استخراج رمزارزها | بهشت ماینرها کجاست؟
بحث خاموشی‌های اخیر در شهرهای مختلف کشور دوباره پای متهمان زیادی از جمله فرسودگی نیروگاه‌ها، سرمایه‌گذاری نکردن در ایجاد نیروگاه، خشکسالی، گرمای هوا، افزایش مصرف، تحریم و البته زیادشدن فعالیت گسترده استخراج‌کنندگان رمزارزها را به میان کشید که به ادعای مسئولان توانیر سهم ماینرها بیش از دیگر دلایل کمبود برق شمرده شده و دلیل این اتفاق هم ارزانی انرژی برق اعلام شده است.
هرچند بسیاری از کارشناسان بر این باورند که استخراج رمزارزها در کشورمان به حدی نیست که باعث خاموشی‌های اخیر شود اما در ادامه نگاهی به رتبه‌های کشورهای مختلف در استخراج رمزارز انداخته‌ایم که نشان می‌دهد ایران بهشت استخراج‌کنندگان رمزارز نیست و کشورهای دیگر سهم بالاتری نسبت به ایران در استخراج رمزارز دارند.
در ادامه ضمن بررسی سهم کشورهای مختلف از استخراج رمزارز از قیمت برق در آن کشورها نوشته‌ایم که می‌تواند مقایسه درآمد از استخراج رمزارزها در کشورهای مختلف را ساده‌تر کند.
هر بیت‌کوین چقدر برق مصرف می‌کند؟
استخراج یک بی کوین به اندازه مصرف ۲۴ واحد مسکونی در طول یک سال برق مصرف می‌کند. مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق این را گفته که یک آمار رسمی به حساب می‌آید. با کمک همین جمله می‌توان میزان برق لازم برای استخراج یک بیت‌کوین را محاسبه کرد. آمار شرکت توانیر نشان می‌دهد هر سال در ایران مشترکان خانگی رقمی حدود ۸۳ میلیارد کیلووات ساعت برق مصرف می‌کنند و اگر این رقم را به تعداد ۲۸ میلیون مشترک خانگی در کل کشور تقسیم کنیم، می‌بینیم مصرف سالانه برق هر واحد مسکونی رقمی حدود دو هزار و ۹۵۰ کیلووات ساعت است. با این حساب وقتی سخنگوی توانیر می‌گوید یک بیت‌کوین به اندازه مصرف ۲۴ واحد مسکونی در سال برق مصرف می‌کند، این یعنی احتمالا استخراج هر بیت‌کوین ۷۲ هزار کیلووات ساعت برق مصرف می‌کند.
چین | 50 درصد از استخراج رمزارزها - هزینه استخراج هر بیت‌کوین 2160 دلار
بررسی‌ای که در ۱۶ ژوئیه توسط مدیر دارایی وفاداری و شرکت تحقیقاتی رمزنگاری «BitOoda» منتشر شد نشان می‌دهد که چین حدود ۵۰ درصد از استخراج بیت‌کوین را در اختیار دارد و رتبه نخست استخراج را در جهان از آن خود کرده است. البته گفته شده مقامات این کشور قصد دارند برای جلوگیری از مصرف بسیار بالای استخراج بیت‌کوین میزان مصرف برق توسط استخراج‌کنندگان را محدود کنند. همچنین بر اساس گزارش‌ها برخی از شرکت‌ها توانسته‌اند با استفاده از نرخ برق مشمول تخفیف ۰.۰۳ دلاری به ازای هر کیلو وات ساعت، به استخراج بپردازند که این یعنی هر بیت‌کوین ۲۱۶۰ دلار هزینه دارد که نسبت به قیمت فعلی بیت‌کوین برای استخراج‌کنندگان سود هنگفتی خواهد داشت.
آمریکا | 14 درصد از استخراج رمزارزها - هزینه استخراج هر بیت کوین 6480 دلار
در ایالت‌های مختلف آمریکا قانون استخراج رمزارز متفاوت است و در حالی که در بسیاری از ایالت‌ها استخراج رمزارز قانونی است و استخراج‌کنندگان باید به ازای میزان استخراج رمزارز به دولت مالیات پرداخت کنند اما ایالت‌هایی مثل پلاتسبورگ و نیویورک استخراج ارزهای دیجیتال را ممنوع اعلام کرده‌اند. با این حال بنا بر گزارش شرکت «BitOoda» چهارده درصد از استخراج رمزارزها در ایالات متحده آمریکا رخ می‌دهد.
