گفت و گوی «55 آنلاین» با رضا جدیدی؛ کارشناس ارزهای دیجیتال
سقوط یا صعود قیمتی احتمالی بیت کوین؛ مساله این است | جمعه سیاه ارزهای دیجیتال حقیقت دارد؟ | ماجرای «تِتِر» و «ریپِل» در بازار کریپتو کارنسی
جدیدی: بازار ارزهای دیجیتال، بازار نوظهوری است و اگر افراد، بدون آگاهی و بدون دانش وارد این حوزه شوند، قطعاً ضرر می بینند.
55 آنلاین- بعد از فروکش کردن هیجانات موجود در بورس تهران و از دست رفتن حجم وسیعی از ارزش کُل بازار سرمایه در سال 1399، سودآوری ارزهای دیجیتال یا رمز ارزها (Crypto Currency) و خصوصا بیت کوین، در فضای رسانه ای و مجازی کشورمان برجسته شد. بنا به برخی اظهارات، از طرفی ایرانی ها سرمایه زیادی به سمت خرید و فروش ارزهای دیجیتال سرازیر شده.
به طور خاص «بیت کوین» که در سال 1388 (2009 میلادی) معرفی شد و در آن زمان هیج ارزشی نداشت، در روز 25 فروردین 1400، به بالاتر از 64 هزار دلار رفت و در روز جمعه 3 اردیبهشت 1400 قیمت جهانی آن تا حدود 48 هزار دلار ریزش کرد و الان به بالای 50 هزار دلار برگشته است.
در گفت و گوی «55 آنلاین» با رضا جدیدی - کارشناس ارزهای دیجیتال- رکورد شکنی قیمتی ارزهای دیجیتال و ریزش قیمت بعدی آنها مورد کند و کاو قرار گرفته است.
*****
*بعد از این که در فروردین ماه امسال، قیمت ارزهای دیجیتال به طور جهشی بالا رفت، در روز جمعه 3 اردیبهشت 1400، این ارزها کاهش قیمت شدیدی داشتند و پس از چند هفته قیمت بیت کوین به کمتر از 50 هزار دلار رسید.
به نظر شما، چه اتفاقی در این بازار افتاد و عوامل مهم یا مهمتر از نظر شما کدام است که تاثیر گذاشته و تا این حد باعث کاهش قیمت ارزهای دیجیتال شدند؟
-به صورت کُلی در بازارهای مالی، اگر ما یک جهش بدون توقفی را داشته باشیم، می توانیم بگوییم آن بازار از سلامت کافی برخوردار نیست. برای مثال، هر ساختمانی، یک پاگرد دارد و آن پاگرد به خاطر این نیست که طراحی ساختمان به درستی انجام شود بلکه به خاطر این است که شخصی که از پله ها بالا می رود یک وقفه در کارش باشد و استراحتی داشته باشد.
در بازارهای مالی هم، این در جا زدن ها یا اصلاح قیمت ها یا ریزش ها، در حقیقت همان استراحتی است که بازار به خودش می دهد تا بعد از آن بتواند یک حرکت با سرعت بیش تر و قوی تر داشته باشد.
در بازار کریپتو کارنسی (رمز ارز)، یکی از نکاتی که کارشناسان حوزه بازارهای مالی در مورد آن صحبت می کنند این است که بیت کوین و به طور کُلی بازار ارزهای دیجیتال، دارد یک جهش بدون توقفی را جلو می بَرد و این وضع، ناشی از این است که این بازار و کلاً کریپتو کارنسی، هنوز به بلوغ لازم نرسیده است.
این دیدگاه به خاطر این بود که این بازار، جهش های بزرگ و بدون وقفه ای داشت و گفته می شد این وضع با ذات بازارهای مالی که بعد از جهش، یک مقدار اصلاح می کند، در جا می زند و مجدداً عزم خودش را جزم می کند تا افزایش پیدا کند، در تضاد است.
