آتش زیرخاکستر در سراوان
مرز سراوان در استان سیستان‌وبلوچستان در روزهای گذشته باز هم خبرساز شده است؛ اسفند سال گذشته چند روز ممنوعیت خروج سوخت‌بران موجب تجمع و درگیری در پاسگاه مرزی شمه‌سر شد و حالا بعد از گذشت 2ماه بار دیگر سوخت‌بران اجازه تردد از 2سوی مرز را ندارند.
دولت پاکستان از روزهای پایانی سال گذشته بار دیگر مرز خود را به روی سوخت‌بران بست و با توجه به همین وضعیت، ایران نیز از 2هفته پیش اجازه تردد سوخت‌بران را نمی‌دهد.
به‌گفته مسئولان محلی، در اعتراض به تصمیم دولت پاکستان تجمع و درگیری‌های زیادی در خاک این کشور رخ داده است و در روزهای گذشته هم خبر فوت 3سوخت‌بر بلوچ پاکستانی به‌دلیل گرسنگی منتشر شد. هرچند به گفته مردم محلی و مسئولان ایرانی، اوضاع در خاک ایران و پاسگاه مرزی شمه‌سر آرام است، اما نگرانی زیادی درباره انباشت سوخت گازوئیل در خانه روستاییان و کساد شدن کار و کاسبی سوخت‌برانی که درآمدی جز این کار ندارند، وجود دارد.
دپوی گازوئیل در خانه‌های مردم
یکی از اهالی روستای حق‌آباد در مرز سراوان می‌گوید: «تا دو سه هفته پیش همان اتفاقات اسفند تکرار شد. مرز بسته شد، سوخت‌بران زیادی بلاتکلیف ماندند و آذوقه روستا هم رو به اتمام بود. حتی سوخت‌بران دم خانه ما می‌آمدند تا به آنها آب بدهیم. زنان روستا هم برایشان نان می‌پختند، اما مدتی است با تعطیلی مرز از سوی ایران سوخت‌بران به سمت مرز نمی‌آیند.»
او اما توضیح می‌دهد گازوئیل سوخت‌برانی که اجازه تردد نداشتند در خانه دوست و آشناها دپو شده و اغلب روستاهای مرزی چنین وضعیتی را دارند.بسته‌بندی گازوئیل‌ها در ظرف‌های بزرگی است که گنجایش تا هزار لیتر هم دارند و این روزها خانه و حیاط روستاییان منطقه مرزی بم‌پشت در سراوان آتش زیرخاکستر است.این را یکی از مردان روستا می‌گوید و توضیح می‌دهد:«این حجم گازوئیل خیلی خطرناک است. خدای نکرده اگر حادثه‌ای رخ دهد، ممکن است کل روستا به هوا برود. »
مردم فقط نگران سوخت نیستند و با بسته بودن مرز بیمارانی که برای درمان راهی پاکستان می‌شدند هم با چالش مواجه شده‌اند.اهالی راه مناسبی برای رفتن به سراوان ندارند و اگر کسی بیمار شود، با همین ماشین‌های سوخت‌بر و در کنار بار گازوئیل حاضر به پرداخت رشوه برای عبور از مرز می‌شوند تا حداقل با فروش سوخت، هزینه سفرشان را تامین کنند.
نگاه ترحم‌آمیز به سوخت‌برها
دپوی گازوئیل در خانه روستاییان مناطق مرزی که موجب نگرانی اهالی شده در روزهای گذشته در مرز «کله‌گان» موجب انفجار یک خانه و خسارت زیادی شده است. امام جمعه اهل سنت سراوان در این‌باره به همشهری می‌گوید: «کوچک‌ترین حادثه‌ای ممکن است یک فاجعه به بار بیاورد. حل این مسائل مدیریت و تدبیر نیاز دارد و نمی‌دانم مسئولان چرا همه‌‌چیز را پیچیده می‌کنند؟»مولانا سیدعبدالصمد ساداتی از پیگیری برای بازگشایی مرز خبر می‌دهد و می‌افزاید:«یک فاجعه انسانی در مرز در حال رخ دادن است.تعداد زیادی از سوخت‌بران حتی ایرانی‌ها آن‌سوی مرز بدون آب و غذا مانده‌اند و امکان ورود به کشور را ندارند. در این سوی مرز هم که شاهد دپوی گازوئیل در خانه روستاییان هستیم.» وی توضیح می‌دهد مسئولان پاسخ روشنی به‌دلیل بسته شدن مرزها نمی‌دهند درحالی‌که مردم منطقه بدون کشاورزی و دامداری راه دیگری برای تامین معاش ندارند.مولانا ساداتی تأکید می‌کند حل این مشکل که هر چند وقت یک‌بار تکرار می‌شود به یک نگاه انسانی و ترحم‌آمیز نیاز دارد.
پیگیری برای بازگشایی مرز
حالا فرماندار سراوان هم مانند مولانا ساداتی از پیگیری برای بازگشایی مرز و حل مشکل سوخت‌بران خبر می‌دهد. سعید تجلیلی با بیان اینکه بعد از بسته شدن مرز از سوی پاکستان به‌صورت ناخودآگاه این سوی مرز خلوت شده است ، می‌گوید:«در سمت پاکستان درگیری‌ها زیاد بود و کار به تیراندازی، آتش زدن ماشین و... هم رسید و خبر فوت چند نفر هم بر اثر گرسنگی اعلام شد، اما در سمت ایران با وجود آرامش در مرز شرایط نگهداری گازوئیل‌ها موجب نگرانی شده است.»
جلسه بی‌نتیجه شورای تامین
روز گذشته جلسه شورای تامین شهرستان برگزار شد که یکی از محورهای مهم این جلسه مسئله مرز بود. هرچند به‌گفته فرماندار سراوان با توجه به اینکه مرز از سوی پاکستان بسته شده است، مسئولان ایران و شهرستان نمی‌توانند کاری کنند.به‌گفته مسئولان سراوان محل دپوی گازوئیل‌ها جایی به اسم «مندی» است که شورای تامین تصمیم گرفته درصورت دپو با صاحبان این مراکز برخورد کند. اما در نهایت برای تصمیم‌گیری درباره بازگشایی مرز باید منتظر اقدام طرف پاکستانی بود. روزانه به‌صورت میانگین هزار سوخت‌بر از مرزهای سراوان تردد می‌کردند و با بسته شدن مرز راه امرار معاش سوخت‌بران مرزنشین ایرانی و پاکستانی که اغلب با هم نسبت فامیلی هم دارند، بسته است.
وعده بازگشایی مرز
در کل شهرستان ۶۰هزار نفری سراوان هیچ کارخانه و صنعتی فعال نیست و آبی هم برای کشاورزی وجود ندارد. اهالی روستاهای محروم مرزی راه امرارمعاشی جز سوخت‌بری ندارند که آن هم در هر سفر تا ۲۰۰هزار تومان برایشان درآمد دارد.پیش از این ماندانا زنگنه، معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار سیستان‌وبلوچستان از رایزنی برای رسمی‌شدن بازارچه مرزی «کوهک» در سراوان خبر داده و گفته بود که بازارچه کوهک در کارگروه مرزهای کشور به‌عنوان پایانه رسمی مرزی تأیید شده و وزارت امور خارجه در حال رایزنی با طرف پاکستانی برای بازگشایی این مرز است. محلی‌ها بازگشایی این مرز را روزنه‌ای برای اشتغال‌زایی می‌دانند که البته باید با برنامه‌ریزی درست محقق شود.