مصرف‌کنندگان نفت آسوده خاطر شدند

در بر همان پاشنه می‌چرخد

موج جدید شیوع کرونا به خصوص در هند و ژاپن به عنوان سومین و چهارمین مصرف‌کنندگان بزرگ نفت جهان این احتمال را تقویت کرده بود که ممکن است ائتلاف ۲۳ عضوی اوپک و متحدان از جمله روسیه در نشست این هفته از تصمیم خود برای افزایش تولید در سه ماه آینده عقب‌نشینی کنند. با این حال چنین اتفاقی نیفتاد و آنها بدون برگزاری جلسه کامل با حضور تمام وزرا که قرار بود چهارشنبه انجام شود، در شامگاه سه‌شنبه طی جلسه کمیته نظارتی که عربستان و روسیه در آن حضور دارند تصمیم به عدم تغییر برنامه رشد تولید ۱۴/ ۲ میلیون بشکه‌ای از ماه مه تا جولای گرفتند. سپس با تماس‌های دیپلماتیک که با دیگر اعضا برقرار شد، کشورهای عضو بر این تصمیم مهر تایید زدند و بیانیه‌ای مشترک منتشر شد. در این بیانیه آمده است که با توجه به بهبود اقتصاد جهانی با پشتیبانی بی‌سابقه حمایت‌های پولی و مالی، انتظار می‌رود سرعت روند بهبود در نیمه دوم امسال افزایش یابد. علاوه بر این، این ائتلاف نگرانی خود از موانع پیش رو را این‌طور بیان کرده که موارد ابتلا به ویروس کرونا، با وجود ادامه واکسیناسیون در تعدادی از کشورها در حال افزایش است و تجدید حیات این ویروس می‌تواند بهبود اقتصادی و تقاضای نفت را مختل کند.

در مورد روند کاهش موجودی‌های جهانی نفت که به معضلی پس از آغاز پاندمی کرونا و جنگ نفتی عربستان و روسیه تبدیل شده بود، نیز اوپک پلاس گفته ذخیره‌سازی نفت در ماه مارس ۱۴ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته و همچنان ۷۷ میلیون و ۴۰۰ هزار بالاتر از میانگین ۲۰۱۹-۲۰۱۵ بوده است.

با این حال کارشناسان اوپک پلاس روز دوشنبه گفته بودند که موجودی‌های جهانی نفت در سال ۲۰۲۱ به‌طور متوسط هر روز ۲/ ۱ میلیون بشکه کاهش خواهند یافت. این روند سریع تر از تخمین قبلی کمیته فنی اوپک پلاس بود که ۸۰۰ هزار بشکه در روز برآورد شده بود. بنابراین انتظار می‌رود مازاد موجودی‌ها در کشورهای توسعه یافته تا پایان این فصل (حدود ۲ ماه بعد) به ۸ میلیون بشکه کاهش یابد. همین کمیته در مورد بازیابی تقاضا در سال جاری گفته مصرف نفت در سال ۲۰۲۱حدود ۶ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت.  اتحاد اوپک پلاس تولید را با هدف احیای صنعت جهانی نفت به طور بی‌سابقه‌ای از سال گذشته میلادی کاهش داده است. این ائتلاف که نزدیک به نیمی از تولید جهانی را در اختیار دارد با احتیاط در حال بازگرداندن بشکه‌های نفتی به بازار است چراکه همزمان فعالیت‌های اقتصادی در کشورهای مختلف از سر گرفته می‌شوند. در این راه اوپک پلاس در ماه آینده در مجموع حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز (با احتساب لغو تدریجی کاهش تولید یکجانبه عربستان به میزان یک میلیون بشکه روزانه) به تولید خود خواهد افزود. این گروه در حال حاضر حدود ۸ میلیون بشکه از تولید روزانه خود را کاهش داده که حدودا ۸ درصد عرضه جهانی نفت پیش از وقوع همه‌گیری کرونا است.  