به طور خاص در سال 1400 و اواخر سال 1399، ما شاهد این بودیم که ارزش بازار ارزهای دیجیتال، بالا رفت و افراد مختلفی در این بازار، سرمایه گذاری کردند. در نتیجه بازار، بزرگ تر شد و در همین زمان، ما شاهد بالغ شدن این بازار هم بودیم.
به این صورت که این بازار، یک مقدار از فاز غیر منطقی سالیان گذشته، خارج شد و به یک فاز منطقی روی آورد. در یک بازار مالی، این اصلاح قیمت ها کاملاً منطقی است و بازار بیت کوین و همان کریپتو کارنسی، از این وضعیت پیروی کرد و برخی اصلاح ها داشت که مطابق با تحلیل تکنیکال بود.
افراد زیادی نگران این وضع بودند که این بازار که به شکل نجومی بالا می رود، همین طور نیز می تواند به شکل نجومی پایین بیاید. با این حال و به طور خاص از اوایل سال 2021 میلادی (از دی 1399)، کریپتو کارنسی و بیت کوین نشان دادند با الگوهایی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد و با ابزارهایی که در تحلیل تکنیکال به کار می برند تا بازارهای مالی را تحلیل کنند، سازگاری پیدا کرده و هم راستا شدند.
به این صورت که تحلیل تکنیکال، دیگر در این بازار جواب داد ولی در سال های گذشته، شاهد چنین وضعی نبودیم و عمدتاً عوامل فاندامنتالی (بنیادی) بودند که این بازار را تکان می دادند.
در نهایت، این بازار نشان داد که به یک بلوغ خاص رسیده و می توانیم در کنار بازارهای مالی دیگر، روی این بازار هم حساب کنیم و متوجه شویم که این بازار هم می تواند از مسائل منطقی تبعیت کند و مثل بازارهای مالی، از ابزارهایی که داریم یعنی ابزارهای تکنیکال، استفاده کنیم و این بازار نیز، اصلاح قیمت هایی داشته باشد.
*بیت کوین معروف ترین ارز دیجیتال است و برای اولین بار قیمت آن در اسفند 1399 قیمت آن تا 62 هزار دلار بالا رفت و در ادامه تا 42 هزار دلار کاهش پیدا کرد. دوباره قیمت این ارز صعود کرد و در روز 25 فروردین 1400 به 64 هزار و 863 دلار رسید.
بعد از این جهش جدید، قیمت بیت کوین در روز جمعه تا 48 هزار دلار کاهش پیدا کرد و سایر ارزهای دیجیتال هم کاهش پیدا کردند. برخی رسانه ها در این زمینه از عبارت «جمعه سیاه بیت کوین» استفاده کردند.
از نظر شما کاهش نسبتاً شدید قیمت بیت کوین و ارزهای دیجیتالی دیگر، فقط به خاطر اصلاح قیمت بوده و با تحلیل تکنیکال قابل توجیه است؟
-بله؛ دقیقاً همین طور است. کارشناسان زیادی در این حوزه، این ریزش را پیش بینی می کردند. اتفاقاً این ریزش، به سلامت این بازار کمک می کند و اگر قیمت بیت کوین بدون وقفه تا 80 هزار واحد بالا می رفت، ریزش بیش تری را هم رقم می زد.
در سال 2017 هم قیمت بیت کوین تا 20 هزار دلار بالا رفت و یک دفعه یک ریزش اساسی کرد و باعث شد که سرمایه های زیادی از بین برود. الان و در حال حاضر، قیمت بیت کوین به طور منطقی ریزش و اصلاح می کند و آماده هدف های بالاتر و قیمت های بالاتر می شود.
بنده پیش بینی می کنم بعد از این که آلت سیزن (فصل آلت کوین هاAlt Season/) اتفاق افتاد و آلت کوین های دیگر هم یک افزایش را تجربه کنند، دو مرتبه نوبت بیت کوین است که تا محدوده بین 70 هزار و 80 هزار افزایش پیدا کند.
