سخنگوی سابق وزارت خارجه: برخی کشورهای جهان حسرت داشتن یک اثر تاریخی ایران را دارند
صدای میراث: رامین مهمانپرست متولد سال ۱۳۳۹ است. در سال ۵۵ و در ۱۵ سالگی دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف شد و سال ۶۶ وارد وزارت خارجه شد. کارش را با فرهنگ آغاز کرد. او رییس اداره فرهنگی کشورهای عربی و آفریقایی و بعدتر معاون مدیرکل فرهنگی وزارت خارجه شد.
پست مدیرکل هماهنگیهای فرهنگی وزارت خارجه، سفیر ایران در تایلند از سال ۷۵ تا ۷۹، مشاور وزیر خارجه در مدارس ایرانی خارج از کشور از سال ۷۹ تا ۸۱ و پس از آن معاون مدیرکل مطبوعات وزارت خارجه تا سال ۸۳ از دیگر سمتهای او در وزارت خارجه است. سال ۸۳ به مدت ۵ سال سفیر ایران در قزاقستان بود و از سال ۸۸ تا ۹۲ نیز سخنگویی وزارت خارجه کشورمان را عهدهدار شد. پس از آن به ریاست مرکز دیپلماسی عمومی و رسانهای وزارت خارجه رسید.
از سال ۹۲ به مدت یکسال هم مشاور وزیر خارجه بود تا در سال ۹۳ تا ۹۷ سفارت ایران در لهستان و لیتوانی را عهدهدار شد. پس از بازگشت به ایران و پایان ماموریت در لیتوانی قائم مقام وزیر خارجه شد و اکنون عضو شورای راهبری وزارت خارجه است. این شورا متشکل از همه وزرای خارجه و معاونین سیاسی این وزارتخانه است و جایگاه بالایی در تصمیمگیریهای سیاست خارجی کشور دارد. نام رامین مهمانپرست در زمزمههای انتخاباتی ستادهای حجتالاسلام سیدابراهیم رییسی، رییسجمهور منتخب به عنوان پیشنهاد برای سکانداری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شنیده شده است و از همین رو سایت صدای میراث در گفتوگو با رامین مهمانپرست به بررسی موضوع میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی و همچنین ویژگیهای یک وزیر خوب برای این وزارتخانه پرداخته است.
گردشگری ایران چه جاذبهای دارد؟
رامین مهمانپرست گردشگری و میراثفرهنگی را از مهمترین موضوعاتی میداند که دولت آینده میتواند آنرا جایگزین برخی درآمدهای نفتی کند و به عنوان یکی از مهمترین مولفههای ایجاد اشتغال به عنوان اولویت در دستور کار قرار دهد.
رامین مهمانپرست برداشت خود از صنعت گردشگری ایران را اینگونه به صدای میراث توضیح می دهد: ایران جاذبههای مختلفی برای گردشگری دارد که بخشی از آن جاذبههای تاریخی با قدمت چندین هزار ساله در تمدن و تاریخ ایران هستند. جاذبههای تاریخی ایران مشوق خوبی برای گردشگران خارجی است تا با رعایت قواعد سفر به ایران به کشورمان سفر کنند. بخشی دیگر جاذبههای فرهنگی است. ایران به دلیل داشتن فرهنگ بسیار غنی و همچنین وجود مشاهیر بلندآوازه مخاطبین زیادی در عرصه بینالملل دارد که مایل هستند برای آشنایی با این فرهنگ غنی به کشور سفر کنند و باید از این فرصت استفاده کرد. جاذبه دیگر ایران، مذهب است. برای مردم مسلمان در کشورهای اسلامی و حتی در میان همسایگان، ایران کشور بسیار جذابی در موضوع گردشگری مذهبی است. علاقه زیادی در آنها برای حضور در مشهد و زیارت حرم حضرت رضا (ع)، رفتن به قم و زیارت حضرت معصومه و همچنین بازدید از مسجد گوهرشاد و جاذبههای مذهبی کشور وجود دارد. سالانه نیز افراد زیادی از کشورهای همسایه و هزاران کیلومتر دورتر از مرزهای ایران مشتاق سفر برای زیارت این اماکن در کشورمان هستند. جاذبه دیگر کشور، گردشگری سلامت است که با توجه به پیشرفت قابل توجه در مسایل پزشکی و وجود متخصصین بسیار زبردست و بلندآوازه ایرانی در جهان همراه با هزینههای بسیار رقابتی در زمینههای پزشکی و سلامت، میتوان جذب گردشگران سلامت را با اولویت در برنامههای خود داشت. جذب گردشگر سلامت به ایران علاوه بر آن که باعث میشود خدمات پزشکی با کیفیت بالا و قیمت مناسب انجام شود، موجب میشود بیماران خارجی که در ایران درمان میشوند تعلق خاطر عاطفی نسبت به کشور پیدا کنند و فرصتی برای بازدید آنها از جاذبههای طبیعی تاریخی کشور فراهم میکند.
