنظامیان شد. تا لحظه تنظیم خبر درگیریها همچنان ادامه داشت.
بایدن در گفتوگوی نیم ساعتهای که با خبرنگاران داشت از منتقدان این تصمیم بهشدت عصبانی بود و از موضع خود دفاع کرد. او پرسید که آیا کار درستی است که ما دختران و پسران خودمان را به یک جنگ داخلی بفرستیم؟ او گفت قطعا نیروهای آمریکا تا نهم شهریور افغانستان را ترک خواهند کرد. بایدن تصریح کرد ایالاتمتحده به اهداف خود در افغانستان از جمله نابود کردن عاملان حملات تروریستی یازدهم سپتامبر دست یافته و از این پس، به عهده مردم افغانستان است تا در مورد سرنوشت و آینده خود و همچنین اداره کشورشان تصمیم بگیرند. او با اشاره به دیدار اخیر خود با اشرف غنی و عبدالله عبدالله گفت: رهبران افغانستان باید متحد شوند. این در حالی است که پیشرویهای سریع و گسترده طالبان در نواحی شمالی افغانستان طی روزهای اخیر به نگرانیها در مورد احتمال شکست نیروهای دولتی پس از خروج کامل نظامیان آمریکا و ناتو دامن زده است. گروه طالبان از اواسط اردیبهشتماه امسال حملات تهاجمی خود را در چند جبهه مهم آغاز کرد و اکنون مدعی است که بیش از ۱۵۰ ولسوالی از مجموع ۴۲۱ ولسوالی افغانستان را در اختیار دارد. آمریکا وعده داده است به حمایت نظامی و غیرنظامی خود از افغانستان ادامه دهد و حضور دیپلماتیک خود در این کشور را حفظ کند.
در حالی که نیروهای طالبان مدام در حال پیشروی هستند و بهنظر میرسد دولت قانونی افغانستان از قدرتش کاسته شده است، بایدن بر این باور است که این یک جنگ داخلی است و ارتباطی به آمریکا ندارد. او گفت: ما به افغانستان نرفتیم که پایهگذار یک ملت باشیم و این حق و مسوولیت مردم افغانستان است که به تنهایی تصمیم بگیرند در مورد آینده خود و اینکه چگونه میخواهند کشور خود را اداره کنند.
تصمیم به خروج از افغانستان از زمان دونالد ترامپ گرفته شده بود. این ترامپ بود که گفتوگوهای صلح را با طالبان آغاز کرد و تقریبا در بیشتر گفتوگوها دولت قانونی این کشور را از روند مذاکرات خارج کرده بود. بایدن نیز به محض اینکه به کاخ سفید راه پیدا کرد، ادامهدهنده راه ترامپ شد. سخنرانی جو بایدن، درست چند روز پس از خروج ایالاتمتحده از پایگاه هوایی بگرام که مرکز عملیاتی جنگ ۲۰ ساله بود صورت گرفت. خروج آمریکا از این پایگاه تایید رسمی دیدگاه بایدن بود که ایالاتمتحده نمیتواند روند کشور را تغییر دهد. وی در اینباره در مصاحبهاش با خبرنگاران گفت: «هیچ کشوری نتوانست مردم افغانستان را متحد کند، هیچ کشوری!» او با اشاره به اشغال این کشور از سوی انگلیس در قرن نوزدهم و سپس تلاش شوروی برای بهدست گرفتن کنترل اوضاع در افغانستان تصریح کرد: «هر دو تلاش ناکام ماند و باید آمریکا را هم به این فهرست اضافه کنیم.»
بایدن گفت: «وقتی نتیجه منطقی از آن نگرفتیم، من حاضر نخواهم شد که نسل دیگری از مبارزان آمریکایی را به آنجا بفرستم.»