*در هفته های قبل که قیمت بیت کوین به 62 هزار دلار جهش کرد بعداً تا حدود 42 هزار دلار اصلاح قیمت انجام داد و دوباره روند افزایشی را در پیش گرفت. در دوره فعلی بیت کوین به بیش از 64 هزار دلار و نزدیک 65 هزار دلار بالا رفت و در ادامه تا 48 هزار دلار پایین آمد.
به نظر شما چرا این بار، اصلاح قیمتی که پس از جهش تا 64 هزار دلار رخ داد مثل دفعه قبل شدید نبود و معتدل تر اتفاق افتاد؟
-دقیقاً بحث سلامت بازار مطرح است. اگر این ریزش، یک ریزش اساسی بود، می توانستیم بگوییم صعود هم آن به صورت حبابی بوده و منطقی نبوده است. در حال حاضر، چون بیت کوین، ریزش های کمتری را نسبت به قبل، از خودش نشان می دهد، می توان گفت این کاهش فقط فاز اصلاح قیمت و استراحت کردن بیت کوین است.
در حقیقت، این که بیت کوین اصلاح قیمت های کوچک تری انجام می دهد، نشاندهنده این است که این فنر در حال جمع شدن است و یک دفعه رها می شود و تا 70 هزار و 80 هزار دلار جهش می کند.
پیشنهاد من به سرمایه گذاران و کسانی که علاقه مکند به این بازار هستند، این است که بدون آگاهی وارد این بازار نشوند. بازار ارزهای دیجیتال، بازار نوظهوری است و اگر افراد، بدون آگاهی و بدون دانش وارد این حوزه شوند، قطعاً ضرر می بینند.
پس این افراد، حتماً با کارشناسان این بازار، مشورت کنند و حتماً از کمک کارشناسان این حوزه بهره مند شوند تا ضرر کمتری داشته باشند و سود خوبی نصیب آنها شود.
*جنابعالی در عین هشدار دادن، می گویید قیمت بیت کوین در اینده تا 70 هزار و 80 هزار افزایش پیدا می کند. اگر واقعاً به تحلیل قطعی رسیده اید که قیمت بیت کوین تا این حد افزایش پیدا می کند، خرید در وضعیت فعلی حدوداً 50 هزار دلار از نظر شما منطقی بوده و حتماً سودآور است.
در این حالت و اگر قیمت بیت کوین حداقل تا 70 هزار دلار بالا می رود این هشدار بابت چه چیزی است؟
-بابت این که افراد مختلف، بدون اگاهی وارد این بازار نشوند. افرادی هستند که بدون این که ارزهای دیجیتال را بشناسند و بدون این که آگاهی کافی داشته باشند، وارد بازار ارزهای دیجیتال می شوند و پول خودشان را از دست می دهند.
همان اتفاقی که در بورس رخ داد ممکن است در بازار ارزهای دیجیتال هم رخ بدهد. به خاطر نوظهور بودن و ماهیت بین المللی که بازار ارزهای دیجیتال دارد، افراد علاقه مند باید یک مقدار با دقت و آگاهی بیش تر وارد این حوزه شوند.
متاسفانه این عادت در کشور ما وجود دارد که مردم، می خواهند پول خودشان را در یک جا بگذارند و پول آنها زیاد شود. برخی افراد می گویند ما می خواهیم در بازار ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری کنیم.
وقتی که ما از آنها سوال می کنیم که چه ارزهای را می خواهید خریداری کنید و با چه استدلالی می خواهید این کار را انجام بدهید، می گویند ما نمی دانیم و فقط ما می خواهیم پول خودمان را در جایی که زیاد شود.
این نوع افراد، با این دید، جلو می ایند که پول آنها زیاد شود و فکر می کنند ماهیت بازاری کریپتو کارنسی و این فناوری بلاک چِین و در مجموع ارزهای دیجیتال، فقط برای این است که ما پول خودمان را بگذاریم و چند برابر و زیاد شود.
در صورتی که این بازار، این طور نیست و ریسک های خودش را هم دارد. بنده به عنوان یک کارشناسی، اعتقاد دارم که با این کاهش قیمت بیت کوین و ارزهای دیجیتال، این بازار یک فرصت دوباره برای ورود داده است.