او در توصیف جذابیتهای گردشگری ایران برای گردشگران خارجی ادامه می دهد: گردشگری منابع طبیعی با توجه به تنوع آب و هوایی در کشور به دلیل شرایط خاص حاکم بر جغرافیای ایران که این فرصت را برای هر فردی و در هر زمانی ایجاد میکند که نقاط مختلف آب و هوایی را به سرعت تجربه کند، از دیگر مواهب و فرصتهای صنعت گردشگری ایران است. چون گردشگر خارجی میتواند در یک فاصله زمانی کوتاه در نقطهای شنا کند و در نقطه دیگر به سایتهای اسکی برود. وجود کوههای بلند و رودخانهها و اماکنی که کمتر شبیه آن در دنیا وجود دارد همچون کویرهای مرکز ایران که همگی گردشگران خاص خود را دارد از دیگر فرصتهایی است که می توان از آن بهره برد. گردشگری ورزشی ایران نیز جذابیت خاص خود را دارد. ایران در برخی رشتههای ورزشی صاحب نام است و این موضوع برای علاقمندان به این گرایشها سفر به ایران را در اولویت قرار میدهد تا علاوه بر آشنایی با ورزشهای بسیار معتبر با ورزشکاران ملی در سطح جهانی نیز از نزدیک دیدار کنند.
عضو شورای راهبری وزارت خارجه کشورمان معتقد است، ایران در مرکز تلاقی کریدورهای شمال به جنوب و غرب به شرق قرار دارد و به همین دلیل بازار تجاری بزرگی است که در اطراف خود بیش از ۵۰۰ میلیون جمعیت دارد. به همین دلیل بسیاری از تاجران میتوانند از طریق ایران سفر کاری داشته باشند و در کنار سفر های تجاری از جاذبههای گردشگری ایران نیز دیدار کنند.
به گفته او، در زمینههای علمی و دانشگاهی هم جذابیتهای سفر به ایران و جذب گردشگران علمی وجود دارد. بنابراین میتوان با فعال کردن ارتباطات بین مراکز علمی و دانشگاهی به جذب گردشگران علمی کمک کرد که علاوه بر کمک به ایجاد اشتغال به افزایش سطح علمی دانشگاهیان نیز کمک کند.
نقش اقتصادی میراث و صنایعدستی
سخنگوی سابق وزارت خارجه اما در این گفتوگو به موضوع میراثفرهنگی و تاثیر آن بر جذب گردشگران خارجی به کشور نیز اشاره میکند. رامین مهمانپرست میگوید: میراث فرهنگی بخشی از جذابیت های گردشگری ایران است و کمتر کشوری در جهان با این غنای میراثی وجود دارد. در ایران موزههایی مملو از میراث تمدن بزرگ و تاریخی کشور وجود دارد. بنابراین برنامه ریزی برای حفاظت از آثار تاریخی باید در اولویت برنامهریزی باشد و جایگاه میراثفرهنگی در کشور چنان ارتقاء یابد که به خوبی بتوان آثار تاریخی را به جهان معرفی کرد و با بهرهگیری از دیپلماسی عمومی افکار عمومی جهان با آثار تاریخی ایران آشنا شود.
رامین مهمانپرست موضوع صنایع دستی را نیز از دیگر حوزههای زیر مجموعه وزارت میراث فرهنگی دانست که نیازمند توجه ویژه است. به گفته او، گردشگرانی که به ایران سفر میکنند، یکی از موضوعاتشان خرید سوغات است که ایران در زمینه صنایع دستی جذابیت زیادی برای آن ها دارد. صنایع دستی ایران با تنوع بالا در صنایع چوبی، قلمزنی، مس و فرش و… میتواند در بخش درآمدزایی و اشتغال برای کشور موثر باشد. بنابراین نحوه اطلاعرسانی و تبلیغ جاذبههای ایران در دولت آینده باید به شکل کاملا حرفهای در دستور کار قرار بگیرد.
به گفته این دیپلمات سابق کشورمان، فردی که سکاندار وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی میشود اگر شناخت خوبی نسبت به جهان خارج داشته باشد، دیدگاه فرهنگی به دیپلماسی ایرانی داشته باشد و ارزش حوزههای سهگاه وزارت میراث فرهنگی را بداند، میتواند با قدرت برقراری ارتباط و عرضه ظرفیتهای داخلی در بحث دیپلماسی اقتصادی نقش آفرینی کند.
عضو شورای راهبری وزارت امور خارجه کشورمان اعلام کرد: میتوان با زمینه سازی برای ورود گسترده گردشگران خارجی به ایران و افزایش صادرات صنایعدستی از وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی جلوگیری و حتی به سمتی رفت که کسری بودجه در کشور را به صفر رساند تا بخش خصوصی نیز با رشد اقتصادی بیشتر مواجه شود و فرصت اشتغال بیشتر برای مردم فراهم شود.