  واکنش‌ها پس از جلسه اوپک پلاس

الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه و وزیر سابق انرژی این کشور که همچنان مسوول دیپلماسی نفتی در اوپک پلاس است پس از نشست مجازی با وزیر انرژی عربستان، عبدالعزیز بن‌سلمان و تصمیم‌گیری در مورد اقدامات سه ماه آینده این ائتلاف با تلویزیون روسیه ۲۴ گفت و گو کرد. نواک اظهار کرد بازار نفت از سویی مثبت است چراکه بازیابی تقاضا قابل مشاهده است و تخمین‌هایی از رشد بالاتر تولید ناخاص داخلی (GDP) جهانی ارائه می‌شود. با این حال او افزود که اوپک پلاس باید همچنان به نظارت بر وضعیت شیوع ویروس کرونا در گستره بسیاری از مناطق از جمله آسیا ادامه دهد.

او گفت: «ما می‌بینیم که در برخی کشورها مانند هند و همین‌طور کشورهای آمریکای لاتین رکورد شمار مبتلایان زده می‌شود که نگرانی‌هایی در مورد رشد بیشتر تقاضا به وجود می‌آورد.»

همچنین محمد سانوسی بارکیندو، دبیرکل اوپک در مورد عدم تغییر در سیاست افزایش تولید اوپک پلاس گفت: «می توانیم از این موضوع خیالمان راحت باشد که رهبری ما به معکوس کردن وضعیت کمک کرده است. اما در عین حال، پایداری کووید-۱۹ به ما یادآوری می‌کند که دیگر وقت آن نیست که از رویکرد محتاطانه و استوار که طی سال گذشته اتخاذ کرده‌ایم، دور شویم.»

علاوه بر این کشورهای همسایه ایران نیز در مورد قوی بودن تقاضا و پایبندی خود به تصمیمات اوپک پلاس سخن گفته‌اند. به گزارش رویترز، محمد عبدالطیف الفاروق، وزیر نفت کویت گفته واکسیناسیون ویروس کرونا و محرک‌های اقتصادی اقتصادهای بزرگ سبب شده است تقاضای جهانی نفت خام به‌طور قابل توجهی بهبود یابد. همچنین مدیرعامل شرکت نفت بصره اعلام کرده تولید نفت عراق همسو با توافق کاهش تولید اوپک پلاس است و در همین سطح باقی می‌ماند. خالد حمزه افزود صادرات نفت خام عراق از پایانه‌های بصره در جنوب در ماه آوریل به‌طور میانگین ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز است.

  تقاضای قوی

برنارد لونی، مدیر عامل بی پی در گفت و گو با بلومبرگ در مورد بازار نفت تحلیل امیدوارکننده‌ای ارائه داد. او گفت: «شما می‌توانید به طور باورنکردنی تقاضای قوی را ببینید. تقاضای نفت چین بالاتر از سطح پیش از پاندمی است. تقاضای آمریکا تقریبا در همان سطح است و واکسن‌ها در حال تاثیرگذاری در اروپا هستند.»

بخش تجزیه و تحلیل پلتس نیز چشم انداز تقاضای نفت در آسیا را با وجود شیوع در هند مثبت می‌بیند. به گفته این منبع تحلیلی، این نهاد انتظار دارد تقاضای نفت آسیا در سال جاری میلادی به سطح پیش از پاندمی برسد. به گفته پلتس آنالیتیکس، تقاضا در سال گذشته ۹/ ۱ میلیون بشکه در روز در آسیا کاهش یافته بود که امسال روزانه ۲ میلیون بشکه بالا خواهد رفت.

آی ان جی اکونومیکس نیز در یک یادداشت پژوهشی عنوان کرد در حالی که نگرانی‌هایی درباره وضعیت کرونا در هند وجود دارد، انتظاراتی وجود دارد که ریکاوری قوی در نیمه دوم امسال را شاهد باشیم. علاوه بر این، بررسی ‌ای ان جی نشان می‌دهد بازار به راحتی خواهد توانست عرضه اضافی اوپک پلاس را جذب کند.