کسانی که از این کشتی جا مانده اند می توانند سوار این کشتی شوند و البته با مدیریت سرمایه درست و البته با آگاهی کافی. افراد علاقه مند به این بازار، می توانند این فرصت را غنیمت بشمارند تا از این بازار که به سمت بالا و به سمت سود حرکت می کنند، جا نمانند.
*شما می گویند که الان موقعیت خوبی برای ورود به این بازار و خرید است. اگر در روزهای آینده، قیمت بیت کوین فرضاً مثل دفعه قبل تا 42 هزار دلار کاهش پیدا کند چطور؟
-امکان هر اتفاقی وجود دارد ولی در حال حاضر، حول و حوش قیمتی بین 45 هزار تا 50 هزار دلار، فرصتی برای ورود دوباره به این بازار است. البته تاکید می کنم که امکان هر اتفاقی وجود دارد و ممکن است که تا 42 هزار دلار و حتی کمتر، پایین برود.
در حال حاضر، تحلیل بنده این است که موقعیت فعلی، نقطه ورود برای کسانی است که از این بازار، جا مانده اند و می تواند فرصت خوبی برای ورود باشد. کسانی که بخواهند به طور بلند مدت به این بازار نگاه کنند، هیچ شکی برای ورودشان نیست.
پیش بینی تحلیلگران این بازار این است که بیت کوین حتی تا 200 هزار و 300 هزار دلار افزایش خواهد داشت. در نهایت وقتی که قیمت بیت کوین به 200 هزار یا 300 هزار دلار برسد، فرقی نمی کند که ما بیت کوین را در محدوده 46 هزار خریده ایم یا در محدوده 48 هزار یا 50 هزار دلار خریده ایم و تفاوت چندانی ندارد.
*جنابعالی می گویید محدوده 45 تا 50 هزار دلار برای ورود به بازار و خرید بیت کوین مناسب است. این 50 هزار دلار اختلاف با نرخ دلار 25 هزار تومانی می شود 125 میلیون تومان. به نظر می رسد که شما به صورت قطعی اظهار نظر نمی کنید و یک مقدار تردید دارید که قیمت بیت کوین تا چه حد می تواند پایین برود.
-هیچ تحلیلگری نمی تواند به طور قطعی بگوید که در حال حاضر، الان بیت کوین در کف قیمتی است و از این پایین تر نمی رود پس شما اگر می خواهید بخرید همین الان بخرید. اساساً تحلیلگر فقط تحلیل می کند و احتمالی را بیان می کند که امکان دارد از آن مقدار پایین تر نرود و فرصت خوبی برای ورود است.
*با این صحبت ها مشخص می شود که شما عمدتاً به تحلیل تکنیکال اعتقاد دارید. از همین دید تکنیکالی، آیا این امکان وجود ندارد که قیمت بیت کوین به محدوده کمتر از 42 هزار دلار چند هفته قبل یعنی در اسفند سال 1399 برود؟
-این امکان وجود دارد و امکان این وجود دارد که قیمت بیت کوین، دو برابر یا نصف شود. امکان هر چیزی در این نوع بازارها وجود دارد و از نظر تکنیکالی و فاندامنتالی، به همین صورت است.
البته من قصد ندارم الان سیگنال ورود به مخاطبان این مصاحبه بدهم و صرفاً تحلیلی هست و فکر می کنم فرصت ورود به این بازار است. افراد مختلف، می توانند با علم خودشان و تحقیقاتی که انجام می دهند تصمیم بگیرند که الان به این بازار ورود کنند یا خیر.
*در مورد کاهش شدید قیمت ارزهای دیجیتال در روز جمعه، گفته شد که 400 میلیارد دلار از ارزش بازار ارزهای دیجیتال کاهش پیدا کرد و حداقل این مقدار پول به طور موقت از بین رفته است.
