چرا خون دماغ می‌شوید؟
در سطح جلویی و پشت بینی انسان رگ‌های خونی زیادی وجود دارند که بسیار شکننده هستند و گاه به‌راحتی ممکن است خونریزی کنند. خون دماغ یک عارضه شایع بین بزرگسالان و کودکان سه تا ده سال است که به‌ندرت می‌تواند نشانه وجود یک مشکل جدی در بدن باشد.
بینی حاوی رگ‌های خونی بسیاری است که نزدیک به سطح جلویی و پشت بینی قرار دارند. آنها بسیار شکننده هستند و به‌راحتی ممکن است خونریزی کنند.
به گزارش فرارو، خونریزی بینی در بزرگسالان و کودکان بین ۳ تا ۱۰ سال رایج است. این عارضه یک مشکل شایع است؛ اما ممکن است ترسناک باشند و به‌ندرت نشان دهنده یک مشکل جدی پزشکی است.
خونریزی بینی به دو نوع تقسیم می‌شود:
• خونریزی جلویی بینی زمانی اتفاق می‌افتد که رگ‌های خونی جلوی بینی پاره شوند و خونریزی کنند.
• خونریزی خلفی بینی در پشت یا عمیق‌ترین قسمت بینی رخ می‌دهد. در این حالت خون از پشت گلو جریان می‌یابد. خون دماغ خلفی می‌تواند زنگ خطر مهم‌تری باشد.
چرا خون دماغ می‌شویم؟
دلایل زیادی برای خون دماغ وجود دارد. خونریزی ناگهانی یا نادر از بینی به‌ندرت جدی است. اگر مرتب دچار خون دماغ می‌شوید، باید به دنبال یک مشکل جدی‌تر باشید. هوای خشک شایع‌ترین علت این پدیده است. زندگی در آب و هوای خشک و استفاده از سیستم گرمایش مرکزی می‌تواند غشای بینی را که بافت‌هایی در داخل بینی هستند، خشک کند. این خشکی باعث ایجاد پوسته در داخل بینی می‌شود. پوسته ممکن است خارش داشته باشد یا تحریک شود. اگر بینی شما خراشیده شده باشد، ممکن است خونریزی کند. مصرف داروهای آنتی هیستامین و ضد احتقان برای آلرژی، سرماخوردگی یا مشکلات سینوسی نیز می‌تواند غشای بینی را خشک کند و باعث خونریزی بینی شود. دمیدن مکرر بینی یکی دیگر از دلایل خونریزی بینی است.
دلایل عمده خونریزی بینی عبارتند از:
• احتباس شی خارجی در بینی
• محرک‌های شیمیایی
• واکنش آلرژیک
• آسیب به بینی
• عطسه مکرر
• عمل بینی
• هوای سرد
• عفونت تنفسی فوقانی
• دوزهای زیادی از آسپرین
• فشار خون بالا
• اختلالات خونریزی
• اختلالات انعقادی
• سرطان
بیشتر خونریزی‌های بینی نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. با این حال اگر خون دماغ شما بیش از ۲۰ دقیقه طول بکشد یا اگر پس از آسیب‌دیدگی رخدادهاست، باید به دنبال پزشک باشید. این عارضه ممکن است نشانه خونریزی خلفی بینی باشد که جدی‌تر است.
آسیب‌هایی که ممکن است باعث خونریزی بینی شوند، شامل سقوط، تصادف رانندگی یا مشت در صورت است. خون دماغی که پس از آسیب‌دیدگی رخ می‌دهد، ممکن است نشان دهنده شکستگی بینی، شکستگی جمجمه یا خونریزی داخلی باشد.
تشخیص علت خون دماغ به چه صورت است؟
اگر برای خونریزی بینی به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید، پزشک معاینه فیزیکی را برای تعیین علت انجام می‌دهد. آنها بینی شما را از نظر وجود جسم خارجی بررسی می‌کنند. همچنین درباره سابقه پزشکی و داروهای فعلی شما سوال خواهند کرد.
در مورد سایر علائم و آسیب‌های اخیر به پزشک خود بگویید. هیچ آزمایش واحدی برای تعیین علت خونریزی بینی وجود ندارد. با این حال پزشک شما ممکن است از آزمایش‌های تشخیصی برای یافتن علت استفاده کند. این آزمایشات شامل موارد زیر است:
• شمارش کامل خون (CBC) که یک آزمایش خون برای بررسی اختلالات خونی است.
• زمان ترومبو پلاستی نجزئی (PTT) که یک آزمایش خون است و مدت زمان لخته شدن خون را بررسی می‌کند.
• آندوسکوپیبینی
• سیتیاسکنبینی
• اشعه ایکس صورت و بینی
چه درمانی برای خونریزی بینی وجود دارد؟
درمان خون دماغ بسته به نوع و علت خون دماغ متفاوت خواهد بود.
خونریزی جلویی بینی
خونریزی قدامی شایع‌ترین حالتی است که اتفاق می‌افتد. شما درحال انجام کاری هستید که ناگهان سردی خون را روی لب خود احساس می‌کنید. می‌توانید خونریزی جلویی بینی را در خانه درمان کنید. در حالی که نشسته‌اید، قسمت نرم بینی خود را فشار بدهید. مطمئن شوید که سوراخ‌های بینی شما کاملاً بسته باشد. سوراخ‌های بینی خود را به مدت ۱۰ دقیقه بسته نگه دارید. کمی به جلو خم شوید و از طریق دهان نفس بکشید. هنگام تلاش برای جلوگیری از خون دماغ دراز نکشید.