اولویت وزیر میراثفرهنگی در دولت سیزدهم
او با ابراز امیدواری نسبت به ایجاد شکوفایی در سه حوزه میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در دولت آینده، اولویتهای وزیر آینده میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را رسیدگی به وضعیت فرودگاه های کشور اعلام کرد و گفت: اولین نقطهای که یک گردشگر خارجی در آن قدم می گذارد و از همانجا نسبت به کشور مقصد قضاوت میکند، فرودگاهها هستند. بنابراین اولویت اصلی وزیر آینده باید ایجاد تغییرات جدی در وضعیت فرودگاههای کشور باشد تا بتوان حتی مسافران عبوری را نیز ترغیب به ماندگاری بیشتر در کشور کرد.
به گفته رامین مهمانپرست، دومین اولویت وزیر آینده میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باید رسیدگی به موضوع هزینههای پروازهای خارجی در بخش مربوط به لندینگ، کترینگ و سوخترسانی باشد. چون حتی اگر دولت در این بخش به پروازهای خارجی سوبسید پرداخت کند و این جذابیت را برای آن ها فراهم کند تا ایرلاینهای خارجی نقطه کانکشن خود در پروازهای مختلف را ایران قرار دهند، دهها برابر یارانه پرداخت شده به آنها جبران میشود و ایرلاینهای خارجی نقطه عزیمت پروازها را از ایران تعیین میکنند.
به گفته سخنگوی سابق وزارت خارجه ایران، ایجاد تنوع برای گردشگران خارجی در بخش اقامت از جمله در هتلها و اقامتگاههای بومگردی از دیگر موضوعاتی است که باید در دستور کار وزیر آینده میراث فرهنگی قرار بگیرد.
تخصیص بودجه مناسب برای حمایت از بخش خصوصی گردشگری و موسسات آموزش گردشگری و هتلداری از دیگر موضوعاتی است که رامین مهمانپرست آنها را اولویت وزیر میراثفرهنگی در دولت سیزدهم می داند. چون معتقد است در آینده نزدیک چندین برابر این بودجهها به کشور بازمیگردد و زمینه اشتغالزایی سریع و جذاب توسط بخش خصوصی نیز ایجاد میشود. علاوه بر این، تلاش برای تسهیل و ورود گردشگران خارجی به ایران و موفقیت در جذب بیشتر گردشگران میتواند خبرهای منفی مخابره شده از ایران در رسانههای خارجی را بی اثر کند. چون به گفته این مقام وزارت خارجه ایران، مسیر حضور گردشگران خارجی در ایران هموار شده و گردشگران خارجی با حضور در ایران میتوانند پیشرفت کشور و مردم ایران را از نزدیک مشاهده کنند و متوجه خبرهای نادرست شوند.
عضو شورای راهبری وزارت خارجه کشورمان اعلام کرد: در شرایطی که رسانههای خارجی علیه ما تبلیغ میکنند، یکی از بهترین راهها این است که تسهیلات لازم را برای ورود گردشگر خارجی به کشور فراهم کنیم و در این مسیر نقش وزارتخارجه و سفارتخانههای ایران و برخورد حرفهای در کنسولگریها بسیار مهم است. از سوی دیگر تبلیغ گردشگری ایران باید یکی از وظایف سفارتخانههای ایران در خارج از کشور باشد.
مهمانپرست میگوید: برخی کشورها مانند اتاق بازرگانی در ایران اتاق گردشگری دارند که باید این اتاق در ایران نیز گشایش یابد.
دیپلمت سابق و سخنگوی اسبق وزارت خارجه کشورمان صیانت از میراث فرهنگی را وظیفه جدی دولت آینده و وزیر آینده میراثفرهنگی دانست و تاکید کرد: یکی از اشکالاتی که تاکنون در کشور وجود داشته، این است که قدر میراثفرهنگی را نمیدانیم و اهمیت وجود آثار تاریخی را درک نکرده و میراث فرهنگی را اولویت ندانستهایم. در حالی که برخی کشورهای جهان حسرت داشتن یک اثر تاریخی ایران را دارند و حتی برخی از آنها در کشورهای اطراف که اصلا آثار تاریخی ندارند، سعی میکنند برای خود اثر باستانی خلق کنند تا از نداشتههای خود جذابیت ایجاد کنند. در حالی که در شهرهای مختلف ایران میراثفرهنگی بسیار مهمی وجود دارد که باید از آنها حفاظت کرد. میراثفرهنگی ثروت کشور است و نباید اجازه داد شرایط آب و هوایی و بیتوجهی و ضعف مدیریت منجر به تخریب آنها شود. بسیاری از آثار تاریخی ایران به سرقت رفته و بسیاری دیگر آسیب دیدهاند. چون همیشهخ فرک کردهایم این آثار اهمیت ندارند. در حالی که اگر کشور را به یک درخت تشبیه کنیم، فعالیتهای سیاسی تنه آن درخت است و میوه آن کار اقتصاد است. اما ریشه این درخت فرهنگ و میراثفرهنگی است که باعث تنومندتر شدن این درخت و افزایش میوه آن شود. بنابراین باید از میراث فرهنگی و آثار تاریخی کشور حفاظت کرد.