پلتس آنالیتیکس انتظار دارد تقاضای نفت هند در سال جاری ۴۰۰ هزار بشکه در روز رشد کند که ۴۰ هزار بشکه روزانه از تخمین قبلی اش کمتر است.

پالایشگران آسیایی در طول یک سال گذشته محموله‌های کمتری از خاورمیانه نسبت به قراردادهای اصلی‌شان دریافت می‌کردند چراکه کشورهای حوزه خلیج فارس پایبندی بالایی در قبال سهمیه‌های تولید تعیین شده از سوی اوپک پلاس داشته‌اند. با این حال، منابعی در کشورهای عمده واردکننده نفت گفته‌اند آنها امیدوارند در ماه مه یا حتی در ماه‌های ژوئن و جولای به اندازه حجمی که در قراردادهای بلندمدت با تولیدکننده‌ها قید شده، نفت دریافت کنند.

  نفس راحت مصرف‌کنندگان آسیایی

تایید افزایش تولید اوپک پلاس موجب شد خریداران نفت در آسیا نفس راحتی بکشند چراکه این حرکت می‌تواند به معنای عرضه کافی نفت باشد و به طور بالقوه خطر جهش شارپ قیمت‌ها در زمانی که برخی اقتصادها با بازگشت موج جدید کرونا دست و پنجه نرم می‌کنند، رفع کند.

در حالی که این ائتلاف روی این موضوع شرط بسته که کفه چشم‌انداز بهبود تقاضا سنگین تر از افزایش شدید موارد مبتلا به کرونا در هند، ژاپن و برزیل خواهد بود، تحلیلگران به پلتس گفته‌اند که خوش‌بینی اوپک از این استدلال نشات می‌گیرد که برخی خریداران نفتی در آسیا مانند هند تحت تاثیر کرونا قرار خواهند گرفت، اما نه تا حدی که موجب کاهش شدید برنامه خرید نفت خام شان شود. بنابراین، آخرین چیزی که خریداران آسیایی می‌خواهند قیمت‌های بالای نفت است چراکه تلاش می‌کنند اقتصاد هایشان را بازسازی کنند. پالایشگران آسیایی گفتند انتظار دارند بشکه‌های جدید اوپک پلاس در بازار از ماه مه مانند ترمزی برای روند صعودی قیمت رسمی نفت خاورمیانه عمل کند.

یکی از تحلیلگران پلتس گفته سهمیه تولید اعضای اوپک پلاس به تدریج افزایش می‌یابد و تخمین زده که عرضه این ائتلاف با احتساب افزایش تولید عربستان، از آوریل تا آگوست ۶/ ۳ میلیون بشکه در روز بالا رود. به گفته آشوتوش سینگ، جهش تقاضای جهانی نفت موجب کاهش پایبندی اعضای اوپک پلاس خواهد شد.

یک معامله گر نفت ترش در یک پالایشگاه عمده کره جنوبی به پلتس گفت کاهش اختصاص نفت تحویلی به خریداران تا حدود زیادی پالایشگران آسیایی را وادار به جست و جوی محموله‌های نفتی در بازار نقدی کرده است که به این ترتیب از ساختار قیمت نفت دبی حمایت شده و به طور کلی قیمت رسمی نفت (OSP) خاورمیانه را بالا برده است. با این حال، با رسیدن نفت بیشتر از ماه آینده در کنار کاهش مورد انتظار خرید پالایشگران هندی ممکن است موجب افت قیمت رسمی نفت شود چراکه در ساختار قیمتی نفت دبی هم نشانه‌های تضعیف شدن آن دیده می‌شود.

با این حال، قیمت نفت در بازار آتی روز گذشته ساعت ۱۶:۴۵ به وقت تهران حدود یک درصد بالا رفت و برنت از مرز ۶۷ دلار بر بشکه عبور کرد.