دراز کشیدن منجر به بلع خون می‌شود و می‌تواند معده شما را تحریک کند. بعد از ۱۰ دقیقه سوراخ‌های بینی خود را آزاد کنید و بررسی کنید خونریزی متوقف شده است یا خیر. در صورت ادامه خونریزی این مراحل را تکرار کنید. همچنین می‌توانید از کمپرس سرد روی بینی خود استفاده کنید یا از یک ضد احتقان اسپری بینی برای بسته شدن رگ‌های خونی کوچک استفاده کنید. اگر نمی‌توانید به خودی خود جلوی خونریزی بینی را بگیرید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
خونریزی خلفی
این خونریزی از پشت بینی شما اتفاق می‌افتد و شاید خونی دیده نشود؛ اما خطرناک است. این خون همچنین تمایل دارد که از پشت بینی به سمت حلق شما جریان یابد. این عارضه خلفی شایع است و اغلب جدی‌تر از خون دماغ قدامی است. این خونریزی نباید در خانه درمان شود و باید به به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
خون دماغ ناشی از اجسام خارجی
اگر یک جسم خارجی دلیل آن باشد، پزشک می‌تواند جسم را خارج کند.
چگونه می‌توان از خون دماغ جلوگیری کرد؟
به گزارش فرارو، روش‌های مختلفی برای جلوگیری از خون دماغ وجود دارد. برای مرطوب نگه داشتن هوا از یک مرطوب کننده در خانه خود استفاده کنید.
مصرف آسپرین را که می‌تواند خون شما را نازک کند و به خونریزی بینی کمک کند، محدود کنید. ابتدا این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید؛ زیرا فواید مصرف آسپرین ممکن است بیشتر از خطرات آن باشد.
به طور کنترل شده از آنتی هیستامین‌ها و ضد احتقان‌ها استفاده کنید. اینها می‌توانند بینی را خشک کنند و عامل خونریزی باشند.
مخاط بینی را مرطوب نگه دارید. غشاهای مخاطی خشک شده در اثر استنشاق هوای خشک یا دلایل دیگر می‌تواند باعث تحریک بیشتر بینی و خونریزی بینی شود. مرطوب نگه داشتن غشاها با اسپری نمکی می‌تواند کمک کند. وقتی بیدار هستید، می‌توانید از این اسپری حدوداً هر دو تا سه ساعت یکبار استفاده کنید.
در ادامه این مطلب نکاتی ارائه می‌شود که با رعایت آنها می‌توانید از خونریزی بینی جلوگیری کنید:
۱. سر خود را به جلو خم کنید
خم شدن سر به پشت می‌تواند خون را به داخل سیستم گوارش شما بفرستد و منجر به خفگی یا استفراغ شود. تمرکز خود را بر تنفس از طریق دهان به جای بینی بگذارید و سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید.
۲. داخل بینی دستمال نگذارید
برخی از افراد برای جلوگیری از خونریزی پنبه، دستمال یا حتی تامپون را داخل بینی قرار می‌دهند. این کار می‌تواند باعث بدتر شدن خونریزی شود؛ زیرا رگ‌های بیشتری را تحریک می‌کند و فشار کافی برای توقف خونریزی ایجاد نمی‌کند. درعوض هنگام خونریزی بینی از دستمال یا پارچه مرطوب برای گرفتن خون استفاده کنید.
۳. یک ضد احتقان را در بینی خود اسپری کنید.
اسپری‌های ضد احتقان داروهایی هستند که رگ‌های خونی بینی را سفت می‌کنند. این نه‌تنها التهاب و احتقان را تسکین می‌دهد، می‌تواند خونریزی را کند یا متوقف سازد. اگر پس از ۲۰ دقیقه تلاش نتوانستید خونریزی را متوقف کنید یا مقدار قابل توجهی خونریزی دارید، به دنبال درمان فوری پزشکی باشید.
۴. مخاط بینی را مرطوب نگه دارید
غشاهای مخاطی خشک شده در اثر استنشاق هوای خشک یا دلایل دیگر می‌تواند باعث تحریک بیشتر بینی و خونریزی بینی شوند. مرطوب نگه داشتن غشاها با اسپری نمکی می‌تواند کمک کند. وقتی بیدار هستید، می‌توانید از این اسپری حدوداً هر دو تا سه ساعت یکبار استفاده کنید.
هنگامی که خونریزی شما فروکش کرد، هنوز هم برخی نکات پس از مراقبت برای جلوگیری از تکرار خون دماغ وجود دارد:
• بینی خود را تخلیه نکنید.
تخلیه مداوم بینی می‌تواند غشای بینی را تحریک کند. از آنجا که به‌تازگی دچار خونریزی بینی شده‌اید، تخلیه مجدد بینی باعث خونریزی دوباره خواهد شد.
• خم نشوید
خم شدن، بلند کردن اجسام سنگین یا انجام سایر فعالیت‌هایی که باعث فشار می‌شود، می‌تواند باعث خونریزی بینی شود. سعی کنید در طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از خون دماغ فعالیت‌های خود را سبک نگه دارید.
• از کیسه یخ استفاده کنید
استفاده از کمپرس یخ روی بینی می‌تواند به سفت شدن رگ‌های خونی کمک کند. در صورت آسیب‌دیدگی همچنین می‌تواند التهاب را تسکین بدهد. برای جلوگیری از صدمه زدن به پوست هر بار بیش از ۱۰ دقیقه کیسه یخ را نگذارید.