رقابت نامزدها بر سر آرای سرگردان
آخرین نظرسنجی‌های انتخاباتی حکایت از شمار بالای آرای سرگردان رای‌دهندگان احتمالی دارد. تاکنون هیچ‌کدام از نامزدهای حاضر در صحنه نتوانسته‌اند در نظرسنجی‌ها حدنصاب مورد نیاز برای تکیه بر صندلی ریاستجمهوری را به‌دست بیاورند.
براساس قانون اساسی کاندیدای منتخب باید نیمی از آرای شرکت‌‌کنندگان در انتخابات ریاستجمهوری را به‌دست آورد. در عمل، ردصلاحیت نامزدهای اصلاح‌طلب، بر پراکندگی آرای اصولگرایان نیز تأثیر گذاشته است و آنها را به تکاپو انداخته تا سبد آرای خود را با ائتلاف حول نامزد اصلی خودشان، ابراهیم رئیسی یکپارچه کنند.
در آخرین نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران، میزان تمایل مردم به شرکت در انتخابات ریاستجمهوری۱۴۰۰ با ۷واحد درصد کاهش به زیر ۴۰درصد رسیده و روی پله ۳۶درصد ایستاده است. براساس اعلام وزارت کشور میزان افراد واجد شرایط رأی دادن در انتخابات ۲۸ خرداد حدود ۵۹میلیون و ۳۰۰هزار نفر است. ۲۱میلیون و ۳۰۰هزار نفر با لحاظ کردن پیش‌بینی ایسپا تا ۶خردادماه (زمان نظرسنجی) تصمیم خود را برای شرکت در انتخابات قطعی کرده‌اند. این نظرسنجی بعد از نتایج بررسی صلاحیت‌ها در شورای نگهبان انجام شده است.
بیشترین آرای نامزدها در این مرحله چقدر است؟
از میان افرادی که گفته‌اند قطعا یا احتمالا در انتخابات شرکت می‌کنند، ۴۳.۹درصد گفته‌اند به ابراهیم رئیسی رأی می‌دهند و ۴نامزد اصولگرای دیگر (محسن رضایی، سعید جلیلی، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و علیرضا زاکانی) درمجموع ۶.۲درصد رأی دارند. این عدد اگرچه رقم بسیار پایینی برای این ۴نامزد اصولگراست ولی درصورت اضافه شدن به آرای سیدابراهیم رئیسی رقم سرنوشت‌سازی محسوب می‌شود. ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه تاکنون براساس نظرسنجی ایسپا حدود ۹میلیون و ۳۵۰هزار رأی قطعی دارد که هنوز حدنصاب پیروزی در انتخابات محسوب نمی‌شود.
او در انتخابات ریاستجمهوری دوازدهم حدود ۱۵میلیون و ۸۰۰هزار رأی به‌دست آورده و میدان را به حسن روحانی واگذار کرده بود که بالغ بر ۲۳میلیون و ۶۰۰هزار رأی به‌دست آورده بود. سایر نامزدهای اصولگرا نیز براساس نظرسنجی ایسپا در مجموع حدود یک میلیون و ۳۰۰هزار رأی دارند که اضافه شدن آرای آنان به سبد رأی ابراهیم رئیسی مهم‌ترین کاری است که جریان اصولگرایی به آن نیاز دارد.
رئیس قوه قضاییه برای تکیه بر مسند ریاستجمهوری حداقل نزدیک به ۱۱میلیون رأی نیاز دارد و سایر نامزدهای اصولگرایی می‌توانند با کناره‌گیری به نفع وی پیروزی او را محتمل‌تر کنند. با این حال همچنان اما و اگرهای دیگری نیز وجود دارد. جمعیت مردد و سرگردان برای شرکت در انتخابات نقش بسیار مهم‌تری در این دوره از انتخابات ایفا می‌کنند. نظرسنجی‌های ایسپا نشان داده اگر آنان تصمیم قطعی به شرکت در انتخابات بگیرند رسیدن به حدنصاب مورد نیاز برای نامزد اول اصولگرایان سخت‌تر نیز می‌شود. «نمی‌دانم»ها اصلی‌ترین رقبای نامزدهای این دوره از انتخابات ریاستجمهوری هستند؛ جمعیت آنها به ۴۸درصد کل کسانی رسیده که حاضر شده‌اند در این دوره از انتخابات شرکت کنند. یعنی هنوز بالغ بر ۱۰میلیون نفر نمی‌دانند از بین ۷نامزد می‌خواهند به چه‌کسی رأی بدهند. شانس رئیسی برای پیروزی در مرحله نخست انتخابات با یک گزاره دیگر کمی تقویت می‌شود. میزان آرای منفی او در مقایسه با هر ۶نامزد دیگر با فاصله چشمگیر از همه کمتر است.
تنها ۴.۵درصد یعنی حداکثر ۵۰۰هزار نفر از جمعیت ۱۰میلیونی رای دهندگان تصمیم گرفته‌اند تحت هیچ شرایطی به حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی رأی ندهند و مابقی ممکن است به وی رأی بدهند. بقیه نامزدها رأی منفی ۲۰ تا ۳۰درصدی دارند؛ یعنی گفته‌اند تحت هیچ شرایطی به آنها رأی نمی‌دهند. اگر این جمعیت سرگردان به سمت سبد رأی رئیسی سوق یابند و فرض کناره‌گیری ۲ تا ۳ نامزد اصولگرا به نفع او نیز تحقق یابد، او در مرحله اول می‌تواند به پیروزی دست پیدا کند.