در ارتباط با عوامل این کاهش شدید قیمت ارزهای دیجیتال، به دو اتفاق اشاره می شود. در ترکیه، مالک یکی از صرافی های فعال در حوزه ارزهای دیجیتال در ترکیه 2 میلیارد دلار از سرمایه مردم را برداشته و از ترکیه فرار کرده و دومین صرافی هم تعطیل شد.
اتفاق دیگر، خبر مربوط به تغییرات احتمالی دولت بایدن برای افزایش مالیات بر سود سرمایه بود. این دو اتفاق در ترکیه و آمریکا را چقدر در این ریزش یا کاهش قیمت ارزهای دیجیتال موثر می دانید؟
-قطعاً بخش اعظم بازار ارزهای دیجیتال، با تحلیل فاندامنتال یا بنیادی، قابل تحلیل است و تحلیل تکنیکال به تنهایی نمی تواند بازار را تحلیل کند. یکی از اخبار فاندامنتالی که در روز جمعه، روی این بازار تاثیر گذاشت، خبری بود که از بایدن منتشر شد و همچنان که بازارهای مختلف ریزش داشتند، بازار ارزهای دیجیتال نیز ریزش داشت.
مهمترین خبر در آن ریزش، طرح دولت بایدن بود و تاثیر مربوط به مشکلات آن دو صرافی در ترکیه، در درجات پایین تری قرار می گیرد. بنابراین، خبر اصلی که باعث ریزش بازارهای مالی شد، همان طرح مالیاتی بایدن بود.
*قیمت بیت کوین در سال 1396 (2017 میلادی) تا حدود 20 هزار دلار بالا رفت و بعد تا 3 هزار دلار سقوط کرد. موج جدید در سال های اخیر شروع شد و قیمت هر بیت کوین به بالای 64 هزار دلار هم رفت.
تغییرات دوره یک ساله قیمت بیت کوین 558 درصد بوده و 558 درصد افزایش قیمت اتفاق افتاده و تغییرات قیمتی در دوره دو ساله آن 841 درصد است. در مورد ارز دیجیتال «اتریوم» به عنوان دومین ارز مهم، تغییرات قیمت آن در دوره یک ساله 1032 درصد و تغییرات دو ساله آن 1315 درصد بوده.
با این حال از بین 7 ارز مهم دیجیتال، قیمت دو ارز «تتر» و «ریپل» نسبت به سال های قبل کاهش قیمت داشته اند. الان قیمت ریپل در حد 1 دلار است ولی در سال 1396 در حد 3.38 دلار بوده. چرا وضع این دو نوع ارز، این طور شده و هنوز به قیمت های چند سال قبل نرسیده اند؟
-اولاً تتر، یک کوین با ثبات و معادل یک دلار است و ارزش آن تغییر خاصی نمی کند.
*پس چرا در سال 1393، قیمت تتر در سال 1393 به اوج رسیده و 1.21 دلار شده و بعد کاشه پیدا کرده است؟
-به خاطر عرضه و تقاضایی که وجود دارد حتی در برخی ارزهای دیجیتال باثبات، برخی تغییرات اتفاق می افتد ولی قیمت آن هیچوقت از یک دلار به دو دلار نمی رسد.
*در مورد ریپل که قیمت فعلی آن نسبت به قیمت سال 1396 در حد 69 درصد منفی هست چه نظری دارید؟
-ما باید تتر را از جرگه کوین هایی که می توانیم از نوسان آنها سود ببریم جدا کنیم. چون تتر، ماهیت کوین باثبات را دارد.
ارز دیجیتال ریپل هم، به خاطر این که کمیسیون اوراق بهادار آمریکا از آن به دلیل برخی تخلفات شکایت کرد و دادگاهی برای آن برگزار شد، این خبر فاندامنتال منفی باعث شد قیمت این نوع ارز کاهش شدید پیدا کند ولی با خبرهای فاندامنتال جدید که آمد و مثبت بود، توانست تا یک دلار، خودش را بالا بکشد.
به نظر من، ارزی که جزو 10 کوین اول بازار ارز دیجیتال است و هنوز پتانسیل رشد دارد «کاردانو» است که در حال حاضر 1.2 دلار است.