همان طور هم که پیش از این گفتیم درآمدهای رمزارزی در آمریکا جزء فعالیت‌هایی محسوب می‌شود که به آن مالیات تعلق می‌گیرد و باید در هنگام تشکیل پرونده مالیاتی فدرال، این درآمدها توسط مالیات‌دهندگان قید شود. قوانین فرار مالیاتی در حوزه رمزارزها هم مثل پول رایج است و در صورت متهم‌شدن به فرار مالیاتی رمزارز، تا پنج سال زندان و جریمه‌ای تا سقف ۲۵۰ هزار دلار برای فرد به همراه خواهد داشت. گفته می‌شود قیمت هر کیلو وات برق در آمریکا حدود ۹ سنت است که نشان می‌دهد هر بیت‌کوین حدود ۶۴۸۰ دلار خواهد بود البته باید مالیات آن را هم در نظر گرفت.
روسیه | 10 درصد از استخراج رمزارزها - هزینه استخراج هر بیت‌کوین 4320 دلار
در شرق سیبری و در شهر کوچکی به نام براتسک (Bratsk) نیروگاه برق‌آبیِ براتسک واقع شده است. این نیروگاه بتنی در زمان جنگ سرد روی رودخانه آنگارا بنا شد و اولین بار سال ۱۹۶۶ به بهره‌برداری رسید. کارخانجات شوروی سابق از این نیروگاه برای تأمین برق مورد نیاز خود استفاده می‌کردند اما حالا این نیروگاه وظیفه تأمین نیروی ماینرهای بیت‌کوین را بر دوش می‌کشد و مراکز متعدد استخراج بیت‌کوین اطراف رود ۱۸۵۰ کیلومتری آنگارا برپا شده است.
این منطقه به دلیل هوای خنک و ارزان‌بودن برق، به یکی از بهشت‌های ماینرها برای استخراج بیت‌کوین تبدیل شده است. گفته می‌شود ۱۰ درصد از استخراج بیت‌کوین در روسیه انجام می‌شود و رتبه سوم استخراج بیت‌کوین را در اختیار دارد. قیمت هر کیلو وات برق در روسیه هم برابر ۶ سنت است که با این قیمت برق هر بیت‌کوین برای استخراج‌کننده‌ها ۴۳۲۰ دلار خواهد بود.
ایران | 4.5 درصد از استخراج رمزارزها - هزینه استخراج هر بیت‌کوین با برق خانگی: 240 دلار، هزینه استخراج با برق مصوب: ۱۴۴۰ و ۵۷۹۰ دلار
رویترز در گزارشی به نقل از یک شرکت تحقیقاتی حوزه بلاکچین به نام «Elliptic» گفته ایران مسئول ۴.۵ درصد استخراج بیت‌کوین در جهان است. آمارهای این گزارش مبتنی بر داده‌های جمع‌آوری‌شده از ماینرهای بیت‌کوین از سوی «مرکز کمبریج برای امور مالی جایگزین» است. اما قیمت بیت‌کوین در کشور ما با توجه به نوع استخراج متفاوت است.
یعنی اگر با مجوز اقدام به استخراج کنید بر اساس مصوبه وزارت نیرو، در ماه‌های گرم باید در ازای هر کیلووات ساعت برق ۱۹۳۰ تومان و در ماه‌های دیگر ۴۸۰ تومان پرداخت کنید که این باعث می‌شود قیمت هر بیت‌کوین در ماه‌های گرم حدود ۱۳۹ میلیون تومان باشد که با دلار ۲۴ هزار تومانی ۵۷۹۰ دلار می‌شود و در ماه‌های سرد حدود ۳۵ میلیون تومان که ۱۴۴۰ دلار تمام می‌شود. اما اگر بخواهیم هزینه استخراج بیت‌کوین را به صورت قاچاق محاسبه کنیم باید بدانید که هر کیلووات ساعت برق خانگی معادل ۸۰ تومان است که با توجه به ۷۲ هزار کیلووات مورد نیاز برای استخراج هر بیت‌کوین مبلغی حدود ۶ میلیون تومان می‌شود که یعنی حدود ۲۴۰ دلار که نسبت به قیمت بیت‌کوین بسیار هزینه ناچیزی است.
دیگر کشورها | 21.5 درصد از استخراج رمزارزها
به نظر می‌رسد منطقه اسکاندیناوی به لطف کاهش قیمت برق در ماه‌های آینده به منطقه جذابی برای استخراج ارزهای رمزنگاری‌شده تبدیل شود. گزارش‌ها حاکی از آن است که هوای بارانی این منطقه باعث شده تولید نیروگاه‌های برق‌آبی افزایش پیدا کند و قیمت برق در سوئد و نروژ به یکی از ارزان‌ترین قیمت‌های برق در جهان تبدیل شود که تقریبا نزدیک به صفر است.
اشباع تولید برق که مهم‌ترین ماده خام در استخراج سکه‌های مجازی است، از این منطقه بهشتی برای استخراج‌کنندگان رمزارز ساخته که می‌تواند سود استخراج‌کننده‌ها را بالا ببرد. البته قزاقستان، کانادا و ایسلند هم کشورهای دیگری هستند که نسبت به دیگر کشورها سهم بیشتری در استخراج رمزارز دارند.