این سخنان در شرایطی مطرح شد که یکی از خبرنگاران سوال کرد که احتمال سقوط کابل از سوی نیروهای اطلاعاتی آمریکا مطرح شده است و او احتمال این سقوط را رد کرد و گفت این موضوع اصلا قابل قیاس با آنچه در سال ۱۹۷۵ در ویتنام رخ داد و ویتنام شمالی، جنوب را گرفت، نیست. بایدن در ادامه ادعا کرد که کسی از سفارت آمریکا تکان نخواهد خورد و مدعی شد که به قدرت نیروی ارتش افغانستان ایمان دارد. این در حالی است که هر روز بخشهای بیشتری از افغانستان به تصرف نیروهای طالبان در میآید. با این حال بایدن میگوید که هنوز ماموریت ما شکست نخورده است. جان کربی، سخنگوی پنتاگون روز چهارشنبه در گفتوگو با فاکسنیوز اعلام کرد که دولت بایدن همچنان به فشار برای حل و فصل صلحآمیز و سیاسی مذاکره ادامه میدهد و به این نکته نیز اشاره میکند که پنتاگون هنوز توانایی پشتیبانی از نیروهای افغان حتی بدون حضور رسمی در این کشور را دارد. با این وجود جان کربی به این امر نیز معترف است که همه نگران اوضاع امنیتی این کشور هستند و این اصلا جای سوال ندارد.
انتظار میرود که ۶۵۰ سرباز آمریکایی در افغانستان باقی بمانند که این نیروها هم برای حفاظت سفارت آمریکا و فرودگاه بینالمللی کابل در نظر گرفته شدهاند.
اما مقامات گفتهاند که پنتاگون مجاز است حداقل تا ماه سپتامبر، ۳۰۰ نیروی اضافی را در صورت نیاز به امنیت یا موارد اضطراری به افغانستان منتقل کند. از بایدن پیشتر در مورد حضور نیروهای آمریکایی و احتمال ترک این نیروها از افغانستان سوال شده بود که با ترک آمریکا، طالبان به زنان محدودیتهای زیادی وارد خواهد کرد و بایدن گفت که به یاد میآورد که در یکی از سفرهایش به این کشور یک دختر به او گفته بود، بدون حضور آمریکاییها او نمیتواند درس بخواند و دکتر شود. آن دختر جوان به بایدن گفته بود: «شما نمیتوانید ما رو ترک کنید و بایدن میگوید که قلبش از این جمله به شدت شکست؛ چراکه او مدام میگفت ما رو ترک نکنید، من میخواهم دکتر شوم.» با این حال بایدن اصرار دارد که حتی با عقبنشینی آمریکا، این کشور تلاشش را برای حفظ امنیت زنان ادامه خواهد داد، اما نگفت که این امر چگونه میسر خواهد شد. افزون بر این با تحکیم قدرت طالبان در افغانستان، تهدید متحدان آمریکایی که در این کشور باقی میمانند، بیشتر میشود. مقامات ارشد گفتهاند که دولت بایدن در حال آمادهسازی برای انتقال هزاران مترجم افغان، راننده و سایر افرادی است که با نیروهای آمریکایی در کشورهای دیگر کار میکردند تا امنیت آنها را حفظ کند، در حالی که آنها درخواست ورود به ایالاتمتحده را دارند.
جو بایدن در سخنان خود همچنین به برنامههای کمک بشردوستانه به افغانستان پرداخت؛ موضوعی که هفته گذشته هنگام بازدید اشرف غنی، رئیسجمهور افغانستان از کاخ سفید مطرح شد. دولت بایدن ۲۶۶ میلیون دلار کمک بشردوستانه و ۳/ ۳ میلیارد دلار کمک امنیتی متعهد شده است. بایدن در انتهای سخنان خود گفت: «من در ملاقاتم که دو هفته پیش با غنی و عبدالله داشتم، تاکید کردم، رهبران افغانستان باید گرد هم آیند و به سمت آیندهای که مردم افغانستان شایسته آن هستند، پیش بروند.»