ژن‌هایی که تعامل آنها عامل متاستاز سرطان پانکراس است

پژوهشگران "مرکز سرطان ام. دی. اندرسون دانشگاه تگزاس"(MD Anderson Cancer Center) دریافته‌اند ژن‌های "KRAS" و "p53" که اغلب در سرطان پانکراس جهش می‌یابند، به واسطه پروتئین "CREB1" با یکدیگر تعامل می‌یابند و متاستاز و رشد تومور را به همراه دارند. متوقف کردن CREB1 در مدل‌های پیش‌بالینی، این اثرات را معکوس کرد، متاستاز را کاهش داد و یک هدف درمانی مهم و جدید را برای سرطان کشنده پانکراس نشان داد.

"مایکل کیم"(Michael Kim)، از پژوهشگران این پروژه گفت: تا جایی که ما می‌دانیم، این نخستین پژوهشی است که نشان می‌دهد این دو محرک بزرگ ژنتیکی چگونه با یکدیگر همکاری می‌کنند تا به تقویت رشد تومور و متاستاز بپردازند. ما دریافتیم که سیگنال‌دهی KRAS جهش یافته، فعالیت p53 جهش یافته را تقویت می‌کند. این کشف نه تنها یک هدف درمانی جدید را ارائه می‌دهد، بلکه به رونمایی از یک شبکه گسترده رونویسی می‌پردازد که در زیرمجموعه این پروتئین‌های جهش یافته فعال می‌شوند.

جهش یافتن ژن‌های KRAS و TP53 که غالبا در همه سرطان‌های انسانی جهش می‌یابند، تقریبا در ۷۰ درصد بیماران مبتلا به سرطان پانکراس رخ می‌دهد. ژن KRAS که در ۹۵ درصد سرطان‌های پانکراس یافت می‌شود، به ایجاد یک پروتئین فعال می‌انجامد که بسیاری از مسیرهای سیگنال‌دهی را راه‌اندازی می‌کند. P53 جهش یافته، به از بین رفتن عملکرد سرکوبگر تومور منجر می‌شود و پروتئین جهش‌یافته را قادر می‌سازد تا سوخت لازم برای فرآیندهای سرطان‌زا مانند متاستاز را تامین کند.

کیم ادامه داد: در حال حاضر، هیچ روش درمانی نمی‌تواند شکل‌های جهش یافته KRAS یا p53 را متوقف کند؛ به همین دلیل نیاز فوری به شناسایی اهداف درمانی جایگزین احساس می‌شود که درمان موثرتری برای سرطان پانکراس ارائه می‌دهند.

پژوهشگران برای آگاهی از نحوه تعامل KRAS و p53 جهش یافته، با "ژیژی لوزانو"(Gigi Lozano)، رئیس بخش ژنتیک دانشگاه تگزاس همکاری کردند تا یک نمونه جدید از موش مبتلا به سرطان پانکراس ارائه دهند که KRAS و p53 جهش یافته را به طور ویژه در سلول‌های تومور بیان می‌کند و ریزمحیط تومور را بدون تغییر به جا می‌گذارد.

پژوهشگران با بررسی‌های بیشتر دریافتند که KRAS جهش یافته، CREB1 را فعال می‌کند. CREB1، یک عامل رونویسی است که به صورت مستقیم با p53 جهش یافته در تعامل قرار می‌گیرد تا بیان نابجای صدها ژن را تقویت کند. این فعال‌سازی، به افزایش بیان FOXA1 منجر می‌شود که رخدادهای جدیدی را در پی دارد. این رخدادها به افزایش فعالیت مسیر "Wnt/β-catenin" منجر می‌شود که متاستاز سرطان را تقویت می‌کند.

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهند که شاید هدف قرار دادن CREB1 ممکن است یک راهبرد مناسب برای پیشگیری از اثرات متاستاتیک جهش KRAS و p53 باشد.

کیم گفت: با توجه به فراوانی جهش KRAS و TP53 در سرطان‌های انسانی، پیامدهای یافته‌های ما می‌تواند فراتر از سرطان پانکراس را در بر بگیرد.

این پژوهش، در مجله "Cancer Discovery" به چاپ رسید.